Dıy Power Led Yapımı Ve Sonrası

Merhaba,

yaklaşık 15 gün önce kurduğum 90 litrelik (brüt) bitkili akvaryumumun (bkz: http://www.akvaryum.com/Forum/100_litre_brut_bitki_akvaryumum_k857384.asp ) için daha iyi bir aydınlatmanın şart olduğunu anladım.
Mevcut aydınlatmamın çok kuvvetli olmadığının farkındaydım ancak başlangıç için yeteceğini düşünmüştüm.

2x15 Watt SeaStar 6500K + 1x15 Watt Sera 4900K (pembe) toplamda 45 Watt floresan kullanıyordum. Yani litre başına 0.5 Watt 'ı yakalamıştım aslında ama sanırım floresan kaliteleri ile ilgili sıkıntı vardı, bitkilerde büyüme olsa da hiç fotosentez gözlemleyemiyordum. (Riccia gibi bir bitkide bile) Hatta son aldığım parvulalar, zemin bitkileri neredeyse hiç gelişme göstermiyordu. Dolayısı ile önce daha iyi bir floresan arayışına giriştim. İlk olarak Slyvania Grolux ve Daylightstar kombinasyonu ((2+2)x24watt=96watt) denemeye karar verdim. Bilindiği üzere yaklaşık 25 TL maliyeti olan flolar. Sonra biraz daha araştırıp "acaba daha iyisi var mı?" diye ararken Giesemann ve JBL 'in flolarını keşfettim ancak tanesinin 80+ TL olduğunu görünce ( http://www.gittigidiyor.com/arama/?k=Jbl+solar+590&sf=2 ) ve bu kalitede bile olsalar her yıl değişmeleri gerektiğini de hesaba katınca bu işe "once and for all" (kökten çözüm) bulmaya karar verip LED araştırmasına girdim ve Mustafa beyin bu linkteki [URL]http://www.akvaryum.com/Forum/bitkili_tankda_led_kullanimi_k772480.asp[/URL] faydalı dökümanını inceleyip Karaköy 'ün yolunu tuttum, gerekli malzemeleri aldım.

Öncelikli amacım edindiğim her türlü [K]güncel[/K] bilgiyi sizlere aktarmak ve LED 'e geçmeyi düşünen arkadaşlar için maliyet, bulunabilirlik vb.. bilgileri paylaşmak.

Her şeyden önce Mustafa beyin referansından yola çıkarak biktili akvaryumlar için kullanılması uygun ledlerin ve fiyatlarının listesi:

Cool White (Soğuk beyaz) + tüm ana renkler - kırmızı(630nm), yeşil(530nm) mavi vs...) LED - VAR - 0.49 USD/Adet
Deep Red 660nm LED - VAR (Mustafa bey bu konuyu açtığı zaman sanırım yokmuş ama ben Karaköy 'de bulabildim ama en pahalısı bu) - 1.79 USD/Adet
Royal Blue LED - VAR (aynı şekilde artık var ama bu da pahalı) 1.63 USD/Adet
Infrared 730nm LED - YOK
UV Mor 420-430nm LED - YOK

Var olan LED lerden ileride 100 santimlik akvaryuma geçeceğimi hesaplayarak toplamda 150 adet aldım. PCB olarak da 5 adet 1 metre şerit PCB (90cm - 36 LED) kullanmayı seçtim. 24-36 350mAh 130V LED driver 'ı (yine 5 adet - her PCB ye bir adet) de ekleyip [B]toplamda 560 TL[/B] harcayarak (ortalama [B]400 litre[/B] akvaryuma göre) eve geldim ve kuruluma başladım.

560 TL başta çok gelebilir belki ama kaliteli bir floresan setinin (4x80TL) 320 TL ye geleceğini ve üstelik her yıl da değiştirmek gerekeceğini düşündüğümde aslında içim son derece rahat diyebilirim, iyi soğutulduğunda 10 yıllarca kullanabileceğim ve dahası istediğim gibi modifiye edebileceğim, testler yapabileceğim bir aydınlatma sistemim var artık. İstediğim LED i çıkarır istediğimi takarım, sıralamayı değiştiririm, bitki konumlarına göre yeni sıralama yaparım, yazılımcı olmamdan mütevellit belki boş bir zaman bulursam gerekli kartlardan alıp gün doğumu ve gün batımı simülasyonu yaparım, daha olmadı 70 santim derinlikte açılı lens kullanarak taban bitkisi bile yetiştirebilirim (belki?). İhtimali bile güzel. Ama tabii konumuza dönüp önce gerçekten işe yarayıp yaramadığına bakmamız lazım.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/181007/IMG_1624.JPG[/IMG]

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/181007/IMG_1625.JPG[/IMG]

Uzun süren bir lehimleme işleminden sonra (el alışkanlığı olmadığı için) sonunda bitirip akvaryumun üzerine idareten de olsa koyup denedim ve çalıştılar.
Ancak uyarmam lazım ki PCB ler bir müddet sonra el değemeyecek kadar ısınıyor. Ertesi güne kullanabilmek için idareten elimdeki fanları tam üstlerine konumlandırdım ve gerçekten de bütün ısısını aldılar.

3-5 güne kadar 1 metrelik akvaryumum geleceği için şimdilik bu şekilde çalışacaklar, ben de yeni akvaryumum gelene kadar yine fan soğutmalı DIY bir armatür yapıp bitirmeyi planlıyorum.

NOT: Tüm bu PCB lehim ve kurulum işlemleri daha önce detaylı paylaşıldı mı bilmiyorum, paylaşılmadı ise ve tereddütleri olan arkadaşlar varsa yeni bir konu açıp yardımcı olabilirim.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/181007/IMG_1633.JPG[/IMG]

Ertesi gün, yani bugün ilk test günüydü. En çok merak ettiğim elbette görmeye can attığım fotosentezin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğiydi.

Ve işte 12 saattir çalışan LED lerin ardından tankımın görünümü bu şekilde:

[VID]http://www.youtube.com/watch?v=iV5CcpViugc&[/VID]

Kayanın üzerinde duran Riccia ışığa çok yakın olduğundan zaten coşmuş durumda ama tabii bunu ölçüt olarak kabul etmek doğru olmaz.
Ama yine de tankta çok fazla bitki olmamasına rağmen fotosentez boluncukları gözle görülebiliyor. Taban biktileri de dahil olmak üzere fotosentez başladı. Uçları kahverengiye dönen parvulalar daha ilk günde dirilip tekrar yeşillenmeye başladılar. Dahası, son 4 gündür tankta artan amonyak miktarı da bir anda düşmüş durumda, epey sevindirici. Eski aydınlatma ile beslenemeyen bitkiler gerekli tüketimi de yapamıyordu, bugün bu ışığı yiyince anlaşılan epey bir tüketimde bulunmuşlar. Akvaryum biyolojik dengesine oturursa tamamdır bu iş.

Bu noktada önemle belirtmeliyim ki bu 90 litrelik akvaryum için ışık miktarı çok fazla - hatta aşırı. Şu anda akvaryumun üzerinde hemen hemen 110 adet 1Watt LED var. Akvaryum boyutundan mütevellit taşan LED sayısı 30-35 civarı. Yine de en kötü ihtimalle 75 Watt LED ışık gücü 90 litre akvaryum için olması gerekenin hemen hemen 2 katı.

Mustafa beyin geri bildirimine göre 0.35 Watt / litre hesabı ile 32-40 watt arası LED kullanmam uygun olurdu. Ama belirttiğim üzere bu LED aydınlatma 3-5 gün içerisinde elime geçmesini planladığım 100x60x60 ölçülerinde akvaryum için alındı ve tüm sistemi (PCB uzunlukları) ona göre ayarlı. Mevcut akvaryumumu da biraz modifikasyonla yeni gelen akvaryumun sump 'u olarak kullanmayı düşünüyorum, sump+Co2 sorunsalını aşabilirsem tabii.

Şimdilik ilk gözlemlerim bunlar.

İlerleyen günlerde daha stabil veriler edindikçe bu başlık altından paylaşmaya devam edeceğim...

Saygılar.













[EDIT]ronitovi,2016-01-05 21:11:55[/EDIT]

Roni Tovi bey gerçekten güzel bir çalışma. Özellikle led kullanımının artması sevindirici. Bir de elektrik açısından da kârı hesaplarsanız bir avantajı daha gün yüzüne çıkarırsınız. İlk başta dedim ki o fiyat ne (çünkü ben de bitkiliye geçiş yaparken hesaplamıştım 120 litreye). Sonradan boyutlarınızı görünce anladım. Herhalde en çok maliyeti driver yapıyor. Bir de dimmer takabilirsiniz. Ve gün doğumu efekti ekleyebilirseniz tadından yenmez. Bence özellikle nano tanklara çok uygun ve estetik armatür yapılabilir.

İbrahim bey, söylediğinize kesinlikle katılıyorum. Türkiye gibi elektriğin gerçekten çok pahalı olduğu bir ülkede aslında LED aydınlatma bitki akvaryumu seven hobiciler için kesinlikle bir lüks değil - zorunluluk.

200 litre akvaryum için floresan aydınlatması:

Minimum: 100 Watt
Tavsiye edilen: 150 Watt (0.75/litre oranına göre
"Zor" bitkileri ve taban bitkileri için: 200 Watt (1W/1L)

Oysa "zor" için LED aydınlatmada 0.45 'in yeterli olacağı söyleniyor, testi bile yapılmış. Yani 200 Watt yerine sadece 90 Watt ile muazzam bir tasarruf mümkün, aylık olarak hem de.

Üşenmedim hesaplattım... 200 watt x 12 saat/gün elektrik faturasına yansıtacağı tutar: 31 TL
Oysa LED kullanarak 14 TL ye düşürülebiliyor. Arada 17 TL fark var, 1 yılda 204 TL ediyor zaten.

Ki bu sadece 200 litre için. 500 litrelik tankta 2x250 Watt Metal Halide kullanan gördüm ben :) Her ay 43 lira zarardan hesaplarsak yılda 516 TL eder. Bir yılda kendini çıkaracak yani neredeyse :) MH lambaların kullanım ömürleri ve fiyatlarını da katarsak külliyen zarar.

Elinize sağlık konunun takipçisiyim. Gelişmeleri bekliyoruz. Ledler kesinlikle florasanlardan 5 gömlek üstün ler. Birde bu pcb ye kaynak işlerini detaylı anlatım ve fotoğraf larsanız, yapmak isteyen arkadaşlara daha aydınlatıcı olur.

Çok güzel bir çalışma olmuş elinize sağlık öncelikle,
LED kullanımının en güzel yanı paradan tasarruf etmeniz ki Roni Tovi Bey ledleri karaköyden almış buda 2 katı fiyat demek bunun yerine imkan varsa yabancı sitelerden temin edildiğinde bu maliyet yarı yarıya düşer o zaman daha karlı bir sistem haline gelir. Ben yurtdışından sipariş verdim ledlerin tanesi 0,35 dolara falan geldi pcb monte edilmiş şekilde. Birde İstanbulda oturanlar için İMES sanayi sitesinin orada led soğutucu alüminyum kasa aldım pleksi camlı ayaklı 1 mt uzunlukta oda 35 tl, normal profiller 20 tl civarında, gerisi işçilik. [:iyi:]

Güzel bir çalışma oluyor. Elinize sağlık. İşin teknik kısımlarını paylaşmanızda güzel olmuş. Deneme yaptığınız tankda bitki yoğunluğu çok az. Oksijen çıkışı fotosentezin gerçek hızından ziyade suyun oksijene doymasıyla ilişkili. Yani bitki yoğun olsa, filtreyi kapatıp yüzey çalkantısınıda azaltığınızda o zaman seyredin, sanki tersine kar yağıyormuş gibi oluyor. Baloncukları seyretmesi gerçekden büyük keyif ama güzelliklerine kaptırıp ışığı çok aşırı vermemek gerek. Yoksa tankda mineraller, besinler çok hızlı tükeniyor buda yosunlanma gibi pek çok soruna neden oluyor. Bu sebeble herşeyi kontrol altına alıp takip edebilceğiniz durumlar hariç, litrede 0,3watt in geçilmesini çok önermiyorum. Birde ışığı kuvvetlendirdiğinizde bitki yoğunluğuyla beraber metabolik, organik atıklarıda artıyor, bunun geri dönüşümü için iyi filtrasyon ve bakteri dengesi şart. Özetlersem led ışığı çok kuvvetli olabiliyor, ışığı artırdığınızda ona uygun doğru gübreleme, su değişimi ve filtrasyon sağlıyamazsanız freni, yol tutuşu olmayan arabaya v8 motor takmak gibi olur. Yolda dağılır kaza yapar.

Üzerlerine fan koymuşsunuz ama genede bir soğutucu olmadan ledleri pcb ile uzun süre kullanmayın derim. Kullanıcaksanızda sıcaklıklarını kontrol edin. Yoksa uzun ömürlü olmazlar. [EDIT]darkaura,2016-01-06 10:21:37[/EDIT]

Ronitovi hocam çalışmaniz çok güzel olmuş tebrik ederim. Benim gibi led e niyetli olup işin teknik kısmı konusunda acemi olanlara yardım için işin montaj aşamasını ayrıntılı anlatan bir konu paylaşın çok makbule geçer
Birde gerekli malzemeleri internetten bulabiliriz heralde dimi şahsen ben erzurumun ufak bir ilçesinde görev yapıyorum burda bunları bulmam zor. Yabancı sitelerden alisveris yapmadım ama Türk firmalarda bulabilirim heralde?

Merhaba ,
Şuan son durum nedir ? Kaç adet hangi tipten kullandınız?

Eline sağlık arkadaşım çol güzel bir konu olmuş senden isteğim driverlara bağlantıyıda gösterirmisin