İthal Edilen Akvaryum Balıkları ve Sonuçları
Gönderim Zamanı: 28 Eylül 2013  12:17
Eski bir kaynak ama yapılan son araştırma olduğu için paylaşmak istedim.
ÖvgüKavas 2013-09-28 12:18:33 
E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2001 
E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2001 
Cilt/Volume 18, Sayı/Issue (3-4): 483 – 493 
Türkiye’ye İthal Edilen Akvaryum Balıkları ve Sonuçları
Üzerine Araştırmalar 
Gürel Türkmen, Atilla Alpbaz 
Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Yetiştiricilik Bölümü, Yetiştiricilik A.B.D., Bornova, İzmir, Türkiye
Giriş
Dünyada akvaryum balıkçılığının Japon balıklarının (Carassius auratus Linnaeus) yetiştiriciliği ile Çin’de başladığı kabul edilmektedir. Renkli Japon Balıkları Avrupa’ya 17. yüzyılda getirilmeye
başlanmış ve çok kısa bir sürede popüler olmuşlardır. Modern anlamda balıkların camdan yapılmış akvaryumlarda tutulmasına ilgi 19. yüzyılda önce İngiltere ve Almanya’da başlamış ve daha sonra diğer Dünya ülkelerine yayılmıştır. Akvaryum balıklarının ülkeler arası taşınmalarına ise 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başlanmış olduğu gözlenmekte, özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra hava taşımacılığının artmasıyla, özellikle Singapur merkez olmak üzere akvaryum
balıklarının uluslar arası pazarlara sunumları artmış olduğu gözlenmektedir. Akvaryum ile ilgili ilk dergi 1880 yılında Almanya’da yayınlanmıştır (Berkom ve diğ., 1991; Sagar and Sawain, 1988;
Vonderwinkler, 1969). Bugünkü anlamda ilk cam akvaryumun, Alman akvuarist E.A. MULLER tarafından 1856 yılında yapıldığı, Altınköprü (1990) tarafından kaydedilmiştir. Halka açık ilk akvaryum ise 1890 yılında Japonya’da kurulmuş, günümüzde ise 300’ü aşkın ünite tesis edilmiş bulunmaktadır (Alpbaz, 2001). Dünyada akvaryum balıklarının en çok popüler oldukları ve dolayısı ile pazarı büyük olan ülkeler sırası ile Amerika, Japonya, Almanya, İngiltere, Hollanda, Belçika, İsveç, Fransa ve İsviçre’dir (Aqua Farm News, 1992). Türkiye’de akvaryum konusu yeni olup, 40-50 senelik bir geçmişe sahiptir. Popüler anlamda akvaryum merakı,  1980’li yıllarda oldukça artmış ve bu
dönemden sonra akvaryum balıklarının çok sayıda ve türde ithal edildiği görülmüştür. Daha önceleri sadece büyük şehirlerde görmeye alıştığımız akvaryumcular, son yıllarda her ilimizde hatta ilçe  bazında yayılım gösterdikleri izlenmektedir. Ülkemizde 200 bin dolayında akvaryum meraklısı bulunduğu tahmin edilmektedir (Alpbaz, 1993).  Bu çalışmada, Türkiye’ye ithal edilen akvaryum balık türleri tespit edilmeye çalışılmış ve akvaryum sektörünün tanıtımı hedeflenmiştir. Gerçekleştirilen ithalat incelendiğinde tür olarak detaylı bir bilginin olmadığı ve bugüne kadar bu anlamda yapılan bir araştırmaya rastlanamamıştır. Araştırma sonuçlarının,ülkemizde akvaryum dünyasına ilgi duyanlar ve bu konuda araştırma yapacaklara ışık tutacağını umuyoruz.
Materyal ve Yöntem 
Türkiye’ye ithal edilen ve edilmekte olan akvaryum balık türlerinin tespiti amacıyla, Türkiye’de akvaryum balıklarını ithal eden ithalatçı firmalar, İzmir’de bulunan ve akvaryum balıklarını pazarlayan toptancılarla yapılan ikili görüşmeler sonucunda belirlenmiştir. Türlerin tespiti ve sektörün işleyişi hakkında veriler toplamak amacıyla bir anket formu hazırlanmıştır. Anket  formunda, ithal edilen türlerin neler olduğu, ülkemizde popüler olup olmadıkları, üretilip  üretilmedikleri ve sektörün çalışma düzenini ortaya çıkarmaya yönelik hedefler ele alınmıştır. 
Ayrıca son yıllarda, yurtiçinde yaygınlaşan İnternet sitelerinden akvaryum severlerin amatörce de olsa akvaryum balıkları üretimi konusundaki karşılıklı yazışmaları dikkate alınarak Türkiye’de
üretilen türler kapsamına dahil edilmişlerdir. Bu amaçla, Bilyap Aquaristic (1999)’dan yararlanılmıştır.  Araştırma konusunu oluşturan akvaryum balık türleri, yapılan anket çalışması sonucunda tespit edildikten sonra sekonder veri olarak literatüre dayalı çalışma yapılarak türler hakkında bilgiler toplanmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda türler, (Axelrod ve diğ.,1989)’a göre yaşama alanları ve orijinlerine ayrılarak sistematikte yer aldıkları familya adları, tür adları varsa Türkçe isimleri, ülkemizde akvaryum severler tarafından popüler olup olmadıkları ve birinci derecede ticari 
anlamda üretilip pazarlanmaları yanında amatörce de olsa elde ettiğimiz bilgiler doğrultusunda üretilip üretilmediklerini gösteren tablolar halinde sunulmuşlardır. 
Bulgular
 Kuzey Amerika Orijinli Türler 
Araştırma sonucunda bu bölge orijinli  olup 3 familya altında 3 akvaryum balık türünün ithal edildiği belirlenmiştir (Tablo 1).
Tablo 1. Kuzey Amerika orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri
Tür                                         Familya                         Türkçe Adı            Popüler            Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Lepomis macrochirus             Centrarchidae               Güneş balığı              -                       -
Cichlasoma cyanoguttatum   Cichlidae Teksas           Çiklit                          -                       -
Jordanella floridae                Cyprinodontidae            Bayrak balığı            +                       -
Neotropikal Bölge Orijinli Türler 
Neotropikal Bölge, kuzeyde Meksika’nın güneyi, Büyük Antiller, Orta Amerika ülkeleri, güneyde Arjantin ve Şili’ye kadar olan bütün Güney Amerika ülkelerini içine alan bir bölgedir (Axelrod ve diğ., 1989). Bu bölge orijinli 11 familya altında toplam 97 akvaryum balık türünün ithal edildiği belirlenmiştir (Tablo 2)
Tablo 2. Neotropikal bölge orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri
Tür						 Familya			Türkçe Adı		Popüler		Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Aequidens curviceps 		Cichlidae 			Körkafa Çiklit		 -			-
Aequidens maroni			Cichlidae 			Anahtar del.Ç.		+ 			-
Aequidens portalegrensis 	Cichlidae 			Siyah Akara 		-			-
Aequidens pulcer 			Cichlidae 			Mavi Akara 		- 			-
Aequidens rivulatus 		Cichlidae 			Aqua Çiklit 		+ 			+
Apistogramma agassizi 		Cichlidae 			Cüce Çiklit		- 			-
Apistogramma bitaeniata 	Cichlidae 			Cüce Çiklit 		- 			-
Apistogramma borelli 		Cichlidae 			Borelli Çiklit 		-			-
Apistogramma cactuoides	Cichlidae 			KakaduÇiklit 		- 			-
Archocentrus sajica 			Cichlidae 			SayikaÇiklit 		- 			-
Astronotus ocellatus 		Cichlidae 			Astronot 			+ 			+
Cichlasoma bartoni 			Cichlidae 			Çiklit balığı 		- 			-
Cichlasoma bifasciatum 		Cichlidae 			Jeck Demsey 		- 			-
Cichlasoma carpintis 		Cichlidae 			Çiklit balığı 		-			-
Cichlasoma centrarchus 		Cichlidae 			Çiklit balığı		-			-
Cichlasoma festivum 		Cichlidae 			Bayrak Çiklit 		-			-
Cichlasoma longimanus 		Cichlidae 			Çiklit balığı 		-			-
Cichlasoma macracantus 		Cichlidae 			Çiklit balığı		-			-
Cichlasoma managuense 	Cichlidae 			Çiklit balığı 		-			-
Cichlasoma meeki 			Cichlidae 			Ateş ağız 			+		 	-
Cichlasoma nigrofasciatum 	Cichlidae 			Zebra Çiklit 		+ 			+
Cichlasoma octafasciatum 	Cichlidae 			Kavgacı Çiklit 		- 			- 
Cichlasoma psittacum 		Cichlidae 			Çiklit balığı 		- 			-
Cichlasoma robertsoni 		Cichlidae 			Çiklit balığı
Cichlasoma severum 		Cichlidae 			Benekli Çiklit 		-			-
Cichlasoma spilurum 		Cichlidae 			Çiklit balığı 		- 			-
Crenicara filamentosa 		Cichlidae 			Damla Çiklit		- 			-
Geophagus balzani 			Cichlidae 			Çiklit bakığı 		- 			-
Geophagus brasiliensis 		Cichlidae			İnci Çiklit 			- 			- 
Geophagus juripari 			Cichlidae			Çiklit balığı 		- 			-
Microgeophagus ramirazi 	Cichlidae 			Ramirezi 			+ 			-
Nannacara anomala 		Cichlidae 			Altuni CüceÇ. 		+ 			-
Pterophyllum dumerilli 		Cichlidae 			Melek balığı 		+ 			+
Pterophyllum scalare 		Cichlidae 			Melek balığı 		+ 			+
Symphysodon aequifasciata 	Cichlidae 			Diskus 			+ 			+
Symphysodon discus 		Cichlidae 			Diskus 			+ 			+
Uaru amphiacanthoides 		Cichlidae 			Üçgen Çiklit 		- 			-
Anoptichthys jordani 		Characidae 		Körkaya bal.		- 			-
Astyanax fasciatus 			Characidae 		Silver Tetra 		- 			-
Catoprion mento 			Characidae 		Vahşi Pirenha 		- 			- 
Colossoma brachypomum 	Characidae 		Pirenha 			+ 			-
Colossoma macropomum 	Curimatide 		Pirenha 			+ 			-
Gymnocorymmbus ternetzi 	Characidae 		Siyah Tetra 		+ 			+
Hemigrammus bleheri 		Characidae 		K. Burun Tetra		- 			-
Hemigrammus caudovittatus 	Characidae 		B. Aires Tetra		- 			-
Hemigrammus gracilis 		Characidae 		Grasilis 			+ 			+
Hemigrammus ocellifer 		Characidae 		Işıklı Tetra 		+ 			+ 
Hyphessobrycon bentosi 		Characidae 		Gül Tetra 			+ 			+
Hyphessobryco erythrotigma 	Characidae 		Şebboy Tetra		- 			- 
H. herbertaxelrodi 			Char	acidae 		Siyah Neon 		+ 			+
Hyphessobrycon pulchripinnis Characidae 		Lemon Tetra 		- 			-
Hyphessobrycon serpae 		Characidae 		Serpaye 			+ 			+
Hyphessobrycon socolofi 		Characidae 		Kanayan kalp 		- 			-
Inpaichty kerri 				Characidae 		İmparator Tet.		- 			- 
Metynnis hypsauchen 		Characidae 		Silver Dolar 		+ 			-
Moenkhausia oligolepis 		Characidae 		Glas Tetra 		+ 			+
Nematobrycon lacortei 		Characidae 		Gökkuşağı Tet.		- 			- 
Nematobrycon palmeri 		Characidae 		İmparotor Tet. 		-			- 
Paracheirodon axelrodi		Characidae 		Kardinal Tetra 		+ 			-
Paracheirodon innesi 		Characidae 		Neon 			+ 			-
Petitella georgiae 			Characidae						- 			-
Serrasalmus gibbus 		Characidae 		Pirenha 			+ 			-
Serrasalmus natteri 		Characidae 		Kırmızı Piren. 		+ 			- 
Serrasalmus notatus 		Characidae 		Pirenha 			+ 			-
Serrasalmus spilopleura 		Characidae 		Pirenha 			+ 			-
Thayeria boehlkei 			Characidae 		Penguen balığı 	+ 			+
Anostomus anostomus 		Anastomidae 		Kalem balığı 		+ 			-
Leporinus fasciatus 			Anastomidae 		Kalem balığı 		- 			-
Leporinus octofasciatus 		Anastomidae 		Kalem balığı		- 			-
Leporinus striatus 			Anastomidae 		Kalem balığı 		- 			-
Apteronotus albifrons 		Apteronotidae 		Hayalet balığı 		-			-
Apteronotus leptorhynchus 	Apteronotidae 		Hayalet balığı 		- 			-
Corydoras aeneus 			Callichthyidae 		Çöpçü balığı 		+ 			+
Corydoras julii				Callichthyidae 		Çöpçü balığı 		- 			-
Corydoras paleatus 		Callichthyidae 		Komando Çöp. 	+ 			+
Corydoras reticulatus 		Callichthyidae 		Çöpçü balığı 		- 			-
Semaprochilodus theraponra 	Curimatidae 						- 			-
Curimata lineopunctata 		Curimatidae 						- 			-
Carnegiella strigata 		Gasteropelecidae 	Satır balığı 		- 			-
Gasteropelecus sternica 		Gasteropelecidae 	Satır balığı		- 			-
Nannastomus beckfordi 		Hemiodontidae 	Kalem balığı 		-		 	-
Nannastomus trifasciatus 	Hemiodontidae 	Kalem balığı 		+			-
Nannastomus unifasciatus 	Hemiodontidae 	Kalem balığı 		- 			-
Ancistrus sp. 				Loricaridae 		Cüce Vatoz 		+ 			+
Hypostomus sp. 			Loricaridae 		Vatoz 			+ 			-
Otocinclus affinis 			Loricaridae 		Cüce Vatoz
Microglanis poecilus 		Pimelodidae 		Kedi balığı		- 			-
Phractocephlus hemiliopterus 	Pimelodidae 		Kedi balığı 		- 			-
Pimolodus clarias 			Pimelodidae 		Kedi balığı 		- 			-
Pimolodus pictus 			Pimelodidae 		Piktus 			- 			-
Pseudopimelodus nigricauda 	Pimelodidae 		Kedi balığı 		- 			-
Poecilia latipinna 			Poeciliidae 		Moli 				+ 			+
Poecilia reticulata 			Poeciliidae 		Lepistes 			+ 			+
Poecilia velifera 			Poeciliidae 		Velifera 			+ 			+
Xiphophorus helleri 			Poeciliidae 		Kılıç kuyruk 		+ 			+ 
Xiphophorus maculatus 		Poeciliidae 		Plati 				+ 			+
Xiphophorus variatus		Poeciliidae 		Plati 				+ 			+
Avrasya Orijinli Türler
Bu bölge, kuzeyde Rusya ve İskandinav ülkeleri, batıda Avrupa’nın tamamı ve Türkiye, doğuda Japonya, güneyde Arabistan Yarımadası, Pakistan ve Hindistan’ın kuzeyi dahil ve Çin Halk
Cumhuriyeti’nin güneydoğu bölümü hariç olmak üzere, bütün ülkeleri içermektedir (Axelrod ve diğ., 1989). Çalışma sonunda Avrasya orijinli 3 familya altında 8 türün ithal edildiği görülmüştür (Tablo 3).  
Afrika Orijinli Türler
Afrika orijinli 7 familya altında toplam 49 akvaryum balık türünün ithal edildiği tespit edilmiştir (Tablo 4). 
Güneydoğu Asya Orijinli Türler
Güneydoğu Asya orijinli 20 familya altında toplam 64 akvaryum balık türünün Türkiye’ye ithal edildiği belirlenmiştir (Tablo 5). 
Tablo 3. Avrasya orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri.
Tür                                         Familya                         Türkçe Adı            Popüler            Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Carassius auratus 			Cyprinidae 			Japon balığı 		+ 			+
Cyprinus carpio 			Cyprinidae 			Koi 				+ 			+
Acheilognattus cyanostigma 	Cyprinidae 			Acı balık 			- 			-
Rhodeus ocellatus 			Cyprinidae 			Acı balık 			- 			-
Rhodeus sericeus 			Cyprinidae 			Acı balık 			- 			-
Tanakia tanago 			Cyprinidae 			Acı balık 			- 			-
Pseudobagrus fulvidraco 		Bagridae 				Kedi balığı 		- 			-
Misgurnus fossilis 			Cobitidae 			Taşyiyen balık 		- 			-
Tablo 4. Afrika orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri. 
Tür                                         Familya                         Türkçe Adı            Popüler            Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Altolamprologus calvus		Cichlidae 				Kalvus 			- 			-
Aulonocara baenschi 		Cichlidae 				Sarı İmparator 		- 			-
Aulonocara jacopfreibergi 	Cichlidae 				Yakop 			+ 			+
Cyphotilapia frontosa 		Cichlidae 				Frontoza 			+ 			+
Cyprichromis leptosoma 		Cichlidae 				Leptosoma 		- 			-
Haplochromis burtoni 		Cichlidae 				NijeryaÇiklit 		- 			-
Haplochromis borleyi 		Cichlidae 				M. Çi., Borleyi 		- 			- 
Haplochromis livingstoni 		Cichlidae 				Afrika Çiklit 		- 			-
Haplochromis moorli 		Cichlidae 				MalaviÇiklit 		- 			-
Haplochromis serranoides 	Cichlidae 				M. Çiklit, Ahli 		+ 			+ 
Haplochromis similis			Cichlidae 				Kır. İmparator 		- 			-
Haplochromis venustus 		Cichlidae 				Venüstus 			+ 			-
Hemichromis bimaculatus 	Cichlidae 				Mücevher Çik. 		+ 			+
Hemichromis fasciatus 		Cichlidae 				Afrika Çiklit 		- 			-
Hemichromis guttatus 		Cichlidae 				K. Mücev. Çik.		-				- 
Julidochromis marlieri 		Cichlidae 				Marlieri 			- 			-
Julidochromis ornatus 		Cichlidae 				Africa Çiklit 		- 			-
Labeotropheus fuelleborni 	Cichlidae 				MalaviÇiklit 		- 			-
Labotropheus trewavasae 	Cichlidae 				Trewavas 		- 			-
Labidochromis caerulens 		Cichlidae 				MalaviÇiklit 		- 			-
Labidochromis zebroides 	Cichlidae 				Mavi Zebra
Melanochromis auratus 		Cichlidae 				MalaviÇiklit 		- 			-
Melanochromis brevis 		Cichlidae 				Paslı Çiklit 		- 			- 
Melanochromis johannii 		Cichlidae 				Johanni 			- 			-
Neolamprologus brichardi 	Cichlidae 				Brikardi 			- 			-
Neolamprologus leleupi 		Cichlidae 				Limon Çiklit 		- 			-
Pelvicachromis pulcer 		Cichlidae 				Kribensis 			+ 			+
Pelvicachromis taeniatus 		Cichlidae 				Şeritli Kriben. 		- 			- 
Pseudocrenilabrus multicolor 	Cichlidae 				Africa Çiklit 		- 			-
Pseudotropheus crabo 		Cichlidae	 			MalaviÇiklit 		- 			-
Pseudotropheus elongatus 	Cichlidae 				MalaviÇiklit 		+ 			-
Pseudotropheus socolofi 		Cichlidae 				MalaviÇiklit 		- 			-
Pseudotropheus tropheops 	Cichlidae 				MalaviÇiklit 		- 			-
Pseudotropheus zebra 		Cichlidae 				ZebraÇiklit 		+ 			-
Sarotherodon aureum 		Cichlidae 				Tilapya 			- 			-
Sarotherodon mossambica 	Cichlidae 				Tilapya 			+ 			+
Tilapia mariae 				Cichlidae 				Tilapya 			- 			-
Tilapia nilotica 				Cichlidae 				Tilapya 			+ 			+
Tropheus moorii 			Cichlidae 				Tropheus 			- 			-
Tysia ansorgii 				Cichlidae 				Tilapya 			- 			-
Phenacogrammus interruptus 	Cichlidae 				Kongo Tetra 		- 			-
Distichodus lussoso 		Citharinidae 							- 			-
Distichodus sexfasciatus 		Citharinidae						 	- 			-
Neolebias unifascatus 		Citharinidae 			Afrikan Tetra		-			-
Aphyosemion gardneri    		Cyprinodontidae 		Yıllık balığı 		- 			-
Malapterurus electricus 		Malapteruridae 		Elektrik balığı 		-			-
Gnathonemus petersii 		Mormyridae 			Fil balığı 			- 			-
Pantodon buchoizi 			Pantodontidae 		Uçan balık 		- 			-
Synodontis nigriventris 		Synodontidae 			Ters yüzen Ç. 		-			-
Tablo 5. Güneydoğu Asya orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri
Tür                                           Familya                         Türkçe Adı            Popüler            Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Balantiocheilos melanopterus	Cyprinidae 			Silver Şark 		+ 			-
Barbodes everetti			Cyprinidae 			Soytarı balığı 		-			-
Barbodes lateristriga 		Cyprinidae 			T Barb			- 			-
Barbodes pentozona		Cyprinidae 			Pentazon 		- 			-
Barbodes schwanenfeldi 		Cyprinidae 			Tinfoil 			+ 			-
Brachydania frankei 		Cyprinidae 			Leopar Zebra 		- 			-
Brachydania rerio 			Cyprinidae 			Zebra 			+ 			+
Capoeta arulius 			Cyprinidae 			Aruliyus 			- 			-
Capoeta tetrazona 			Cyprinidae 			Tetrazon 			+ 			+
Capoeta titteya 			Cyprinidae 			Titteya 			+ 			+
Danio malabaricus 			Cyprinidae 			Dev Danio 		- 			-
Epalzeorhynchus kallopterus 	Cyprinidae 			Uçan Tilki 			- 			-
Labeo bicollor 				Cyprinidae 			Labyo bikalır 		+		 	-
Labeo erythrurus 			Cyprinidae 			Frenatus 			+ 			-
Labeo frenatus 			Cyprinidae 			Frenatus 			+ 			-
Puntius conchonius 			Cyprinidae 			Konkonyus 		+ 			+
Rasbora heteromopha 		Cyprinidae 			Soytarı balığı 		+ 			-
Rasbora kalochroma 		Cyprinidae 			Rasbora 			- 			-
Rasbora maculata 			Cyprinidae 			Cüce Rasbora 		- 			-
Rasbora trlineata 			Cyprinidae 			Makas kuyruk 		- 			-
Tanichthys albonubes	 	Cyprinidae 			Bulut balığı 		- 			-
Betta splendes 			Anabantidae 			Betta 			+ 			+
Colisa chuna 				Anabantidae 			Bal Gromi 			+ 			-
Colisa labiosa 				Anabantidae 			Dudaklı Gromi 		- 			- 
Colisa lalia 				Anabantidae 			Cüce Gromi 		+ 			-
Helostoma temmincki 		Anabantidae 		 	Öpüşenen Gromi ro 	+ 			+ 
Araştırmada akvaryum balıklarının ithalatını gerçekleştiren 4 firmanın içerisinde 3 firmanın öncelikle Japon balığı, canlı doğuran ve tropikal türler sıralamasıyla ithalat yaptığı, sadece 1 firmanın tropikal türleri ilk sırada ithal ettiği belirlenmiştir. Türkiye’de akvaryum balıklarının pazarlandığı en büyük 
merkezlerin sırasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir olduğu, bu merkezlerin dışında kalan yerlerde de ilginin artmakta olduğu gözlenmiş ise de son yıllarda bu konuya olan ilgide bir duraklama olduğu 
izlenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda ithalatı yapılan akvaryum balıklarının %45’inin İstanbul’da, % 25’inin diğer illerde, % 20’sinin Ankara’da ve % 10’unun İzmir’de Pazar bulduğu görülmüştür. Ayrıca gerçekleştirilen ithalatın yıl içersinde Eylül, Kasım, Aralık, Ocak, Şubat ve Mart aylarında
yoğun olduğu kaydedilmiştir. 1989-1995* (* ilk 5 aylık veriler dahil) yılları arsında 16 ülkeden 3 717
736 $ karşılığı toplam 11 621 070 adet akvaryum balığının ithal edildiği kaydedilmektedir (DİE, 1989-1995). Gerçekleştirilen ithalatın balık sayısı bakımından %94’ü değer bakımından ise % 89’u
Singapur’dan yapılmıştır. Diğer ülkeler sırasıyla; Hong Kong, Tayland, Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti, Almanya, ABD, Japonya, Malezya, Birleşik Arap Emirlikleri, Hollanda, Endonezya, Pakistan, Çek 
Cumhuriyeti, Filipinler ve Mısır dır. 
Tartışma ve Sonuç 
Araştırmamızda, Türkiye’ye ithal edilen akvaryum balıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. 1980’li yıllardan önce sadece kişisel çabalar ile yurtdışından çok az sayıda ve türde getirilebilen akvaryum
balıklarının çalışmanın yapıldığı dönemde düzenli olarak ithal edildiği ve bu konuda önemli bir sektör olduğu gözlenmiştir. Buna karşın, Avrupa’da tropikal balık türlerinin 19. yüzyılın ikinci yarısından
sonra getirilmeye başlandığı göz önünde bulundurulduğunda bu konuda geç kalındığı da açıktır. 
Keller (1976), Güneydoğu Asya’dan uzun yıllardan beri dünyanın her tarafına akvaryum balığı pazarlandığını, bu konuda en büyük merkezin Singapur olduğunu bildirmiştir. Aqua Farm News 
(1992), Dünya akvaryum balıkları ihracatının % 60’ının Asya, % 30’unun Güney Amerika ve % 10’unun Afrika ve Karayipler orijinli olduğunu ayrıca ithalatın büyük bir bölümünün Singapur
ve Hong Kong’dan yapıldığını bildirmiştir. Dawes (1999), Avrupa’da bulunan 200 adet akvaryum balıklarını ithal eden firmalar ile anket çalışması yapmış ve bu firmaların 38 adedinden gelen sonuçlara göre; ithalatın en çok yapıldığı ülkenin % 25 oranında Singapur olduğu ve sırasıyla diğer ülkelerin Endonezya, Sri Lanka, Kuzey Amerika, Tayland, Brezilya, Çin, Hong Kong, İsrail, Malezya, Nijerya, Latin Amerika (Brezilya dışında), Pasifik Asya (Filipinler dışında), Afrika (Nijerya dışında), Filipinler, Japonya, Orta Doğu ve Karayipler olduğunu bildirmiştir. İthal edilen balık türleri bakımından % 37’sinin Tropikal Tatlı Su Balıkları, % 28’inin Canlı Doğuranlar, % 16’sının Soğuk Su Balıkları, % 8‘inin Mercanlar ve %11’inin Diğer Omurgasızlar olduğu kaydedilmiştir. Chapman ve diğ. (1992), Amerika’da akvaryumlarda en çok ele alınan 32 türünde tatlı su formunda olduğu bunların içinde Lepistes (Poecilia reticulata) ve Neon (Paracheirodon innesi) balıklarının en popüler türler olduklarını bildirmişlerdir. Yaptığımız araştırma sonucunda Türkiye’ye ithal edilen balıkların % 94’lük gibi hemen tamamına yakınının Singapur’dan ithal edildiği ve başta Japon balıkları, Canlı
Doğuranlar ve Tropikal türlerin tercih edildikleri gözlenmiştir.  Araştırmada tatlı su ve deniz 
formları olarak toplam 278 balık türübelirlenirken, Sojka (1999) Çekoslovakya’da yaklaşık 500 balık türünün akvaryumlarda ele alındığını, Aqua Farm News (1992), Avrupa’da 700-800 tatlı su ve deniz balık türünün akvaryum balığı olarak ithal edildiğini bildirmektedirler. Buna karşılık Chapman ve diğ. (1997), Amerika’da akvaryum balığı olarak toplam 1539 türün kaydedildiğini bildirmişlerdir. Sonuçlara bakıldığında Türkiye’de ele alınan türlerin sayıca azolduğu görülürken bunun nedeninin
akvaryum sektörünün ülkemizde henüz istenilen düzeye gelmemesine ve akvaryum severlerin de yeni tür arayışlarına yeterince girmemesine bağlı olduğunu düşünmekteyiz. Oata Worldwide (2000), Avrupa’ya 1993 yılında toplam 76 707 000 $ değerinde akvaryum balığının ithal edildiğini buna  karşın bu rakamın 1997 yılında 103.270.000$’a yükseldiğini, ayrıca deniz balıklarının toplam ithalat içerisindeki payının aynı yıllar itibari ile %10’dan %11’e çıktığını bildirmektedir. Sojka (1999), Çek Cumhuriyeti’nde akvaryum ile ilgili ilk derneğin 1899 yılında kurulduğunu, ülkede akvaryum
balığı üretiminin amacının Avrupa ülkelerine akvaryum balığı satarak döviz girdisi sağlamak olduğunu, bu amaçla daha çok bireysel olarak kişiler evlerin bir oda veya garajlarının bir bölümünde
akvaryum balığı yetiştirdiğini 1997 yılında toplam 8.863.000$ değerinde ihracat gerçekleştirildiğini bu miktarın 4.6 milyon$’lık bölümünün Almanya’yayapıldığını, aynı yıl 175.480$’lık ithalat yapıldığını kaydetmiştir. Chapman ve diğ. (1997), 1992 yılında Amerika’ya yaklaşık 201 milyon adet akvaryum balığının 44.7 milyon$ karşılığı ithal edildiğini belirtmektedir. Araştırmamızda resmi verilere göre 1989-1995 yılları arasında 3 717 740 $ karşılığında 11 621 070 adet akvaryum balığının Türkiye’ye ithal edildiği belirlenmiştir. Dünyada akvaryum endüstrisinin yaklaşık olarak yıllık 7 milyar $’lık ticaret hacmine sahip olduğunu kaydedilmektedir (Andrews, 1990). Bu hiçte küçümsenmeyecek bir rakamdır. Türkiye’de şu anda akvaryum balığı üreten sadece bir tesis Bergama-İzmir’de faaliyet göstermektedir. Ülkemizin iklim şartları dikkate alınacak olursa akvaryum balıklarının yetiştiriciliği için uygun olduğu görülmektedir. Alpbaz ve Temelli (1993)’nin de belirttiği gibi, ülkemizde Akdeniz
Bölgesi Florida’ya yakın bir iklim kuşağına sahiptir. Avrupa pazarı ülkemiz açısından en uygun pazar olarak gözükmektedir. Kanımızca Türkiye’de akvaryumlarda ele alınan tür sayısını arttırarak
öncelikle diğer ülkelerce bilinen türleri ülkemize getirmek ve ülkemizde üretime dönük çalışmaları başlatmak öncelikli hedeflerimiz arasında yer almalıdır.
Kaynakça 
Alpbaz, A., 1993. Akvaryum. Mas Ambalaj 
Sanayii ve Tic. A.Ş., Alsancak, 403s. 
Alpbaz, A., Temelli, B., 1993. Su Ürünleri
Yetiştiriciliği ve Akvaryum Balıkları. Su
Ürünleri Dergisi, Cilt 8, Sayı 31-32, E.Ü.
Basımevi, Bornova, 30-33. 
Chapman, F.A., Fitz-Coy, S.A., Thunberg, 
E.M., Adams, C.M., 1997. United States
of America Trade in Ornamental Fish.
Journal of The World Aquaculture Society, 
28(1): 1-10. 
Alpbaz, A., 2001. Akvaryum Balıkları
Ansiklopedisi. Alp Yayımcılık, Bornova, 
214s. 
Altınköprü, T., 1990. Renkli Akvaryum
Dünyası. Çetin Ofset, İstanbul, 126s. 
Dawes, J. 1999. European Importers’ Survey
Results. <http://www.ornamental-fish-int.
Andrews, C., 1990. The Ornamental Fish org/data.htm> (12 Nisan, 2001). 
Trade and Fish Conservation, J. Fish Biol., 
37: 53-59. 
Keller, G., 1976. Discus, T:F:H: Publications
Inc, USA, 91-93 pp. 
Aqua Farm News, 1992. Marine Ornamental 
Fish. Aqua Farm News, 10(1): 1-15. 
Oata Worldwide, 2000. Ornamental fish industry
statistics, Imports into the EU 1993-1997.
<http://www.aquaticsworldwide.org/archive/
issue3/statistics.htm> (12 Nisan, 2001). 
Axelrod, H.R., Burgess, W.E., Pronek, N., 
Walls, J.G., 1989. Dr. Axelrod’s Atlas of
Freshwater Aquarium Fishes, Aqua Taima 
Co. Ltd., Taiwan, 736p. 
Berkom, W.V., Bootsma, R., Bruggen, H.V.,
Geerts, M., Housz, F.I., Nieuwenhuizen, 
V.D., Ramsorts, J.D.V., Visser, C.H.R., 
1991. The Complete Aquarium 
Encyclopedia of Tropical Freshwater Fish.
In: Ramshorst, J.D.V. (Ed.). The 
Promational Reprint Company Limited,
U.K., 391p. 
Sagar, K., Sawain, J., 1988. Tropical Fish, 
Mandarin Offset, Hong Kong, 96p. 
Sojka, O. 1999. Czech Republic: One Hundred
Years of Aquatics. <http://www. 
ornamental-fish-int.org/data.htm> (12
Nisan, 2001). 
Vonderwinkler, W., 1969. Goldfish in color, 
T.F.H. Publications Inc., USA, 31p.
Beğenenler: [T]104766,Karadavut[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 28 Eylül 2013  14:04
Güzel bir kaynakça. Günümüz için de birileri çalışma yapar vve bizleri aydınlatır umarım.
Sevgiler saygılar
Eray
Sevgiler saygılar
Eray
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 28 Eylül 2013  17:22
Az önce daha yeni kaynak bulabilirmiyim diye araştırma yaptım ancak daha kapsamlı bir kaynağa ulaşamadım bende malesef. 
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 01 Ekim 2013  07:19
Kaynak eski ve özellikle popülerlikle üretim bilgileri yanlış diyebilirim. Amerikan türlerinin bir çoğunu şahsen ürettim. Malawi türlerinin neredeyse hemen herkesçe üretildiğini biliyorum. Tetra türleri, japon türleri gibi diğer bir çok tür de üretiliyor. Diğer baıkların bir kısmı da yaygın olmasa da tek tük üretiliyor. Balıkların yaygınlığı da arttı. Üstelik bu listede bulunmayan bir çok balık da Türkiye'ye girdi. Çalışma fikir verici olmakla birlikte içeriği maalesef güncel ve geçerli değildir.
Bu çalışmanın güncel bir versiyonu olduğunu düşünmüyorum. Ancak kısa bir süre içinde yapmayı planladığım bir çalışma aklıma geldi ve bu çalışma için güncel versiyonu hazırlamanın çalışmam açısından önemli katkısı olacağını farkettim. Zaman bulabilirsem güncel versiyon için zamana yayılacak da olsa bir çalışma yapabilirim.
Bu çalışmanın güncel bir versiyonu olduğunu düşünmüyorum. Ancak kısa bir süre içinde yapmayı planladığım bir çalışma aklıma geldi ve bu çalışma için güncel versiyonu hazırlamanın çalışmam açısından önemli katkısı olacağını farkettim. Zaman bulabilirsem güncel versiyon için zamana yayılacak da olsa bir çalışma yapabilirim.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 01 Ekim 2013  07:46
Gürel hoca akvaryum bitkileri ile alakalı benzer şekilde bir makale yazmayı planlıyordu. Hatta kendisi ile görüştüğümde şehiriçinde akvaryumcular, toptancılar ve şehirdışında birkaç yere gidip bilgi topladığını anlatmıştı. İnşallah yakında makaleyi okuyabiliriz.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 08 Ekim 2013  00:56
Genelde takip etmeye çalışıyorum özellikle egenin makalelerini ama bazen gözden kaçıyor. Belkide yayınlanmış olabilir. Yarın bu konuyla ilgileneyim.
ÖvgüKavas 2013-10-08 00:58:21 
Ayrıca Atilla Alpbaz'ında kitaplarını tüm akvarist arkadaşlara tavsiye ederim.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir







