Kendi imkanlarımızla pH ölçmek
Gönderim Zamanı: 07 Mayıs 2008 20:28
Eminim bir çok arkadaşımız suyun pH ını merak etmiştir.pH biz akvaristlerin balık sağlığında önem verdiği bir konudur.Kendi imkanlarımızla nasıl pH hesaplanacağını buradan size izah etmeye çalışacağım.Başlıyorum.
Malzemeler
Beher glas(Herhangi bir plastik cam kap da olabilir ama renk değişimini iyi gözlemleyebileceğiniz bir kap olsun.)
İndikatör(Mor lahanayı kaynatarak suyunu indikatör olarak kullanabilirsiniz.)
pH ı belli olan hazır su(pH ı nötr olmasın.)
Büret(ml si üstünde yazan krema pompalarından olabilir ya da ölçümlerle siz işaretleyebilirsiniz.)
Ölçek
Yapılışı
Beher glasa hazır aldığınız sudan ölçek yardımıyla 50 ml dökün.Daha sonra mor lahanadan elde etmiş olduğunuz mor renkli sudan bir kaç damla damlatın.Bu eklemeyi renk değişimi olana kadar devam ettirin.Asidik sularda kırmızı bir renk alırken,bazik sularda mavi yeşil bir renk alır.Sonra büretin ağzına bir musluk yerleştirin,boşluklar kalırsa su kaçırmaması için oraları herhangi bir kürdan veya benzeri su sızdırmayacak bir şekilde tıkayın.Akvaryumunuzdan 100 ml kadar su alın ve bürete doldurun.
Daha sonra ise musluğu çok hızlı damlatmayacak şekilde açın.Bundan sonrasını iyi gözlemlemeniz gerekmekte.Beher glastaki suyun rengi yavaş yavaş saydam olmaya başlayacaktır ve tekrar renk değiştirecektir.Tekrar renk değiştirdiği anda çabucak büreti kapatın veya ordan uzaklaştırın.Büretten ne kadar su eksildiğini ml cinsinden hesaplayın.
Şimdi gelelim pH hesaplama işlemine.
pH= -log [H]
pOH= -log [OH]
pH+pOH=14
[H]diye bahsettiğimiz Hidrojenin molaritesidir.Aynı şey [OH]da da böyledir.Molarite molün hacme(lt cinsinden) bölünmesiyle bulunur.
Örneğin,100 ml suda 1 M(Molaritelik) H iyonu konsantrasyonu varsa
100 ml=0.1 lt
Molarite = mol olduğundan 1= n(mol)
hacim 0.1
0.1 x 1 = 0.1 mol H var demektir.
Bu deneyde düzeneğin çalışmasını renk değişiminin tekrar olduğu noktada kapatmamızın amacı H in mol sayısıyla eklediğimiz sudaki OH iyonunun mol sayısının eşitlenmesidir.
Eğer asidik bir su kullanmışsak ve akvaryumun suyu asidikse bu tepkimeden bi sonuç alamayız.Renk hiçbir zaman saydam olup tekrar renk değiştirip mavi-yeşil renge dönüşmez.
Eğer asidik su kullanmışsak ve akvaryumun suyu bazikse o zaman tepkime bir sonuç verir ve yukardaki anlattıklarım gerçekleşir.
Bunun tam tersi de olabilir,yani kullandığımız su bazik olup akvaryumun suyu asidikse de tepkime verir.
Logaritma hesabı için linkteki programı indirip kullanabilirsiniz.(Önce molariteyi yazıp = diyin sonra da log butonuna tıklayıp eşittir diyin.Orada çıkan sayıyı - ile çarpın.Bu sizin pH değeriniz olacaktır.
Bir örnek vereyim hemen,
Aldığım suyun pHı 6 ve 100 ml.Hemen molünü hesaplayalım.
pH= -log[H]
-6 =log[H]
Burda belirtmek istediğim bir nokta var.Logaritmanın burdaki tabanı 10 dur ve biz [H] ı 10-6 olarak da gösterebiliriz.
Yani 10-pH = [H] derişimi gibi bir eşitlik yapabiliriz.
Üslü sayıları hesaplamak için de zaten bilgisayarımızda var olan hesap makinesinden görünümden bilimseli seçmek ve ardından 10 yazıp solda x^y butonuna tıkladıktan sonra -pH değerini yazmak ve = 'e basmak yeterlidir.Karşımıza [H] sonucu çıkacaktır.Bu örnekte [H]10-6 olduğundan bu sayıyla işlem yapmaya devam ediyoruz.
10-6 = n(mol)
0.1 lt(100 ml)
n=10-6 X 0.1=10-7 mol
Bulduğumuz bu değer aynı zamanda bizim akvaryumdan aldığımız çözeltideki OH ın mol sayısını göstermektedir.
Şimdi diğer hesaplamaya geçelim.Diyelim ki büretteki eksilen miktar 50 ml.OH ın mol sayısını da 10-7 bulmuştuk.
[OH]=10-7
5.10-2
[OH]=1x10-5
2
pOH= -log(0.5x10-7)
0.5x10-7 Aynı zamanda 0.00000005 diye de yazılır.Ondan sonra da yukarda anlattığım gibi indirdiğimiz hesap makinesinden hsaplayacağız.Hesap makinesi o kadar küçük sayıların logaritmasını hesaplamıyor normalde.Hesaplayabilmesi için ufak bi düzeltme yapmanız lazım.İşlem kutucuğunun hemen altında kağıt disket vb ikonlar var.Onların en sağına .00 diye bir ikon var ona tıklayın.Sonra da karşınıza çıkan seçeneklerde scientifici işaretleyip 2 yazan sayıyı 12 ye kadar çıkarın.Ondan sonra closea basıp bahsettiğim tarzda hesaplayabilirsiniz.
Ben hesapladım ve -7,30102999566 gibi bir sayı çıktı bunu - ile çarptım ve pOH=7.3 çıktı
pH+pOH=14 eşitliğinden pH'ı 6.7 buldum.İşte suyumun pHı buymuş diyebilirim artık.
Aynı hesabı eğer akvaryum suyunuzun asidik olduğunu az çok biliyorsanız,bazik bir hazır su ile yapabilirsiniz pH+pOH=14 kuralını kullanarak hangi değeri bulduysanız bi şekilde pH'a ulaşabilirsiniz.
Saygılar...
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 08 Mayıs 2008 10:35
Sanırım işlem biraz karışık olduğu için,üyeler tarafından pek benimseneceğe benzemiyor ama bakalım.Belki denemek isteyen çıkar.Aslında görünüşte karışıktır ama belirttiğim ml leri ölçtüğünüz takdirde uygulama aşamasını sadece hesap makinesiyle yapabileceğiniz bir eylemdir.
unotim123 2008-05-08 10:41:33
Yine de denemek isteyip de sorunla karşılaşan benimle temasa geçip sorunlarını aktarabilir.En kötü ihtimalle bulduğunuz değerleri bana yazın,ben hesaplarım.En yakın zamanda da size ulaştırırım.
Saygılar...
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 08 Mayıs 2008 10:42
Paylaşım için teşekkürler Onur.Çok yararlı ve alternatif bir çalışma olmuş. Belki biraz karışık görünüyor ama başlanırsa gerisi gelir gibi.
Saygılar...
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 08 Mayıs 2008 11:00
Aslında bu Lise kimya dersinde asit-bazın titrasyonu konusu.Ordan esinlenerek hayata geçirdim bu çalışmayı.İnşallah dediğin gibi amacına ulaşır ve yararlı olur Batuhan abi.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 08 Mayıs 2008 18:22
[QUOTE=unotim123]
Bende tam bunu diyecektim.Bu konuyu okulda göreli daha 1-2 hafta oldu.Benim açımdan hem konunun pekişmesi için hemde akvaryum için çok güzel bir çalışma olabilir.
Çok teşekkürler Onur...
yigit kocbay 2008-05-08 18:23:28
Aslında bu Lise kimya dersinde asit-bazın titrasyonu konusu.Ordan esinlenerek hayata geçirdim bu çalışmayı.İnşallah dediğin gibi amacına ulaşır ve yararlı olur Batuhan abi.
[/QUOTE]Bende tam bunu diyecektim.Bu konuyu okulda göreli daha 1-2 hafta oldu.Benim açımdan hem konunun pekişmesi için hemde akvaryum için çok güzel bir çalışma olabilir.
Çok teşekkürler Onur...
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 09 Mayıs 2008 09:45
İşine yaradığına çok sevindim Yiğit.
unotim123 2008-05-09 09:45:45
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
