Terrarium (Şişe bahçeleri)

Şişe bahçeleri ve bundan sonra göreceğimiz Terrariumlar için uygun bitkiler şunlardır:

Dar ağızlı kaplar için uygun, yapraklı (Foliage) bitkiler:

Bunları serin, ılıman ve sıcak koşullarda yetiştirilmek üzere 3 alt grupta toplayabiliriz.

Serin koşullarda : Adiantum capillus-vereris, Hedçra helix (küçük yapraklı), Ophiopogan plansscapus.

Ilıman koşullarda : Adiantum hippidulum, Calathea insignis, Calathea makoyana, Calathea ornata (genç iken), Maranta leuconeura "Kerchoveana", Pellioniapulehra, Pilea muscosa' "microphylla ", Scirpus cernuus, Selaginella kraussiana.

Sıcak koşullarda : Fittonia argyroneura, Peperonıia caperata, Siderasis fuscata.

Geniş ağızlı kavanoz tipinde kaplar için uygun çiçekli bitkiler:

Serin koşullarda : Nertera depressa (granadensis), Oxalis deppei, Saxifraga sarmentosa.

Ilıman koşullarda : Begonia boweri, Plectranthus certendahlii, Saintpaulia tonantha.

Dikimler kenardan içe doğru yapılır, yavaş büyüyen türlere ait bitkiler kenarlara, daha hızlı büyüyenler ve boylu bitkiler ise en son olarak ortaya yerleştirilir. Yerleştirme esnasında şişeyi çevirerek her taraftan aradığımız etkinliğin sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmelidir. Gerekli değişiklikler günler, haftalar geçmeden hemen yapılmalıdır. Zira daha sonra bu deği şiklikleri yapmak zorlaşır. Karışımlar da ayrıca yaprak renkleri bakımından kontrast teşkil eden bitkiler seçilerek dikkat çekici bir kompozisyon yaratılabilir. Ayrıca bitkiler etrafında mermer parçalan, granüle kil yahut granit parçaları konur, zemin dalgalandırılarak minyatür bir peyzaj etkinliği de sağlanabilir. Ancak bu konuda daha geniş mekanlar olan Terrariumlar daha fazla vaat edicidir.

Dikimlerde önce uzun saplı, yuvarlak ağızlı küçük kaşıklarla dikim çukurlan hazırlanır, sonra  ay şeklinde bir yanm halkaya tutturulmuş bir çubuk yardımı ile yanm halka kısmına bitki oturtularak çukura indirilir , eğer bitki dağınık form da ise bu takdirde bitkiyi şişenin dibine yerleştirirken bitki aşağıya bir kâğıt külah içinde indi rilmelidir

Daha sonra 2 çubuk kullanılarak bitki kökü daha önce açılan çukura sokulur, bastınlır ve sonra da kâğıt külah bitkinin çevresinden uzaklaştırılarak şişenin dışına alınır ve bitki tekrar düzeltilir.

Bitki düzgün pozisyona geldiğinde etrafındaki toprak ucuna bir şişe mantan veya boş bir iplik makarası geçirilmiş çubuk yardımıyle şahmerdan gibi vurulup bastınlarak bitki kökleri yetiştirme ortamı ile iyice temas edecek ve dik duracak bir duruma getirilir 

Sonra da kavanozun diğer kısımlan öngörülen aranjmana uygun olarak diğer bitkiler de kullanılarak dikim tamamlanır

Bakım tedbiri olarak sulama esnasında da gene sabah saatleri biraz bunun dışında da camda rutubet yoğunluğu hâlâ görünüyorsa şişe tıpası bu yoğunluk gidip şişe içi istenen rutu bet seviyesine ulaşıp cam temiz kalıncaya kadar şişe açık tutulur ve sonra tıpa kapanır. Böylece o şişe içinde bitkiler için ideal bir yetişme ortamı yaratılmış olur. Ancak şişe bahçelerinin de ışığa ihtiyacı olduğu unutulmamalı fakat asla direkt güneş ışınlan olan bir yere de konma malıdır.

Kısa sürede (birkaç ay içinde) bitkiler büyür ve kavanoz içinde minyatür tropik bahçe ve orman görünümlü bir şişe bahçesi oluşur. Bitkiler çok büyüdüğü vakit büyüyenleri alıp yeni lerini yerleştirmek veya ucu jiletli değneklerle bazı kısımları budamak ve bakım tedbiri olarak da çürüyen kısımlann kesilerek şişe dışına alınmaları gerekir. Böylece istenilen aranjmanın de vamlılığı sağlanmış olur. Sulama geniş aralıklarla bazen birkaç ayda bir olmak üzere çok ba sit ve kolay bir bakım yeterlidir (Resim: 220 A-2 (6)).

Terrarium'lara gelince bunlar şişe bahçeleri gibi olup ancak akvaryumlar gibi daha ziya de büyük camdan yetişme ortamlandır.

Bu rutubetli atmosferde birçok tropik bitki yetiştirilebilir. Bunlardan bilhassa sıcaklık ve hafif gölge isteyenler için bu rutubetli ortam çok müsaittir. Özellikle çalı formunda bir habitü- ye sahip bitkiler, örneğin minyatür Begonia boweri (Miniature Eye-lash Begonia=minyatür kiıpik begonyası), Chamaedorea elegans (Draft Mountan Palm = Bodur dağ palmiyesi) ve Buttonferu denilen bir nevi eğrelti (Pellaea rotundifolia) gibi. Çeşitli şekil ve renkte güzel yap- raklarıyla tanınmış Sansevieria hahnii variegata ve san kenarlı formlan, Maranta leoconeura (kırmızı şeritleri ile) güzel renklere sahip foliage bitkiler ve emeralt (zümrüt yeşili), yeşil ve çukulata renkli bazı begonyalar, Pellionia pulchra bunlann en dikkat çekicileridir. Özellikle çan formundaki cam bir terrariumda (Resim: 220 A-4 üst) eğreltiler güzel kombinasyonlar oluşturur. Bunlardan Adiantum hispidulum, Aspilenium bulbiforum, Aspilenium nidus ve diğer bir eğrelti Pellaea rotundifolia bu konuda sözkonusu olabilecek önemli eğreltilerdir.

Resim: 220 A-4 13 cm kadar derinlikte tabaklara önce dibe iki santimlik bir çakıl taba kası ve onun üstüne de 8-10 cm kalınlıkta bir turba kompost tabakası serilerek üstüne ekli şe mada gösterilen aranjmana uygun olarak altlannda yazılı bitki türleri dikilerek ve üstü cam ve ya plastik bir fanus geçirilereK Dır lerrarium oluşturulabilir.

Eğreltileri uzun silindirik şekilli cam kaplarda da güzel bir görünüm içinde büyütebiliriz (Resim: 220 A-5 (2)). Bu cam kabın iç kısmının etrafına çepeçevre 1 cm büyüklükte petekle ri olan izole telden yapılmış bir kafes geçirilmiştir. Altı açık bu cam silindir fanus su geçirmez bir kabın içine oturtulur. Alta 2-3 cnı'lik bir spagnum yosun tabakası yerleştirilir. Sonra tel ağın aralıkları içine çepeçevre yosun kaplanır ve üstüne kömür tozu karıştırılmış turba kompost serpilir. Küçük eğreltilerin her biri, kökleri komposto girecek şekilde çepeçevre bu fanus etrafında tel ağ üzerine yerleştirilir. Sonra yosunlara su püskürtülerek nemlendirilir. Böylece eğreltiler için çok uygun bir vasat oluşturulmuş olur. Buraya yerleştirilecek eğreltiler Adian tum hispidulum, Aspilenium bulbiforum, Aspilanium nidus ve Pellaea rotundifolia türleri ara sından seçilebilir. Bu türler gölge ve sıcaklık isterler.