Beyaz Benek

Merhaba değerli arkadaşlar, bu yazımda tecrübelerime ve araştırmalarıma dayanarak, hobiye ilk başlayan arkadaşlarda sık görülen, beyaz benek hastalığı ile ilgili pratik bilgiler vereceğim.

[B]"White Spot"[/B] adı verilen bu hastalığın ana etkeni ichthyophthirius multifiliis protozoadır. Bilimsel kelimelere girip konuyu karıştırmak yerine, soru-cevap şeklinde ilerleyip, yeni başlayan hobici arkadaşlara daha yararı olacağını düşünüyorum.

[B]Nasıl hızlanır?[/B]
Beyaz benek parazitleri tankların çoğunda bulunduğundan, %100 arınma sağlanamadığından, nasıl bulaşır gibi bir soru mantıksız olacaktır.
-Su değişimi yaparken, eklenen suyun sıcaklığı ile tankta ki suyun sıcaklığı eşit olmalıdır. Isı farkında hemen beyaz benek parazitleri çözünmeye uğrar.
-Soğuk su onların en rahat yaşayabileceği alanlardır bu yüzden soğuk suda beyaz benek parazitleri daha sık görülür.
-Aileye yeni alınan bir balık, beyaz benek paraziti taşıyabilir, balığı gözlemleyerek almak gerekir, iyi balık gözünden belli olur.

[B]Olası Belirtiler Nelerdir?[/B]
- Bütün dış parazitlerde olduğu gibi, beyaz benekte de balığımız sakin, halsiz davranır ve akvaryumda bulunan nesnelere sürtünmeye çalışır.
- Normalde yüzdüğünden daha az yüzer ve ani/hızlı yüzme hareketleri sergiler, balıkların ilk önce yüzgeçlerinde olmak üzere, vücudunda beyaz benekler görülür.

[B]Tedavi süreci nasıl ilerler?[/B]
Öncelikle akvaryum camiasında yaygın hale gelen yanlış bir fikri ortadan kaldırmakta fayda var. Beyaz benek hastalığına yakalanmış bir balığı, karantina tankında tedavi etmek yanlıştır. Çünkü beyaz benek balıkta olduğu gibi suda da olur. Yani beyaz benek olmuş bir balığı ana tankınızda gördüğünüzde iş işten geçmiştir. Tedavi için en doğru yol tabi ki hiç bir kimyasal kullanmadan atlatabilmektir. İlk yapılması gereken, akvaryumu daha karanlık hale getirmektir. Hatta mümkünse gazete kağıdı v.b. birşeyle sarmak gerekir. Bu beyaz benek parazitlerinin çoğalma sürecini yavaşlatır, yok etmez. Beyaz benek parazitlerinin yaşayabileceği bir sıcaklık aralığı vardır. Bu aralık 16-30 derecedir. 30 derece üzerine çıkıldığında çoğalma sona erer. Burada yine yanlış bilinen bir bilgiyi düzeltelim, balığın üzerinde bulunan parazit, en güçlü parazittir. Onu oradan almak çok zordur. Yapılan tedavi, çoğalıp kuma dökülen, yeni bir balığa yapışmak üzere olan parazitleri önlemek içindir. Tuz banyosu, balığın ritmini aşırı derecede bozar ve strese sokar. Strese giren balığın direnci düşer, üzerinde bulunan paraziti atsa bile kendine gelmesi zor olacaktır hele ki canlı doğuranlar grubu ise. Her hastalıkta ve tedavi sürecinde olduğu gibi bu konuda da elbette istisnalar vardır.

Tankımızın bitkili ve hassas türlerden oluştuğunu düşünürsek, ışık kapatma, tuz ekleme, ısıyı artırma, ilaçlama v.b. yöntemleri uygulayamayız. Bu tanklarda yapmamız gereken hasta balığı güçlü tutmaktır. Doğal yemler vermektir. Halihazırda tüm tanklarda var olan bu parazit, güçlü bir balıkta yer edinemez. Çok su görmüş, PetShoplardan alınmış balıklar maalesef hastalığa kolay yakalanır. Bunun arkasında balığın satılacağından dolayı iyi bakılmaması gerçeği yatar. O zaman böyle hassas tanklarda hiç bir tedavi uygulamaya gerek olmadığı gerçeğini kabul edelim. Balığımız mutlu ve güçlü ise kendisi bu parazitle başa çıkacaktır. Diğer hassas olmayan tanklarda ise, karanlık bir ortam ve sıcaklık artışı ile bu paraziti atlatabilirsiniz. Tekrar söyleyelim, her tarafı beyaz benek olmuş bir balığa yapılacak tek şey, güçlü beslemedir. Balığı kendi haline bırakıp, düzelmesini beklemek en doğrusudur. Karantina tankına almak için balığı yakalarken, zaten hassas olan balık, iyice hassaslaşır ve inanılmaz zayıflar. Karantina tankında yapılan tuz banyosu ise deyim yerindeyse kaş yaparken göz çıkarmaktır.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/134146/100920171638171.jpg[/IMG]

Yukarıda bulunan fotoğrafta döngüyü daha net görebiliriz. Görsel çok açıklayıcı olduğu için kelimeleri çevirmedim.

Son olarak, beyaz benek paraziti dekora, bitkiye, salyangoza tutunmaz. Onunla baş edebilmenin en etkili yolu, sağlıklı, güçlü balıklara sahip olmaktır.

Keyifli hobiler, Öğr. Gör. Ela Derin

Balığı ayırmamızın sebebi filtre bakterilerine etki eden ilaç kullanılacak olması. Sadece sıcaklık artışı ile tedavi bir haftadan uzun sürebiliyor.
Güçlü, sağlığı yerinde balık zaten kolay kolay hasta olmuyor. Hasta olunca da beslenmesi isteksiz oluyor.
Buna karşın yerli, ithal kaliteli yemlerden kabız olacak kadar yiyip yine beyaz benek olan balık var.
Yazınızda balığın bağışıklık sisteminin gücü sadece beslenme ile ilgiliymiş gibi geçiyor. Su kalitesi, su değişimi, sıcaklık değişimi gibi konular eksik kalmış.
Işık ile ilişkisi için kaynağınız varsa okumak isterim.

Mesleğinizi ve verdiğiniz dersi merak ettim. Bizimle paylaşır mısınız?

Ahmet Bey görüşleriniz beni mutlu etti. Akademisyenim, asıl branşım Bilgisayar Mühendisliği, balıklara ilgi duyduğum için biraz meraktan, birazda kendimi bu yönde geliştirme isteğimden bu tarz çalışmalar yapıyorum. Işık ile ilgili kaynaklara şu an ulaşamıyorum ScienceDirect den indirdiklerim vardı ama harddiskim su aldı. Onunla uğraşıyorum. Özetle beyaz benek parazitlerinin çoğalmasına ciddi derecede engel olduğunu söyleyebilirim. İzin verirseniz şöyle cevaplayayım,

Balığı ayırmak demek, onu karantina tankında tedavi etmek anlamına geliyor. Ana tankta filtrasyon açısından bu mümkün değil. Fakat ayırdığınız balığı kurtardığınızda ana tankta arınma sağlanmamış oluyor. Bu yüzden biraz sabırlı olup, ısı artışı ve karanlık ortamı beklemek lazım. Böylece hiç bir kimyasal kullanmadan ve balığı rahatsız etmeden tedavi etmeye çalışabiliriz.

Güçlü balığın yakalanması tabii daha zor ama, yakalandıktan sonra diğerlerinden bir farkı kalmıyor. Yani yukarıda da dediğim gibi istisnalar var. Siz ne kadar iyi beslerseniz besleyin, risk var.

Elbette balığın beslenmesinin yanında, su şartları v.s. gibi konular önemli ama benim nazarımda ilk kural iyi beslenmek.
İlginiz için, yorumunuz ve katkınız için teşekkür ederim.