Şerit Led, Rgb Led Neden Uygun Olmaz?
Gönderim Zamanı: 21 Mart 2016 23:01
Merhaba arkadaşlar.
Formumuzda sıkça LED ışıklandırma için sorular sorulmakta, haklı sebeplerden dolayı ucuz olduğu düşünülüp şerit LED ler alınıp, çoğunlukla hüsranlar yaşanıldığı anlatılmakta, şunu mu alsak, böyle olur mu diye bir sürü özel mesaj trafiği yaşanmakta. Yanlış anlaşılmasın, kimseyi bu tip sorulardan dolayı eleştirmiyorum bu aklımdan bile geçmez, amacım bir süredir üzerinde çalıştığım konu hakkında bilgilerimi aktarmak ve LED teknolojisine geçmeyi düşünen arkadaşlara “ışık” olabilmek [:)].
Bu yazımda elimden geldiğince anlaşılabilir ifadeler kullanıp, şerit LED ve RGB LED lerin neden istenen sonucu vermediğini açıklamaya çalışacağım.
Konuya girmeden önce [B][url=http://www.akvaryum.com/Forum/bitkili_tankda_led_kullanimi_k772480.asp]Bitkili Tankda LED Kullanımı[/url][/B] konu başlığını açarak hiçbir menfaat beklemeden tecrübelerini ve deneyimlerini bizlerle paylaşan, mesleğimdeki başka bir alana dikkatimi çekerek bunca zaman sonra okumama, araştırmama, elime havyayı tekrar almama ve hoşça vakit geçirmeme vesile olan Mustafa KALIN [B][url=http://www.akvaryum.com/Forum/member_profile.asp?PF=101090] (darkaura)[/url][/B] arkadaşımıza, yine aynı konu başlığı altında bilgilerini, argümanlarını ve deneylerini paylaşan diğer tüm arkadaşlara buradan içten teşekkür ederim.
Kullanacağımız yere göre yapay ışık kaynağını seçerken bileşenlerin hangi özelliklerine öncelikle dikkat ettiğimizi anlatarak başlamak istiyorum konuya (başka özellikler de var ama çok şeye dallanıp konuyu anlaşılabilir olmaktan çıkarmak istemiyorum). Eğer yukarıda yazdığım konu başlığını incelediyseniz şu terimlerin sıkça geçtiğini fark etmişsinizdir; [B]Kelvin[/B], [B]CRI[/B], [B]Lümen[/B], …[B]nm[/B]. Basitçe açıklamaya çalışayım.
[B]Kelvin:[/B] Kabaca ışığın renk sıcaklığı diyebiliriz. Örneklersek; fotoğrafçılıkta 5500 Kelvin beyaz ışık olarak kabul edilir. Bu değerin aşağısına doğru gittikçe renk kırmızıya, yukarısına doğru gittikçe ise mora doğru kayar. Işığın Kelvin değeri 0 ila 2000 arasında değişebilir.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/166198/kelvin.jpg[/IMG]
1000-2000 K Mum Işığı
2500-3500 K Tungsten ampul
3000-4000 K Güneşin doğuşu / batışı
4000-5000 K Floresan Lamba, Flash
5000-5500 K Flash
5000-6500 K Açık havada gün ışığı
6500-8000 K Kapalı gökyüzünde gün ışığı
9000-10000 K Bulutlu havada gün ışığı
[B]CRI:[/B] Renksel geri verim. Bir ışık kaynağının cisimler üzerindeki renk üretimidir. Kelvin ile birbirinden tamamen bağımsızdır. Örneklersek, mağazalarda kullanılan ışığın CRI değerine dikkat edilmeden aydınlatma yapılırsa, akşam rengini beğenerek aldığınız bir ürün, sabah olduğunda başka renk görünecektir. Işık kaynağının CRI değeri ne kadar yüksek olursa gerçeğe o kadar yakın renkler görürüz.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/166198/led-cri-2-png2.PNG[/IMG]
90-100 CRI Mükemmel
80/90 CRI İyi
80 ve altı Kötü
[B]Lümen:[/B] Yüzey üzerine düşen ışık akısıdır. Ölçü birimi; mum ışığının 1 metre mesafedeki 1 metrekarelik yüzey üzerine verdiği ışık akısıdır. Bizim kullanımımızdaki önemini şöyle ifade edebilirim. Harcadığımız enerjiye karşılık (dolayısı ile cebimizden çıkan paraya) aldığımız ışık şiddeti. 3 watt 200 lümen veren bir ışık kaynağı yerine 1 watt 200 lümen veren ışık kaynağına yönelirsek cebinizden o kadar az para çıkar ve en çokta gereksiz yere çevreye ısı yaymamış oluruz. Verimsiz olan tüm alıcılar (elektrikteki yüke alıcı diyoruz) çevreye gereksiz yere ısı yayarlar.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/166198/l195188men.gif[/IMG]
Şimdi yukarıda yazdıklarımın ışığında, neden LED armatür yaparken şerit LED ve RGB LED tercih etmediğimizi anlatmaya çalışacağım.
Bu tip ışık kaynakları genelde şov ve hobi amaçlı üretilirler, gerek mekanik yeterlilikleri ve gerekse verimlilikleri açısından endüstriyel alanda tercih edilmezler, onların yerine LED bar dediğimiz alüminyum levha üzerine ardışık monte edilmiş LED ler kullanılır. Mekanik yönden en büyük dezavantajları soğutma sorunlarıdır, bu yüzden her bir chip (1 adet LED) verebileceği maksimum güçten düşük olarak çalıştırılır. Çünkü ürünü satın alan kişi bu ürünü metal yüzey değil de ahşap yüzey üzerinde kullanırsa iyi soğuyamayacak ve kısa sürede bozulacaktır. Her ne kadar dış ortam diye satılan ürünler sudan etkilenmez diye satılsa da açık havadaki nem oranı ile sürekli akvaryum üzerinde bulunan ürünün maruz kaldığı nem oranı çok farklıdır, üstelik burada daha yüksek bir ısı söz konusudur.
Bahse konu bu ürünlerin çok büyük bir çoğunluğu pazarlama politikası gereği [B]LCT[/B] ile üretilir (Low Cost Technology), Türkçesi Düşük Maliyetli Teknoloji. Bilgisayar donanımı ile haşır-neşir olan arkadaşlar bilirler, bir zamanlar benim çok tercih ettiğim ve beğenerek kullandığım Quantum marka hard diskler vardı. Bu firma yanlış bir pazarlama politikasıyla Fireball serisini LCT ile üretti. İlk başlarda fiyat performans değerleri en iyi olduğu için çok tercih edildi, biraz sesli ve yavaş çalışıyordu ama depolama birim alanı başına sunulan fiyat söz konusu olunca rakipsizdi. Bir süre sonra veri kayıpları ve kafa atma dediğimiz sektör bozuklukları yaşanmaya başlayınca geri dönüşler yaşandı, uzatmayayım firma bu dönüşler yüzünden mali sıkıntıya girdi ve bir süre sonra da Seagate tarafından satın alınıp adı bilgisayar sahnesinden silindi [:(]. Buradan anlayacağımız üzere LCT ile üretilen tüm ürünler uzun vadede sağlıklı çalışma açısından mümkün olduğunca tercih edilmemelidir.
Şu da var; şeritlerde genelde kullanılan 5050 kodlu ve benzeri LED leri belirli markalardan alarak iyi soğutmanız ve çevresel etkenlerden olabildiğince korumanız şartı ile çok verimli armatürler yapabilirsiniz ama bu hayli beceri ve tecrübe gerektirir. SMD dediğimiz yani yüzey monte (plakete bağlamak için bacakları yoktur) formundaki bu bileşenleri plakete lehimlemek herkesin yapabileceği bir şey değildir, fabrikalarda tamamen robotlar aracılığı ile monte edilip kullanıma sunulur. Diğer taraftan bu bileşenler için özel baskılı devre tasarımlamak ve basmak gerekir ki bu da fazladan emek ve maliyet demektir.
Yukarıda Kelvin, CRI, Lümen ve …nm (nm=nanometre; dalga boyu birimi) den bahsetmiştim. Şimdi bu değerler üzerinden şerit LED ve RGB LED leri, Power LED ve LED Bar üzerinden kıyaslayalım ve farkları görelim.
[B]Kelvin:[/B] Çoğu şerit LED üzerinde değeri yazar fakat üzerindeki silikon yüzey nem ve ısı altında bir süre sonra sarardığından dolayı doğru renk ısısında ışık yaydığından emin olamayız. Kelvin açısından şerit LED in dezavantajı buna rağmen göz ardı edilebilir ama sağlıklı uzun ömür dezavantajı düşünülmeli.
[B]CRI:[/B] Power LED ve tekli halde satılan kalitesi garantili SMD LED lerin (5050, 5630 vb) fiyatlarının yüksek olmasının en büyük etkenlerinden biri budur. Metre işi satılan LED lerde çoğunlukla yazmaz çünkü üretim ve kullanım amacı/alanı açısından gerek görülmeyen bir faktördür. Yüksek CRI LED in birim başına üretim maliyeti yüksek olduğundan metresi 10-15 liraya satılan LED lerde 60 CRI ve aşağı değerde LED kullanılır. Doğal olmayan, donuk renkler görmek istiyorsanız tercih edebilirsiniz tabiki.
[B]Lümen:[/B] Şerit LED ler pazarlanırken en çok abartılan birim budur. O kadar saçma Lümen değeri yazarlar ki farkı ancak aynı değerde kaliteli bir başka LED i yan yana çalıştırınca anlarsınız ve çok şaşırırsınız. Aradaki fark iki katına yakındır. Size şöyle bir deneme yapmanızı öneririm. 1 metre piyasa malı şerit LED alın, 1 metre de kaliteli, garantili LED bar alın. Her ikisine de yetecek ayarlı güç kaynağını bağlayın ve aynı anda yol verin. Eğer LED barınız ciddi bir ürünse (fiyatından bellidir genelde, gerçi satıcı her şekilde bilmeyene istediği malı satabiliyor ne yazık ki) voltajı düşürdükçe yavaş söner, öyle bir eşiğe getirin ki neredeyse tamamen sönme noktasına gelsin. Şimdi o anda voltajı düşürmeyi bırakın ve LED lere bakın. Hepsi aynı parlaklıkta ışıldarlar. Piyasa malı şerit LED de ise bazı LED lerin tamamen söndüğünü, bazılarının pır-pır yaptığını, bazılarının ise yanmaya devam ettiğini görürsünüz. İşte bu LCT yi en iyi anlatan deneydir LED üzerinde.
[B]…nm:[/B] En başta link ini verdiğim konu başlığında Deep Red, Royal Blue, UV gibi kelimeler okumuşsunuzdur. [B]nm[/B] diye belirttiğimiz bu değer (nanometre) kabaca rengin tonunu belirtmeye yarayan birimdir. Hani deriz ya koyu mavi, açık sarı diye işte bunlar gözümüze yansıyan ışıkların dalga boyudur. Bazı bitkiler ve oluşturulan habitat özel dalga boyundaki renkleri tercih edebiliyor, daha doğrusu o dalga boylarında daha iyi gelişim gösterebiliyor. Şimdi resimdeki dalga boylarını incelersek neden RGB LED lerin bizim istediğimiz dalga boyunda ışık veremediğini daha iyi anlarız.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/166198/Visible-spectrum.jpeg[/IMG]
RGB lerde kullanılan LED ler;
Kırmızı: 620-630
Mavi: 455-475nm
Yeşil: 515-535nm
High Tech ve tuzlu su akvaryumlarında kullanılan LED dalga boyları
(Yeşil hala tartışmalı bir renk bu alanda, bu yüzden yazmadım)
Deep Red: 650-660nm
Royal Blue: 440-450
Şimdi RGB renkte ne kadar karışım yaparsak yapalım asla 650-660nm maviyi ve 650-660nm kırmızıyı elde edemeyiz, çünkü bileşeninde bu dalga boylarını verebilecek ana renk kaynağı bulunmaz. Biz ayar yaparak mor veya bordo rengi görürüz ama aslında bu bir yansılmadır. Umarım anlatabilmişimdir [^_^].
Sonuç olarak, kesin olmaz diye iddialı konuşmuyorum ama sonuç genelde verimsiz ve zamana yayınca ekonomik olmayacaktır. Yukarıda açıklamaya çalıştığım konular ışığında çeşitli nedenlerden dolayı bu tip LED lerle çalıştığınızda ve sonuçta büyük olasılıkla istediğiniz verimi alamadığınızda [B]"bitkili akvaryumda LED olmaz"[/B], [B]"LED ler yosun yapar"[/B] diye kesin kanaatte bulunup ta diğer arkadaşları yanlış yönlendirmeyin lütfen, bunu özellikle rica ediyorum sizlerden. Denemekten korkmamalı, çekinmemeliyiz diye düşünüyorum. Her deneme sonuçta başarılı olacak diye bir kaide yok, bilim bu günlere gelinceye kadar birçok bedel ödedi, gerek para, gerek zaman ve gerekse can. Ama denemeler olmasaydı bizler şimdi hala balina yağı ile aydınlanıyor olacaktık [:P].
Bıkmadan bu satırlara kadar okuyan tüm arkadaşlara içten teşekkürlerimi sunarım, umarım faydalı olabilmişimdir. Bilgim ve tecrübelerim doğrultusunda merak edilen bir konuyu anlatmaya çalıştım. Eksiklerim hatalarım olabilir, tecrübeli ve konuya hakim arkadaşların düzeltmelerine ve önerilerine açık olduğumu önemle belirtmek isterim.
Sağlıcakla kalın.
Simavi CAN
21 Mart 2016
Not: Burada yazdıklarım başka platformlar için alıntılanabilir, emeğe saygı gereği kaynak belirtme nezaketi gösterilirse memnun olurum.
[EDIT]Detay,2016-03-21 23:02:58[/EDIT]
Formumuzda sıkça LED ışıklandırma için sorular sorulmakta, haklı sebeplerden dolayı ucuz olduğu düşünülüp şerit LED ler alınıp, çoğunlukla hüsranlar yaşanıldığı anlatılmakta, şunu mu alsak, böyle olur mu diye bir sürü özel mesaj trafiği yaşanmakta. Yanlış anlaşılmasın, kimseyi bu tip sorulardan dolayı eleştirmiyorum bu aklımdan bile geçmez, amacım bir süredir üzerinde çalıştığım konu hakkında bilgilerimi aktarmak ve LED teknolojisine geçmeyi düşünen arkadaşlara “ışık” olabilmek [:)].
Bu yazımda elimden geldiğince anlaşılabilir ifadeler kullanıp, şerit LED ve RGB LED lerin neden istenen sonucu vermediğini açıklamaya çalışacağım.
Konuya girmeden önce [B][url=http://www.akvaryum.com/Forum/bitkili_tankda_led_kullanimi_k772480.asp]Bitkili Tankda LED Kullanımı[/url][/B] konu başlığını açarak hiçbir menfaat beklemeden tecrübelerini ve deneyimlerini bizlerle paylaşan, mesleğimdeki başka bir alana dikkatimi çekerek bunca zaman sonra okumama, araştırmama, elime havyayı tekrar almama ve hoşça vakit geçirmeme vesile olan Mustafa KALIN [B][url=http://www.akvaryum.com/Forum/member_profile.asp?PF=101090] (darkaura)[/url][/B] arkadaşımıza, yine aynı konu başlığı altında bilgilerini, argümanlarını ve deneylerini paylaşan diğer tüm arkadaşlara buradan içten teşekkür ederim.
Kullanacağımız yere göre yapay ışık kaynağını seçerken bileşenlerin hangi özelliklerine öncelikle dikkat ettiğimizi anlatarak başlamak istiyorum konuya (başka özellikler de var ama çok şeye dallanıp konuyu anlaşılabilir olmaktan çıkarmak istemiyorum). Eğer yukarıda yazdığım konu başlığını incelediyseniz şu terimlerin sıkça geçtiğini fark etmişsinizdir; [B]Kelvin[/B], [B]CRI[/B], [B]Lümen[/B], …[B]nm[/B]. Basitçe açıklamaya çalışayım.
[B]Kelvin:[/B] Kabaca ışığın renk sıcaklığı diyebiliriz. Örneklersek; fotoğrafçılıkta 5500 Kelvin beyaz ışık olarak kabul edilir. Bu değerin aşağısına doğru gittikçe renk kırmızıya, yukarısına doğru gittikçe ise mora doğru kayar. Işığın Kelvin değeri 0 ila 2000 arasında değişebilir.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/166198/kelvin.jpg[/IMG]
1000-2000 K Mum Işığı
2500-3500 K Tungsten ampul
3000-4000 K Güneşin doğuşu / batışı
4000-5000 K Floresan Lamba, Flash
5000-5500 K Flash
5000-6500 K Açık havada gün ışığı
6500-8000 K Kapalı gökyüzünde gün ışığı
9000-10000 K Bulutlu havada gün ışığı
[B]CRI:[/B] Renksel geri verim. Bir ışık kaynağının cisimler üzerindeki renk üretimidir. Kelvin ile birbirinden tamamen bağımsızdır. Örneklersek, mağazalarda kullanılan ışığın CRI değerine dikkat edilmeden aydınlatma yapılırsa, akşam rengini beğenerek aldığınız bir ürün, sabah olduğunda başka renk görünecektir. Işık kaynağının CRI değeri ne kadar yüksek olursa gerçeğe o kadar yakın renkler görürüz.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/166198/led-cri-2-png2.PNG[/IMG]
90-100 CRI Mükemmel
80/90 CRI İyi
80 ve altı Kötü
[B]Lümen:[/B] Yüzey üzerine düşen ışık akısıdır. Ölçü birimi; mum ışığının 1 metre mesafedeki 1 metrekarelik yüzey üzerine verdiği ışık akısıdır. Bizim kullanımımızdaki önemini şöyle ifade edebilirim. Harcadığımız enerjiye karşılık (dolayısı ile cebimizden çıkan paraya) aldığımız ışık şiddeti. 3 watt 200 lümen veren bir ışık kaynağı yerine 1 watt 200 lümen veren ışık kaynağına yönelirsek cebinizden o kadar az para çıkar ve en çokta gereksiz yere çevreye ısı yaymamış oluruz. Verimsiz olan tüm alıcılar (elektrikteki yüke alıcı diyoruz) çevreye gereksiz yere ısı yayarlar.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/166198/l195188men.gif[/IMG]
Şimdi yukarıda yazdıklarımın ışığında, neden LED armatür yaparken şerit LED ve RGB LED tercih etmediğimizi anlatmaya çalışacağım.
Bu tip ışık kaynakları genelde şov ve hobi amaçlı üretilirler, gerek mekanik yeterlilikleri ve gerekse verimlilikleri açısından endüstriyel alanda tercih edilmezler, onların yerine LED bar dediğimiz alüminyum levha üzerine ardışık monte edilmiş LED ler kullanılır. Mekanik yönden en büyük dezavantajları soğutma sorunlarıdır, bu yüzden her bir chip (1 adet LED) verebileceği maksimum güçten düşük olarak çalıştırılır. Çünkü ürünü satın alan kişi bu ürünü metal yüzey değil de ahşap yüzey üzerinde kullanırsa iyi soğuyamayacak ve kısa sürede bozulacaktır. Her ne kadar dış ortam diye satılan ürünler sudan etkilenmez diye satılsa da açık havadaki nem oranı ile sürekli akvaryum üzerinde bulunan ürünün maruz kaldığı nem oranı çok farklıdır, üstelik burada daha yüksek bir ısı söz konusudur.
Bahse konu bu ürünlerin çok büyük bir çoğunluğu pazarlama politikası gereği [B]LCT[/B] ile üretilir (Low Cost Technology), Türkçesi Düşük Maliyetli Teknoloji. Bilgisayar donanımı ile haşır-neşir olan arkadaşlar bilirler, bir zamanlar benim çok tercih ettiğim ve beğenerek kullandığım Quantum marka hard diskler vardı. Bu firma yanlış bir pazarlama politikasıyla Fireball serisini LCT ile üretti. İlk başlarda fiyat performans değerleri en iyi olduğu için çok tercih edildi, biraz sesli ve yavaş çalışıyordu ama depolama birim alanı başına sunulan fiyat söz konusu olunca rakipsizdi. Bir süre sonra veri kayıpları ve kafa atma dediğimiz sektör bozuklukları yaşanmaya başlayınca geri dönüşler yaşandı, uzatmayayım firma bu dönüşler yüzünden mali sıkıntıya girdi ve bir süre sonra da Seagate tarafından satın alınıp adı bilgisayar sahnesinden silindi [:(]. Buradan anlayacağımız üzere LCT ile üretilen tüm ürünler uzun vadede sağlıklı çalışma açısından mümkün olduğunca tercih edilmemelidir.
Şu da var; şeritlerde genelde kullanılan 5050 kodlu ve benzeri LED leri belirli markalardan alarak iyi soğutmanız ve çevresel etkenlerden olabildiğince korumanız şartı ile çok verimli armatürler yapabilirsiniz ama bu hayli beceri ve tecrübe gerektirir. SMD dediğimiz yani yüzey monte (plakete bağlamak için bacakları yoktur) formundaki bu bileşenleri plakete lehimlemek herkesin yapabileceği bir şey değildir, fabrikalarda tamamen robotlar aracılığı ile monte edilip kullanıma sunulur. Diğer taraftan bu bileşenler için özel baskılı devre tasarımlamak ve basmak gerekir ki bu da fazladan emek ve maliyet demektir.
Yukarıda Kelvin, CRI, Lümen ve …nm (nm=nanometre; dalga boyu birimi) den bahsetmiştim. Şimdi bu değerler üzerinden şerit LED ve RGB LED leri, Power LED ve LED Bar üzerinden kıyaslayalım ve farkları görelim.
[B]Kelvin:[/B] Çoğu şerit LED üzerinde değeri yazar fakat üzerindeki silikon yüzey nem ve ısı altında bir süre sonra sarardığından dolayı doğru renk ısısında ışık yaydığından emin olamayız. Kelvin açısından şerit LED in dezavantajı buna rağmen göz ardı edilebilir ama sağlıklı uzun ömür dezavantajı düşünülmeli.
[B]CRI:[/B] Power LED ve tekli halde satılan kalitesi garantili SMD LED lerin (5050, 5630 vb) fiyatlarının yüksek olmasının en büyük etkenlerinden biri budur. Metre işi satılan LED lerde çoğunlukla yazmaz çünkü üretim ve kullanım amacı/alanı açısından gerek görülmeyen bir faktördür. Yüksek CRI LED in birim başına üretim maliyeti yüksek olduğundan metresi 10-15 liraya satılan LED lerde 60 CRI ve aşağı değerde LED kullanılır. Doğal olmayan, donuk renkler görmek istiyorsanız tercih edebilirsiniz tabiki.
[B]Lümen:[/B] Şerit LED ler pazarlanırken en çok abartılan birim budur. O kadar saçma Lümen değeri yazarlar ki farkı ancak aynı değerde kaliteli bir başka LED i yan yana çalıştırınca anlarsınız ve çok şaşırırsınız. Aradaki fark iki katına yakındır. Size şöyle bir deneme yapmanızı öneririm. 1 metre piyasa malı şerit LED alın, 1 metre de kaliteli, garantili LED bar alın. Her ikisine de yetecek ayarlı güç kaynağını bağlayın ve aynı anda yol verin. Eğer LED barınız ciddi bir ürünse (fiyatından bellidir genelde, gerçi satıcı her şekilde bilmeyene istediği malı satabiliyor ne yazık ki) voltajı düşürdükçe yavaş söner, öyle bir eşiğe getirin ki neredeyse tamamen sönme noktasına gelsin. Şimdi o anda voltajı düşürmeyi bırakın ve LED lere bakın. Hepsi aynı parlaklıkta ışıldarlar. Piyasa malı şerit LED de ise bazı LED lerin tamamen söndüğünü, bazılarının pır-pır yaptığını, bazılarının ise yanmaya devam ettiğini görürsünüz. İşte bu LCT yi en iyi anlatan deneydir LED üzerinde.
[B]…nm:[/B] En başta link ini verdiğim konu başlığında Deep Red, Royal Blue, UV gibi kelimeler okumuşsunuzdur. [B]nm[/B] diye belirttiğimiz bu değer (nanometre) kabaca rengin tonunu belirtmeye yarayan birimdir. Hani deriz ya koyu mavi, açık sarı diye işte bunlar gözümüze yansıyan ışıkların dalga boyudur. Bazı bitkiler ve oluşturulan habitat özel dalga boyundaki renkleri tercih edebiliyor, daha doğrusu o dalga boylarında daha iyi gelişim gösterebiliyor. Şimdi resimdeki dalga boylarını incelersek neden RGB LED lerin bizim istediğimiz dalga boyunda ışık veremediğini daha iyi anlarız.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/166198/Visible-spectrum.jpeg[/IMG]
RGB lerde kullanılan LED ler;
Kırmızı: 620-630
Mavi: 455-475nm
Yeşil: 515-535nm
High Tech ve tuzlu su akvaryumlarında kullanılan LED dalga boyları
(Yeşil hala tartışmalı bir renk bu alanda, bu yüzden yazmadım)
Deep Red: 650-660nm
Royal Blue: 440-450
Şimdi RGB renkte ne kadar karışım yaparsak yapalım asla 650-660nm maviyi ve 650-660nm kırmızıyı elde edemeyiz, çünkü bileşeninde bu dalga boylarını verebilecek ana renk kaynağı bulunmaz. Biz ayar yaparak mor veya bordo rengi görürüz ama aslında bu bir yansılmadır. Umarım anlatabilmişimdir [^_^].
Sonuç olarak, kesin olmaz diye iddialı konuşmuyorum ama sonuç genelde verimsiz ve zamana yayınca ekonomik olmayacaktır. Yukarıda açıklamaya çalıştığım konular ışığında çeşitli nedenlerden dolayı bu tip LED lerle çalıştığınızda ve sonuçta büyük olasılıkla istediğiniz verimi alamadığınızda [B]"bitkili akvaryumda LED olmaz"[/B], [B]"LED ler yosun yapar"[/B] diye kesin kanaatte bulunup ta diğer arkadaşları yanlış yönlendirmeyin lütfen, bunu özellikle rica ediyorum sizlerden. Denemekten korkmamalı, çekinmemeliyiz diye düşünüyorum. Her deneme sonuçta başarılı olacak diye bir kaide yok, bilim bu günlere gelinceye kadar birçok bedel ödedi, gerek para, gerek zaman ve gerekse can. Ama denemeler olmasaydı bizler şimdi hala balina yağı ile aydınlanıyor olacaktık [:P].
Bıkmadan bu satırlara kadar okuyan tüm arkadaşlara içten teşekkürlerimi sunarım, umarım faydalı olabilmişimdir. Bilgim ve tecrübelerim doğrultusunda merak edilen bir konuyu anlatmaya çalıştım. Eksiklerim hatalarım olabilir, tecrübeli ve konuya hakim arkadaşların düzeltmelerine ve önerilerine açık olduğumu önemle belirtmek isterim.
Sağlıcakla kalın.
Simavi CAN
21 Mart 2016
Not: Burada yazdıklarım başka platformlar için alıntılanabilir, emeğe saygı gereği kaynak belirtme nezaketi gösterilirse memnun olurum.
[EDIT]Detay,2016-03-21 23:02:58[/EDIT]
Beğenenler: [T]117056,mek44[/T][T]170569,m_ozguryildirim[/T][T]103993,AlperAskan[/T][T]127273,sinanistanbul[/T][T]96014,kemakinen35[/T][T]174243,barnabi[/T][T]180051,Suicide[/T][T]193964,Levi26[/T][T]192480,WubihCALE[/T][T]203835,Torsedo[/T][T]187204,Bisnev99[/T]
Teşekkür Edenler: [T]117056,mek44[/T][T]170569,m_ozguryildirim[/T][T]127273,sinanistanbul[/T][T]174243,barnabi[/T][T]74863,ColorTR[/T][T]187204,Bisnev99[/T][T]73007,Öğretmen Ali[/T]
+1: [T]174243,barnabi[/T][T]187204,Bisnev99[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 21 Mart 2016 23:23
Lede karsi bir onyargim olsada elinize saglik... Makale tadinda bir arastirma yazisi olmus. Denemek lazim ogrenmek lazim ve en onemlisi kendimizi 1 adim daha oteye ilerletmenin yollarini aramak lazim...
Beğenenler: [T]166198,Detay[/T]
Teşekkür Edenler: [T]166198,Detay[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 22 Mart 2016 01:06
Şerit led olmaz çünkü şerit ledlerin ömrü 9 ay. 9 ay sonra %65 güç kaybediyorlar 12. ayda artık kendini zor aydınlatıyor deneyebilirsiniz benim odamda şerit led var her yıl değiştirmek zorunda kalıyorum
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
