Özel Tür Teriminin Kullanım Hataları Hakkında


GhostKoiÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 25/02/2012
İl: Antalya
Mesaj: 4999
GhostKoiÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 20 Aralık 2020 02:06
Özellikle Lepistesler başta olmak üzere "özel tür" kavramı yanlış olarak kullanılmaktadır. Doğrusu "varyete" olup, benim önerebileceğim Türkçe karşılık "çeşit" tir. "Irk" sözcüğünü yanlış çağrışımlarından dolayı kullanmayı tercih etmiyorum. Elbette bu tercih yoruma açıktır. Fakat hobiciler arasında yaygın olarak kullanılan "özel tür" tanımının da doğru olmadığı bir gerçek.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Varyete_(biyoloji)
https://tr.wikipedia.org/wiki/Irk_(biyoloji)

https://tr.wikipedia.org/wiki/Takson "Takson, canlıların sınıflandırılmasında, âlemden alt türe kadar bir hiyerarşi içinde düzenlenmiş tüm birimlerin ortak adı"

Latince Türkçe Latince Türkçe

Phylum Şube Chordata Kordalılar
Classis Sınıf Aves Kuşlar
Ordo Takım Passeriformes Ötücü kuşlar
Familia Familya Fringillidae İspinozgiller
Genus Cins Carduelis -
Species Tür Carduelis carduelis Saka kuşu
Subspecies Alt tür Carduelis carduelis -
major

Lepistesler için örnek verecek olursak:


Âlem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Actinopterygii
(Işınsal yüzgeçliler)
Takım: Cyprinodontiformes
Familya: Poeciliidae
Cins: Poecilia
Tür: P. reticulata

Beğenenler: [T]213236,Said Sığar[/T][T]208569,Beta_balik[/T][T]175579,Sheyda27[/T]
Teşekkür Edenler: [T]29591,Neothauma [/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

AplotÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 16/02/2019
İl: Istanbul
Mesaj: 659
AplotÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 20 Aralık 2020 02:11
Hobideki kalıplaşmış yanlışlardan birisi daha. Teşekkürler bilgilendirmeniz için umarım farkındalık oluşur.

Beğenenler: [T]125030,lemur[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

AquaticPlantsÇevrim Dışı

Kayıt: 14/12/2020
İl: Istanbul
Mesaj: 622
AquaticPlantsÇevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 20 Aralık 2020 02:29
Bilgi için teşekkürler hocam. Benim gerçek hobiciler arasın da duyduğum "tür" den çok "kan" olarak hitap ediliyor. Mesela "özel kan full red big dorsal" gibi. Genelde renklere aldanıp nadir olduğunu düşünenler özel tür hitabını kullanabiliyor fakat lepistesin hangi renk olursa olsun başlı başına bir tür olduğu düşünülmüyor bu da eksiklikten kaynaklanıyor. Zamanında forumda bu tür bir konuya daha denk gelmiştim fakat halen hitap özel tür olarak devam etmekte.

Beğenenler: [T]125030,lemur[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

Neothauma Çevrim Dışı

Kıdemli Akvarist
[B]14943,1[/B]
Kayıt: 30/06/2007
İl: Yurtdisi
Mesaj: 3541
Neothauma Çevrim Dışı
Kıdemli Akvarist
Gönderim Zamanı: 20 Aralık 2020 02:40
Bizim çoğu “hobicinin” zikri ve motivasyonu hobiden önce besledikleri türün piyasası olduğu için böyle önemli detaylar onlar için pek de önemli değil. Yeri gelir “özel tür” der , yeri gelir “nadir mutant” der. Der de der yani, pazarlamak için kelimeleri her taraftan uydurmanın sonu yok.

Beğenenler: [T]213236,Aplot[/T][T]156325,ErtanGulen[/T][T]125030,lemur[/T]
+1: [T]125030,lemur[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

AplotÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 16/02/2019
İl: Istanbul
Mesaj: 659
AplotÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 20 Aralık 2020 02:45
[QUOTE=Neothauma ]Bizim çoğu “hobicinin” zikri ve motivasyonu hobiden önce besledikleri türün piyasası olduğu için böyle önemli detaylar onlar için pek de önemli değil. Yeri gelir “özel tür” der , yeri gelir “nadir mutant” der. Der de der yani, pazarlamak için kelimeleri her taraftan uydurmanın sonu yok. [/QUOTE]
Piyasadaki "hobicileri" gömdüğünüz bir podcast dinlemek isteriz.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

Neothauma Çevrim Dışı

Kıdemli Akvarist
[B]14943,1[/B]
Kayıt: 30/06/2007
İl: Yurtdisi
Mesaj: 3541
Neothauma Çevrim Dışı
Kıdemli Akvarist
Gönderim Zamanı: 20 Aralık 2020 09:11
[QUOTE=Aplot]
Piyasadaki "hobicileri" gömdüğünüz bir podcast dinlemek isteriz. [/QUOTE]

Var, hem de 2 bölüm.
[VID]https://youtu.be/Gr4lgncQebg[/VID]

[VID]https://youtu.be/vfOqnr5_esw[/VID]


Beğenenler: [T]125030,lemur[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

GhostKoiÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 25/02/2012
İl: Antalya
Mesaj: 4999
GhostKoiÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 20 Aralık 2020 15:46
[QUOTE=AquaticPlants]Bilgi için teşekkürler hocam. Benim gerçek hobiciler arasın da duyduğum "tür" den çok "kan" olarak hitap ediliyor. Mesela "özel kan full red big dorsal" gibi. [/QUOTE]

KAN, IRK, VARYETE(Varyant) gibi yakın anlamlı sözcükler konuyu doğru bir şekilde tanımlamakta. Fakat lepistes, başlı başına bir tür olduğundan ve söz konusu olanlar lepistesin "alt türü" olmadığından amiyane olarak kullanılmakta olan "özel tür" ifadesi taksonomik olarak kesinlikle yanlıştır.

Algı bu şekilde oluştuğu için, şimdi mesela benim de yayında ilanım var, aynı yanlış ifade orada da geçmektedir. [:)]

Beğenenler: [T]228388,AquaticPlants[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

Neothauma Çevrim Dışı

Kıdemli Akvarist
[B]14943,1[/B]
Kayıt: 30/06/2007
İl: Yurtdisi
Mesaj: 3541
Neothauma Çevrim Dışı
Kıdemli Akvarist
Gönderim Zamanı: 20 Aralık 2020 15:49
Ben de yazın şöyle bir yazı yazmıştım. Hatta konuda sözde kendi türünü yaratmaya çalışan biriyle tartışmamız da oldu.

[URL]https://www.akvaryum.com/Forum/baliklara_nasil_isim_veriyoruz_k960187.asp[/URL]

Beğenenler: [T]228388,AquaticPlants[/T][T]125030,lemur[/T]
Teşekkür Edenler: [T]125030,lemur[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir