FKB nedir
FKB, akvaryum hobisiyle ilgilenen herkesin çok uzman olmasa da hakkında birşeyler bilmesi gereken bilim dallarının kısaltmasıdır; yani FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİdir..
Şimdi bu üç bilim dalının temel olarak hobimizde bize ne fayda sağlayacağı konusuna değinelim biraz..
FİZİK..
Akvaryum, camdan imal edilmiş ve belli bir hacim ve ağırlık sahbi olan bir materyal olarak düşünüldüğünde, yapımında ve konumlandırılmasında fizik kuralları göz ardı edilmemelidir.
Akvaryumun büyüklüğü, yani yüksekliği, boyu ve genişliği arttıkça cama binecek basınç hesaplanıp; buna uygun cam kalınlığı seçilmeli, gerek görülürse yapım esnasında kayıt-kuşak eklenmelidir. Camların rodajlı oluşu, silikonun pürüzsüz olarak sürülmesi, silikon sürülen kısımların tozdan arındırılmış olması da yine fizik kuralları iiçinde sayabileceğimiz püf noktalarıdır.
Akvaryumun üzerine koyulacağı sehpa-masa da çok önemlidir. Akvaryumun cam ağırlığı ve içine dekor malzemeleri ile suyun girdikten sonraki ağırlığının hesaplanıp, bu ağırlığı taşıyabilecek dayanıklılıkta ve ayakları eğri olmayan, suya dayanıklı malzemeden imal edilmiş dolaplar tercih edilmelidir. Suya dayanıksız malzemelerin kullanımı zamanla sıkntı oluşturabilmektedir. Ayaklar arasında dengesizlik de varsa, bu akvaryumun patlamasına veya silikonların açılmasına sebep olabilir. Tüm kontroller yapıldıktan sonra bile, tedbir amaçlı olarak akvaryumun altına tabaka halinde strafor koymak, pişmanlık yaşamamak için iyi bir seçimdir.
Akvaryumun evin neresine koyulacağı da çok önemlidir. Kapı-pencere gibi yanından sık geçilen yerler, hem balıklarda stres yapabileceği hem de gelip geçenlerin kazara çarpabilecekleri ihtimali yüzünden sağlıklı değildir. Özellikle pencerelere dikkat etmek gerekir, zira yazın açık bırakılan pencere kanatlarının rüzgar yüzünden akvaryuma çarpması ihtimali vardır, yahut da aşırı güneş ışığı yüzünden yosunlanmaya sebep olabilir.
Akvaryumun bulunacağı odanın yaz-kış ısı dengesi yönünden de gözden geçirilmesi gerekir.
Eğer devasa boyutlarda bir akvaryum kuracaksak, (metrekareye bir tondan daha fazla ağırlık düşmesi durumunda)binanın bunu taşıyıp taşıyamayacağı, kolon-kiriş sisteminin muayene ettirilmesi gerekliliği, ihtiyaç halinde destek kolon atılması ihmal edilmemeldir.
Akvaryumun iç dekorasyonu sırasında da fizik kurallarını unutmamak gerekir. Kayalık bir dekor yapacaksak, bu kayaların altına devrilmeye karşı strafor koymak ve kayaları yerleştirdikten sonra kımıldayıp kımıldamadıklarını iyice kontrol etmek gerekir. Akvaryum boşken taşlar ağırdır fakat su dolduktan sonra taşlar daha hafif olacaklar ve bu sebeple devrilme ihtimalleri artacaktır, bu da unutulmamalıdır.
Filtrasyon için de fizik kuralları yol gösterici olabilir. Örneğin, filtre malzemelerinin diziliminde büyük gözenekli olan malzemeler suyun ilk ulaştığı basamaklara, daha ince gözenekli olan malzemelerin de suyun son ulaştığı basamaklara konulması gerekir. Bu sayede, filtremizin daha uzun süre tıkanmadan ve suyu maksimum düzeyde filtre etmesini sağlamış oluruz..
KİMYA...
Tüm yaşam alanı su olan bu güzel ve stres alıcı canlılar, suyun kimyası bozulduğu an hastalanırlar. Bu sebeple kimya konusunda da birşeyler bilmek gerekir.
Örneğin, dipte kalacak bir kaç pisliğin yahut yem artığının nitrit-nitrat-amonyak döngüsüne etkisinin, balıkların solungaçlarından yaptıkları solunuma oranla çok daha düşük olduğunu bilmek gerekir. Elbette dipte yem ve pislik olması sakıncalıdır, fakat daha sakıncalı olan ve suyun dengesini bozan sudaki gözle görülemeyen kirliliktir. Bunu ölçmenin tek yolu piyasada çeşitli özellik ve fiyatlarda satılan test kitlerinden alıp belirli aralıklarla suyu test etmektir. Buna imkan yoksa da bakım periyotlarını aksatmamak ve gereksiz yere ilaç kullanmamak, salınım yapması muhtemel malzemeleri akvaryumda bulundurmamak gerekir.
Suyun, beslenilen canlı türüne uygun ph aralığında sabitlenmesi gerekir. Ph ayarlama ise su değişimlerine kullanıacak çeşitli katkı ve ilaçlar sayesinde olabileceği gibi, taban malzemesi-filtre malzemesi-dekor ürünleri ile de olabilir. Hatta sudaki oksijen seviyesinin bile ph üzerine etkisi vardır.
Ph düşürmek için akvaryuma mopani veya mangrow kökü eklenebilir, taban kumu altına bitki torfu yahut ceviz yaprağı koyulabilir, ani ph yükselmesi olduysa az miktarda çay demi yavaş yavaş suya katılabilir. Ph düşük akvaryumlarda oksijen seviyesini artırmaya çalışmak (gereğinden fazla) phın düşmesini engelleyebilir.
Ph yükseltmek için tabanda mercan-aragonit-quartz gibi kumlar kullanılabilir, filtre içerisine bu malzemelerden ilave edilebilir. Oksijenlenmeyi artırmak da phın yükselmesini sağlayacaktır. Tuz kullanımının sanıldığının aksine ph üzerine kayda değer bir etkisi yoktur.
Su değerlerinin bozulmaması yani suyun kimyasının stabil olması için balık sayısının abartılmaması gerekir. Balık sayısı arttıkça, balıkların solunumu artacak ve kimya değerleri oynama yapacaktır.
Akvaryumda bitki bakımı kimya üzerine olumlu etki yapar. Bakılacak balıklar bitki ile uyum sağlayabilecek canlılarsa eğer, bitki bulundurulması sudaki nitrat-nitrit ve amonyak değerlerinin daha geç yükselmesini sağlar ve sudaki oksijen seviyesini düzende tutar.
BİYOLOJİ....
Baştan beri anlatmakta olduğum bilim kurallarını uygulamak mümkün, ama neye göre? İşte burada da biyoloji devreye giriyor. Besleyeceğimiz canlıların gereksinimlerini-üreme ve yaşama şekillerini-sindirim sistemlerini-hastalık belirtilerini-davranış biçimlerini biyoloji sayesinde anlayabiliriz.
Besleyeceğimiz canlıların besin ihtiyaçlarını bilmek onlar için hazırlayacağımız menüyü biçimlendirecektir. Etçil-otçul-hepçil şeklinde beslenme alışkanlıklarını gruplara ayırmak ve bu gruplardan hagisine göre bir menü hazırlayacağımıza karar vermek için de besleyeceğimiz canlılının yaşadığı doğa alanında ne yediğine bakmak gerekir. Aslında temel olarak doğayı taklit etmek her zaman iyi sonuç verecektir. Dekor ve su kimyasının belirlenmesi, menü hazırlığı, dişi-erkek oranı, beslenecek balığın gereksinim duyduğu su hacmi-yüzme alanı... Bütün bunlar için balığın davranış biçimleri ve yaşam koşulları göz önüne alınmalı. Akvaryum aydınlatması bile hem balık hem de bitki varsa bitki için gerekli olduğu ölçüde ve sürede yakılmalı, daha az veya daha fazla yakılmamalıdır. Eğer bitki varsa onların da gereksinimleri düşünülmeli, ihtiyaç halinde gübre ve karbondioksit (Co2) takviyesi yapılmalıdır.
Hastalık halinde ve üreme zamanında balıkların nasıl davranışlar sergileyeceğini de bilmek gerekir, bu sayede olası bir hastalığı erken tedavi ile önlemek-üreme hazırlıklarını önden yapmak mümkün olacaktır.
FKB haricinde daha bilinmesi gereken, yahut az-çok kulak aşinalığı olması gereken konular da var tabi; mesela eczacılık, gıda bilimi, ekonomi-muhasebe, inşaat işçiliği, elektrik-elekronik sistemleri, su tesisatçılığı gibi.. Bu konular özellikle hobihane aşamasında çok gereken, servetler harcanmasını engellemede insanın can yoldaşı olan bilgilerdir. Hobihane hazırlığı olmasa da, bu ve daha aklıma gelemeyen bir çok konuda bilgi edinmek gerek. Hobiye başladıktan sonra mutlaka elinizde havya-lehim-silikon tabancası-törpü-keski-pense-mala-su anahtarı gibi şeyler gördüğünüz zamanlar olacaktır.
NOT: Bu yazılar, hiçbir yerden alıntı değildir, tamamen şahsıma aittir. Hatalarım olduysa affola, eleştiriye açığım..
Makbule Saçmalı
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Özel Üye
[C]2,1,51106[/C] [C]2,2,51106[/C]
Kayıt: 14/06/2008
İl: Adana
Mesaj: 1887
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Ph düşürmek için akvaryuma mopani veya mangrow kökü eklenebilir, taban kumu altına bitki torfu yahut ceviz yaprağı koyulabilir, ani ph yükselmesi olduysa az miktarda çay demi yavaş yavaş suya katılabilir. Ph düşük akvaryumlarda oksijen seviyesini artırmaya çalışmak (gereğinden fazla) phın düşmesini engelleyebilir.
Ph yükseltmek için tabanda mercan-aragonit-quartz gibi kumlar kullanılabilir, filtre içerisine bu malzemelerden ilave edilebilir. Oksijenlenmeyi artırmak da phın yükselmesini sağlayacaktır."""""
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir