Co2 Hakkındaki Tüm Terimler

Merhaba arkadaşlar , bitkili akvaryumda co2 kullanmaya yeni başlayacaklar için faydalı olacak bir konu açmak istedim. Ben başladığımda kafamda bir çok soru işareti vardı ve çok zormuş gibi gözülüyordu aslında korkulacak kadar karmaşık değil. Sistemlerden başlayacak olursak ;

[B]CO2 Üretmek İçin Kullanabileceğimiz Sistemler : [/B]

[U]Mayalı Sistem :[/U] Co2 kullanacakların başlangıç sistemi diyebilirim. 1.5 ya da 2.5 litrelik kola şişesi içinde şeker , kuru maya ve akvaryum suyundan oluşan organik co2 oluşturma sistemi. Bu sistem ucuz gibi gözüksede , uzun vadede tüplü sistemden daha pahalıya gelir. Çünkü şeker okadarda ucuz değildir ve 15 20 günde bir sistemi yenilemek gerekir. Sistemi kapatma gibi bir durum söz konusu değildir , sürekli stabil olmayan gaz çıkışı olmaktadır , sistemin ilk günlerinde yüksek çıkan gaz sonlara doğru azalır. Ayrıca oda sıcaklığıda önemlidir , soğuk ortamda gaz çıkışı azalır.

[U]D201 , D501 DIY Sistem[/U] : Bu sistemde kimyasal bir reaksiyon sonucu co2 oluşturulur. 2 ayrı şişede olmak üzere ; bir şişede sitrik asit, diğer şişede karbonat bulunur. Sitrik asit karbonata karışınca ortaya co2 çıkar. Bu sistemin mayalıya göre artısı sistemi istediğinizde kapatabilmeniz ve ortam sıcaklığından etkilenmemesi ve stabil gaz verilebilmesidir.

[U]Tüplü Sistem[/U] : Herkes genelde diğer sistemleri denedikten ve bir tüp parası harcadıktan sonra , lanet ederek bu sisteme geçiş yapar [:)]. Bitkili akvaryumun son adımı tüplü sistem [:)] Uzun süre gitmesi (tüp boyutuna göre 1 2 yıl) , stabil gaz çıkışı olmasıyla diğer iki sisteme göre çok daha iyidir. Başta fiyat olarak yüksek gelebilir ama uzun vadede çok daha karlıdır.

[B] CO2 Sistem Parçaları :[/B]

[U]Difüzör / Diffuser[/U] : Her üç sistemde de kullanabilinecek bir parçadır. Akvaryuma verilen co2'yi küçük parçalara bölerek akvaryum suyunun içinde çözülmesini sağlar. DIY olarak yapılabilindiği gibi satında alınabilir. Mayalı sistem için genelde ista 3in1 difüzör öneriliyor.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/168086/120120182102301.jpg[/IMG]

[U]Reaktör / Reactor :[/U] Bu cihaz da difüzör gibi co2'yi parçalar ama bunu akvaryumun içinde değil dışında haricen gerçekleştirir. Dış filtre çıkış borusuna takılan cihazın döner pervanesi sayesinde co2 parçalanarak akvaryuma verilir. Difözörlere göre çok daha yüksek oranda co2 çözer.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/168086/120120182105221.jpg[/IMG]

[U]İndikatör / Indicator[/U] : İndikatör içindeki solüsyon sayesinde sudaki co2 miktarının seviyesini ölçmeye yarar.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/168086/120120182111311.jpg[/IMG]

[U]Regülatör[/U] : Tüplü sistemde tüpe takılıp basın düşürücü ve basınç ölçer olarak kullanılır. Tüplü sistemin olmazsa olmazıdır.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/168086/120120182118421.jpg[/IMG]

[U]Selonoid Valf[/U] : Tüplü sistemde regülatöre takılan , sistemi zamanlayıcıya bağlayarak istenilen zamanda kapatıp açmaya yarayan cihaz.

[U]Damla Sayacı[/U] : Sisteminizden saniyede kaç damla co2 geçtiğini gösterir. Bazı difüzörlerde kendiliğinden ekli olan bir özelliktir.

[U]İnce Ayar Vanası[/U] : D201 , D501 ve tüplü sistemde co2 çıkışını saniyede kaç damla istiyorsak o şekilde ince ayar yapmaya yarayan vanadır.

[U]Çek Valf / Check Valve[/U] : Co2 hortumuna olası akvaryumdan gelen su boşalmalarına karşı konulan garantidir. Takıldığı yerden itibaren suyun geçmemesini sağlar.


Umarım faydalı olmuşumdur. Aklıma gelmeyen bir terim varsa hatırlatmanızı rica ederim. İyi hobiler.



[EDIT]brigantes,2018-01-12 21:34:21[/EDIT]

Gayet güzel olmuş, elinize emeğinize sağlık.

Tek/çift Kademeli Regulatör: artılar eksiler yanlış anlamalar (misal çift manometreli yani çift göstergeli regulatörü çift kademeli diye yutturmak vs) bu konu eklenebilir.

Dual-stage regulator=çift kademeli regulatör

Dual gauge regulator=çift göstergeli regulatör

Tek kademeli regulatör +: daha ucuzdur, daha küçüktür - tüp bitmeye yakın kontrolsüz deşarj eder gazı, CO2 zehirlenmesi riski vardır bu hızlı deşarj olunca. Bir olumsuzluk da tüp bitmeye başladığında bu tüp basıncının sıfırlanması haftalara aylara yayılabilir, bu da değişen tüp çıkış basıncı nedeniyle ince ayarın sürekli bozulması demektir, basınç düşmeye başlayınca direkt tüpü götürüp içinde kalan gazı çöpe atıp yeniden doldurmak bir çözümdür.

Çift Kademeli regulatör: +: Daha kontrollü ve ince ayar yapması daha kolay bir sistem imkanı verir, tüp bitmesine günler kala basınç düşmeye başlar ve hızlıca düşer biter, kontrolsüz deşarj olmaz. -: daha pahalı, daha büyük olur.
[EDIT]ityo39,2018-01-15 17:02:43[/EDIT]

Pnömatik CO2 hortumu, hava hortumu, silikon hortum, Poliüretan PU hortum, PVC esaslı hortum sorunsalları var bir de.

CO2 tüplü sistemleri 2-6 bar arasında bir basınç görebilir kullanılan difüzöre göre. Bazı inline difüzörler 6 bar ın altında doğru düzgün çalışmaz netekim.
Dolayısıyla hava hortumu/silikon hortum gibi alternatifleri unutun öncelikle. Bunlar aşırı esnektir hem gazı ortama kaçırır, hem de esneyeceği için basınçta dalgalanma yaratır.

CO2 geçirgenliğidir burada önemli olan. Hortum cidarından içte oluşan basınç nedeniyle dışarı havaya kaçar CO2. Bu da sistemde basınç dalgalanması ve genel dengesizlik yaratır. İdeal olarak pnömatikçilerin tercih ettiği sert şeffaf hortumlar (bunların PVC veya PU easlı olanları var. PU tercih ederim ve öneririm ben)