Biofiltre Bitkiler

Diana Walstad, Ecology of the Planted Aquarium, Diana L. Walstad (bitkili akvaryumum ekolojisi) adlı kitabında, suüstü bitkilerinin tamamen sualtında büyüyen bitkilere göre suyu neden daha iyi arıttığını şöyle açıklıyor:

Suüstü bitkileri:

• Genelde daha hızlı büyürler.
• Işığı ve karbondioksiti daha verimli kullanırlar.
• Köklerinin çevresine daha kolaylıkla oksijen yayarlar.

Suüstü bitkilerinden kasıt, yaprakları su yüzeyinde veya suüstünde büyüyen bitkilerdir. Bunlar Salvinia veya Pistia gibi yüzen bitkiler, Echinodorus veya Cyperus gibi bataklık bitkileri, sarmaşıklar, epifidler veya kökleri suya dayanıklı (hidrokültüre elverişli) kara bitkileri olabilir.

Bitkiler ne kadar hızlı fotosentez yapıp ne kadar hızlı büyürlerse suyu da o kadar iyi arıtırlar. Sualtı bitkilerinin akvaryumda büyümesini sınırlandıran en önemli iki faktör karbondioksit ve ışıktır.

Kökleri suya dayanıklı olduğu için genelde hidrokültür bitkilerinin çoğu akvaryumlarda denenebilir. Hızlı ve sürekli büyüyen suüstü bitkileri suyu hiçbir teknoloji harikası filtrenin arıtamayacağı kadar iyi (etkin ve çok yönlü) arıtırlar. Hatta benim kendi tecrübem, Apistogramma türlerini uzun süre sağlıklı besleyebilecek kadar düşük nitratlı akvaryumlar ancak suüstü bitkilerinin arıtımıyla mümkün oluyor. Suüstü bitkilerinin yeri ancak çok sık su değişimleri ve filtre malzemesi yıkanmasıyla doldurulabilir ki (hamallık!) bu uzun vadede mutlaka aksıyor.

Akvaryumlarda en çok kullanılan ev bitkileri:

• Epipremnum pinnatum (syn. Scindapsus aureus)
• Japon şemsiyesi (Cyperus alternifolius)
• Sarmaşık incir (Ficus pumila)
• Deve tabanı (Monstera deliciosa)
• Şans bambusu (Dracaena sanderiana)
• Syngonium türleri

Kökleri akvaryum içinde büyüyen deve tabanının akvaryumu en iyi arıtan bitkilerden biri olduğu söyleniyor. Fakat bu bitki için çok yer lazım. Ben deve tabanı hariç listedeki bütün bitkileri denedim. Denediğim bir iki Syngonium türü haricinde hepsi akvaryumlarıma çok iyi uyum sağladılar.

Epipremnum pinnatum mutlaka her akvaristte bulunması gereken bir bitki. Dayanıklı, çok farklı koşullara uyum sağlayabiliyor, hızlı büyüyüp suyu iyi arıtıyor. Ancak hızlı büyüyen bu sarmaşığın nereye doğru büyüyeceğini, nereye sarılacağını önceden düşünmek gerekir. Fazla uzayan kolları arasıra kesip kısaltmakta hiçbir sakınca yok. 30-40 cm boyunda bir sürgün kesilip su dolu bir vazoda birkaç hafta bekletilirse kendiliğinden köklenir. Hatta bir kıskaçla akvaryumun kenarına tutturularak doğrudan akvaryumun içinde köklenmesi de beklenebilir. Epipremnum pinnatum bitkisini küçük çocuklardan uzak tutmak gerekir; yaprakları zehirlidir.

Japon şemsiyesi de (Cyperus alternifolius) büyük akvaryum ve havuzlar için mükemmel bir bitkidir. Sevdiği güneş ışığında boyu 1.5 metreyi bulabilir. Yapraklarının su dışında kalması şartıyla 40 cm’ye kadar olan su derinlinde doğrudan tabana dikilebilir. Çok hızlı büyüyüp kök saldığı için kumu sağlıklı tutar, suyu da çok iyi arıtır. Yüksek pH derecelerine de uyum sağlayabildiği için büyük Malavi ve Tanganika akvaryumlarında rahatlıkla büyütülebilir.

Sarmaşık incir, Anubias gibi yavaş büyüyen, ama ev akvaryumları için belki de en dekoratif ve en sürdürülebilir bitki türüdür. Yavaştır, ama inatçıdır. Yıllar içinde akvaryumun bütün arka duvarını kaplayabilir. Duvar önceden mantarla kaplanırsa bitki çok daha kolay tutunur, hem de çok dekoratif gözükür.