Kongo

Kıtadaki Diğer Biyotoplar

Bu bölüm hazırlanma aşamasındadır. Önerilerinizi ve gördüğünüz eksiklikler ile hataları buraya tıklayarak bize yazabilirsiniz.

Kuzey Zambia -

Kongo Nehri 4700 km uzunluğuyla Nil'den sonra Afrika'nın en uzun ikinci nehridir. Afrika'nı doğusundaki Rift Vadisi'nden başlayıp Gine Körfezi'nden Atlas Okyanusu'na dökülen nehrin tali kollarıyla beraber kapladığı alanla Dünya'nın büyük ikinci yağmur ormanını besler. Karasal ortamdaki yıl boyu yüksek bağıl nemiyle, yüksek sıcaklık değerleri ve yıl boyu yağmurlu mevsimi ile Ekvatoral iklim sahasında yer alan Kongo Nehri tabulaşan çölleşmiş savan Afrika'sı düşüncelerini yıkan bir nehirdir. Oldukça zengin bir flora ve faunaya sahip olan bölgede gerek yabancı ülkelerde gerekse bizim ülkemizde beslenen onlarca balık ve bitki türü yaşamaktadır. Ve halen literatüre alınmamış türlerin oldukça fazla olduğu var sayılmaktadır.

Kongo Nehri aynı sebeplerden dolayı Nijer Nehri gibi yumuşak su özelliği taşır. Günlük ve mevsimlik sıcaklık değişimi oldukça azdır. Su kimi zaman yağmur ormanlarının en dip noktalarında blackwater özelliği taşır ve pH değeri 4,8'e kadar düşerken nehir içinde oluşan doğal havuzcukların olduğu bölgelerde ise suyun berraklığı artar ve pH değeri 6,8'e kadar yükselir. Ekstrem türler beslenilmediği sürece akvaryum ortamında 5,8-6,2 civarı pH değerleri Kongo Nehri canlıları için idealdir. Suyun ortalama sıcaklığı 27,5 °C'dır.

Kongo Nehri akvaryum bitkisi açısından oldukça zengin bir bölgedir. ancak pek çok tür su altında değil emers olarak gelişim gösterirler. Bağıl nemin aşırı yüksek oluşu nedeniye bu bitkiler su altındaymışcasına çok rahat bir şekilde karasal ortamda yaşarlar.Seleksiyon türler harici tüm anubias türleri Kongo Nehri'nin kıyılarında yer alır. Yaygın olan anubiasın yanı sıra bolbitis, crinum ve vallisnerialar görülürken nehrin akış hızını azalttığı ve nehir için ufak havuzcukların oluştuğu noktalarda azolla, lemna minör, pistia ve eichornia türü su üstü bitkileri görülür.

Kongo Nehri'nin tatlı su faunası Amazon kadar çeşitli olmasa da oldukça zengindir. Hyrocinuslar (kurt balıkları) nehrin baskın avcılarıdır. Bölgede insan ve besi hayvanlarının dahi ölümünden sorumlu tutulmaktadır. Hemichromisler ise bölgenin hakim cichlidleridir. Ülkemizde en tanınan türü mücevher cichlid olan bu türün yanı sıra pelvicachromisler, nanochromisler Kongo Nehri'nin cüce cichlidlerini oluştururlar. Victoria Gölü ile özdeşleşen haplochromislerden demeusii yine Kongo Nehri'nde yaşar. Nehrin hızlı akan kayalık ve çakıllı kısımlarında lamprologuslar ve ülkemizde en tanınan örneği maymun kafa olan steatocranuslar nehrin diğer cichlidleridir. Kongo Nehri sadace cichlidlere ev sahipliği yapmaz. Nijer Nehri'nde yaygın olan fil balıkları Kongo Nehri'nde de sıkça görülür. Hobici dilinde adı bu nehirler özdeşleşen Kongo tetra ve diğer phenacogrammuslar bu nehrin tetralarıdır. Ülkemizde zaman zaman piyasaya giren çalı balığı da Kongo Nehri'nde yaşar. Rift Vadisi göllerinden mevsimlik akarsulara kadar tüm Afrika'da dağılım gösteren syndontis kedi balıkları Kongo Nehri'nde yayın ve sazan türleri ile birlikte yerel halkın balıkçılık faaliyetlerindeki başlıca avlarını oluştururlar. Tetraodon (balon balığı) türleri, polypterus (bişir) türleri yine akvaryumlarımızı süsleyen ve ana vatanı Kongo Nehri olan diğer tatlı su canlılarıdır. Tüm bunların yanında ufak barblar, hayalet karides gibi kozmopolit omurgasızlar bu bölgede yaşar.

Kongo Nehri killifish severler için de bir cennettir. Çoğu çok yıllık türün ana vatanı Kongo Nehri'dir. Epiplatys, aphysemion ve fundulopanchax türleri yaygın olmasıyla beraber poropanchax brichardi gibi endemik killifish türleri de bulunur. Ekvotral İklim sahasından uzaklaşan ve yağmurlu/kurak mevsim ayrımının yaşandığı yerlere ulaşan tali kolların besledği mevsimlik sulak alanlarda tek yıllık olan bazı nothobrancius türleri de bulunur.

Kongo Nehri kapladığı alan itibariyle birçok farklı doğal oluşuma evsahipliği yapsa da iki tip biyotop akvaryumu kurabiliriz.Bu iki habitta da balıklar doğrudan nehirde değil, nehirin ana kolundan giriş yapa yavaş akan nehir veya göletlerde olurlar.

Bu akvaryumlardan birincisi hemichromisler, Kongo tetralar, fil balıkları, bişirler vs sydontisler gibi nispeten iri balıkların olduğu nehirden girişi bulunan bir havuzcuk biyotobudur. 500 litre üzeri bir akvaryumda, bir bölüm daha akıntılı ve ışık alan, bir bölüm ise gölgelik ve daha durgun olmalıdır. Tabanda bej renkli silis kum ve/veya orta boylu dere kumu kullanılabilir. Geniş yüzme alanlarının yanı sıra kayalık-kütüklü bölgelerin de bırakılacağı bitki olarak da crinum ve sazların kullanılacağı bir akvaryum kurulabilir. pH 5.5 civarıdır, su oldukça yumuşak ve sıcaklığı 26 derece civarındadır.

İkinci tip ise daha yoğun bitkili ve küçük balıkların ev sahipliği yapacağı bir 200-300 litrelik akvaryumdur. Nehrin kıyısında, yağmur ormanındaki bir ağacın suya giren bir dalını taklit etmek açısından yukarıdan aşağıya doğru kökler kullanılabilir. Bitki olarak anubias ve bolbitis; balık olarak maymunkafa, afrika kelebek balığı, Synodontisler ve mbu puffer gibi türler kullanılabilir. Sıcaklık 25-26 derece, pH oldukça düşük 5 civarı, su ise kahverengi ve berraktır. Zayıf ışıklandırma gerektiren gölgelik bir biyotoptur, bu ortama uyum sağlayan Anubias ve Bolbitis türü bitkiler bakılabilir. Filtrenin akıntısı yetecektir fazladan akıntıya gerek yoktur. dekor malzemesi olarak dere kumu, birkaç kaya ve kütük kullanılır.