Tatlı Su Akvaryumlarında pH ayarı
Kategorideki Diğer Makaleler
- Çeviri: Tolga Özdemir
Bir akuaristin en büyük sorunlarından biri mevcut PH değerinin korunmasıdır. Çoğu hobici ise PH ‘ı etkileyen faktörlerin bilincinde değildir. PH söz konusu olduğunda kararlığı yani sabit seyretmesi en önemli koşullardan biridir. Her ne kadar örnek balık için 7.0 değeri optimal bir değer olsada aynı balık 6.6 ile 7.4 değerleri arasında yaşamayı başarabilir, hatta 6.2 ile 7.8 de hayatını idame ettirebilir. Bir hobici olarak PH değerindeki salınımları önlemek için çaba sarfetmemiz gerekiyor. Örneğin 7.0 PH ı tercih edien bir balığı 6.6 le 7.0 arasında değişen oranlarda yaşatmaktansa sabit bir 6.6 değerinde yaşatmak daha uygundur.
Tamponlama sisteminizi toplam sertliği ölçerek belirleyebilirsiniz. Değeriniz 4 ile 6 dH yada üstünde ise tankınızda PH değerini sabit tutacak tamponlama sisteminiz yeterlidir denilebilir. Eğer değeriniz 4 dH ın altında ise muhtemelen PH değeriniz düşecektir. Yüksek PH değerleri için dh ( toplam sertlik ) 6 ile 12 değerleri arasında olmalıdır. Çoğu aquarist sudaki karbonat ve kalsiyum miktarını öğrenmek için karbonat sertliğini ölçer. Aynı zamanda bu test sistemin tampon seviyesinin de test edilmesine yarar. Test sonrasında çıkan sonuçlar eğer 75 – 100 mg/lt ise tamponlama genel olarak akvaryumlar için yeterli düzeyde denilebilir. Eğer test sonucunuz 100-200 mg/lt ise PH değerinizin yükseleceğini ummalısınız.
Şansınız varsa suyunuzda çözünmüş durumda mineraleriniz PH ın stabil kalmasını sağlayabilir. Bu mineraller suda toplam sertliği inşaa ederler. Akvaryumunuzda PH ınızı toplam sertlik parametresi ile kontrol etmiyor iseniz geçmişte yaşanan PH değişminin miktarını belirleyemezsiniz. Anca toplam sertliği ölçerek PH üzerinde oynama yaptıktan sonra değerin sabit kalacağından emin olabilirsiniz. Bazı doğal süreçler örneğin balıkların solunumu dışkıların bozunması suda tampon görevi gören bikarbonatları nötralize edebilir. Aquarist tampon sistemini korumak ve toplam sertliği yukarı çekmek için düzenli su değişimleri ve bakım ile gerçekleştirebilir. Rutin akvaryum bakımları aksatıldığında kumda ve filtre süngerinde biriken artıklar fosfat oranının artmasına yol açar. Serbest fosfat iyonları ise kalkerli tamponlama metaryallerini bağlayarak akvaryumda kalsiyum oranını düşürürler böylece suyun PH dengesini sabit tutmak zorlaşır. Bu yüzden filtre temizliği ve kum yüzeyinin sifonlaması çok önemlidir.
Peki balığınız için çok özel PH değerlerini nasıl sağlayacağız ? Çeşme suyunun PH değerinin yukarı çekilmesi için bir çok ürün bulunmaktadır. Aynı zamanda ayarlama yapabilmeniz için PH düşürücü ürünlered itiyacınız olacak. Eğer PH ‘ı yüksek seviyelerde stabil olarak tutmak isterseniz mercan kırığı kullanmanız gerekir. Kırık mercanınızı mevcut kumunuzun altına serebilirisiniz. Yaklaşık 25litre suya 2.5 Kg mercan kırığı ile PH değerinizi 7.6 da tutabilirsiniz. Bazı aquaristler ise dış filtreye bu malzemeyi koymayı tercih ederler. Bu yöntem ile çok büyük miktarlarda mercan kırığı kullanılamadığı için sadece PH ın ufak ayarlamalarında kullanılabilir. Eğer bu yöntemleri kullanmak istemiyorsanuz marketlerde satılan PH düşürücü ve yükselticilerden edinmeniz gerekmektedir. Ancak bu yöntemler suyun sertliğini çok çabuk değiştireceğinden uzman biri tarafından kullanılmıyorsa çok tehlikeldirler. Yüksek Ph için birçok çeşme suyu herhangi bir ayarlama gerektirmez ama yinede mercan kırığı kullanılarak akvaryumun tampon sistemine yardım ederek PH ın yüksek seviyede tutunmasını sağlayabiliriz.
PH değerini düşürmek ise daha hassas bir iştir. Sadece PH düşürücü eklemek işe yaramayacaktır. Siz PH düşürücü ekleseniz bile kısa sürede tamponlama sistemi PH ı eski seviyesine geri döndürecektir. Bu yüzden sudaki tamponlama iyonlarının uzaklaştırılması gerekmektedir. Bunun yapmanın en kolay yolu ise bir su arıtım cihazı edinmektir. Bahsi geçen ünite suyun iyonlarını reçine ile değiş tokuşa uğratır, sonuçta çıkan su tamponlama yeteneğine sahip tuzdan ve minerallerden arınmıştır. Piyasada akvaryum için geliştirilmiş birçok arıtım cihazları bulunmaktadır. Bu metod sadece suyun PH’ ının ve tamponlama sisteminin düşürülmesi için kullanılabilir. Bazı aquaristler dış filtrelerinde yada kumun altında peat kullanarak suyu yumuşatırlar, bu da etkin bir çözümdür ancak biraz karışık bir süreçtir, ama sonuçları zor tahmin edilebilir ve tecrübesiz kullanıcılara uygun değildir.
Son olarak Aquaristlerin ancak % 5 suyun PH değerleri ile oynarlar, birçok aquarist ise çeşme suyunun PH değerini yeterli bulur. Akvaryumuzda yapacağınız rutin bakımlar PH değerinizin kararlı yapıda olmasını sağlayacaktır. Kararlı PH ise balık sağlığı için çok önemlidir.
Kaynak
Mark Lehr
www.aquariumadvice.com articles...
