Nitrat Ve Nitrattan Kurtulmanın Yolları

Doğa çok dengeli bir döngü oluşumuna sahiptir Bizim akvaryumlarımızda kurmaya çalıştığımız dengeyi ‘doğa’ farklı canlılar ve bakteriler ile otomatik olarak sağlar Bu süreçte pek çok döngü, bu döngülerde ise pek çok canlı, bu canlıların ise pek çok görevi vardır Bu zincirin halkalarından biri ise azot döngüsü olarak adlandırdığımız amonyum ve amonyaktan başlayıp, nitrat, oradan da azot gazı ile son bulan bir olgudur Gün içinde gerek akvaryum canlılarımızın arıkları, gerek akvaryumda ölen mikro ve makro organizmalar, gerekse yapılan fazla yemlemeler ile ortaya organik bir bileşik olan NH3 (amonyak) ve dolaylı olarak NH4 (amonyum) çıkmaktadır Akvaryumda mevcut bölgelerde konuşlanmış olan nitrifikasyon bakterileri bu organik bileşiğin önce nitrit (NO2) ardından nitrat (NO3)’a dönüşmesinde yardımcı olurlar Azot döngüsüsün son basamağı olan nitratın N2 yani azot gazına dönüştürülmesi ise bu kadar kolay olmamaktadır Bu son basamağa denitrifikasyon denir ve bu bağlamda çalışabilecek farklı bakterilere ihtiyaç duyar Bu bakterilerin çoğu anaerobik olmakla birlikte çok az sayıda da olsa aerobik olanlar da mevcuttur Anaerobik bakterilerin oluşması için oksijensiz bir ortama ihtiyaç vardır bu nedenle sistemden nitratın bakteriler yardımıyla uzaklaştırılması o kadar da kolay değildir Bu bakteriler doğada canlı kayaların iç kısımlarında ve kumun oksijen almayacak kadar derinliklerinde barınırlar Bu bağlamda nitratı sistemden uzaklaştırmak için birçok farklı yol geliştirilmiştir Bunların çoğu, ortamda denitrifikasyon bakterisi üretme mantığına dayanır
Nitratı sistemden uzaklaştırmak istememizin temel sebebi, diğer döngü basamaklarındaki elemanlar kadar zehirli olmasa da yüksek oranda olduğunda, özellikle omurgasızlar için büyük tehlike teşkil etmesidir Aslında mercanlar da bir bakıma nitrata ihtiyaç duyar ve deniz suyunda da bir miktar nitrat bulunur Bir resif akvaryumunda ideal nitrat değeri 0,25ppm (milyonda bir değer)’dir 5ppm’e kadar normaldir 5ppm üzeri değerlerde akvaryumda yosun oluşumu görülürYalnız balık akvaryumlarında ise nitrat seviyesi daha yüksek olabilir fakat yine de hem balıkların sağlığı açısından hem de yosun oluşumunu engellemek için 5-10ppm’i geçmemelidir

Denitratör: Dünyada yaygın olarak kullanılan ‘denitratör’ oksijen almayacak bir sistem içersinde bu bakterilerden yetiştirip belli periyotlarla etil alkol ile onları beslemek ve suyun bu ortamdan saatte akvaryum hacmine göre çok çok düşük su debileri ile geçirilmesi prensibine dayanırSistemin çıkışındaki oksijen düzeyi yani redox potansiyeli çok büyük önem taşır Bu etkili bir yol olmasına rağmen çok tehlikelidir Redox potansiyelinin normal değerlerin dışında olmaması çok ve sülfür zehirlenmelerine sebep olabilir Bu yüzden denitratörlerin bir MV-(Redox) cihazı ile kullanılmaları önerilmektedir.

Votka: Sistemde yaşayan anaerobik bakteriler belli bir besin kaynağına ihtiyaç duyarlar Bunun en önemlisi ise etil alkoldür Sisteme dışardan fazla miktarda etil alkol ilave edilmesi bu bakterilere ekstra besin kaynağı ve enerji sağlayacağı için mevcut kolonilerin hızla artmasına, dolayısı ile nitratın çok daha hızlı bir şekilde elimine edilmesine sebep olur Votka da etil alkol içerdiğinden akvaryumda kullanılabilir Bu metodun bilinçsiz kullanılması farklı bileşiklerin çökelmesine ve kontrolsüz alg oluşumuna sebebiyet verebilmektedir.

Sonuç:
En başta dediğimiz gibi nitrat, azot döngüsünün azot gazından önceki son adımıdır Yukarıda refugium ve su değişimi dışındaki metotlarda nitrat nitrojen gazına dönüştürülüp atmosfere bırakılır ve sistemden uzaklaştırılmış olur Refugiumda ise fotosentez için nitrat besin olarak kullanılır Döngünün ilk ayağı amonyum ve amonyak olduğu için nitratı yok etmeye çalışmadan önce amonyak oluşumunu azaltmak daha mantıklı bir yol olacaktır Bunun için de doğru kurulmuş bir sistem, düzenli su değişimi ve doğru miktarda canlı yüklemesi yapılması gerekmektedir

Kaynak: Microbilgi.net

Furkan burada değinmek istediğim birkaç nokta var. Özellikle votka yöntemi yanlış anlatılmış.

Denitratör:  Çok sakat bir alettir. Özellikle sülfan zehirlenmesine yol açabileceğine zaten değinilmiş. Ayrıca ekleme yapayım; tatlı suda canlı yükü genelde fazla olduğundan kulanımı pek verimli olmaz. Güvenli olmayacağına değinmiyorum bile.

DKY: Tuzlu suda sıkça kullanılır, tatlı suda ise benim gibi birkaç "fuzüli işler müdürü" tarafından kullanılmaktadır. Tanktaki canlı yüküne göre tehlikeli olabilir.(H2S açısından) Ayrıca tabana dokunmamak gerektiğinden kumu kazacak canlılar ile kullanılmamalıdır. Deniz akvaryumlarında sıkça kullanılan bir sistemdir. Tatlı suda en iyi bitkili akvaryumda kurulur. Bunun yanında tatlı suda kullanılacaksa deneyimli kişiler dışında kimsenin bulaşmasını tavsiye etmem. Sistemin oturması aylar sürebilir, verimli olması ise 1 yılı geçebilir.

Votka: Genel olarak nitrifikasyon işleminde rol oynayan kemosentez bakterileri de fotosentez yapan canlılar gibi karbon kaynağına ihtiyaç duyarlar. Bu karbonu da glikoz üretiminde kullanırlar. Etil alkol işe yarayacağı gibi CO2 de verilebilir. Yalnız burada önemli olan bir nokta var, o da karbon kaynağı olarak alkolün pek iyi bir kaynak olmamasıdır.(yüksek oranda veremezsiniz) Ayrıca karbon kaynağı sadece denitrifikasyon değil nitrifikasyonda da gerekli olur.

Alkol eklenerek de nitratı engelleyemezsin, karbon eklemesi sadece diğer sistemlere destektir. Yani bu madde hatalı ve/veya eksik bilgi içeriyor.

Canlı kaya:  Tuzlu suda canlı kaya kullanıldığı gibi tatlı suda da lav kayası kullanılabilir.

Sonuç: Makale pek kapsamlı değl ve forumda bahsettiklerimizin üzerinde bir bilgi vermiyor. Ayrıca yazar kim? Microbilgi.com bu makaleyi nereden (ç)almış acaba?

Teşekkürler Onur , konu hakkındaki bazı bilinmeyenlerede sen açıklama getirmiş oldun.

Valla onlarında nerden (ç)alıntı yaptıklarını bilemeyeceğim.Kendilerine sormak lazım.

Çalışmanıza ek olarak, nitratınemilmesi ve akvaryumdan uzaklaştırılmasında başka bir yöntemi önermek istedim.

Furkan bey,

Açıklamalarınız için teşekkürler , hesaplama muhtemelen doğru çünkü bende internetten aynı şekilde öğrenmiştim.