BALIKLARDA GENEL OLARAK CİNSİYET TESPİTİ

Arkadaşlar, cinsiyet konusunda zaman içinde elime geçen bilgileri sizinle paylaşmak istedim. İhtiyaç duyanların faydalanması dileğiyle.

BALIKLARDA GENEL CİNSİYET TANIMI

Tüm canlılarda cinsiyetin tanımlanmasını sağlayan karakterler temel olarak iki sınıf altında toplanır. Bunlar birinci cinsiyet özellikleri, diğeri ise ikinci cinsiyet özellikleridir.

Birinci cinsel özellikler tüm canlılarda tümüyle üreme ile ilgili organ­lardır. Örneğin balıklarda yumurtalık ve testisler birinci cinsiyet özellikle­ridir.

İkinci cinsiyet özellikleri ise üremeyle direkt ilgisi bulunmayan fakat sahip olunan cinsiyet ile birlikte görülen özelliklerdir. Örneğin insanlarda sakal çıkması veya çıkmaması ikinci bir cinsel özelliktir. Eğer bir insan dişi ise sakalı çıkmaz, erkek ise sakallı olur. Bir çok evcil hayvanı dış görünüşü­ne bakarak birinci cinsel özelliklerinden cinsiyetlerini hemen anlıyabiliriz. Örneğin bir ineğin memeli olup olmaması, onun erkek veya dişi olduğunu hemen bize öğretir.

Balıklarda ise birinci cinsiyet organları çoğunlukla dış­tan bakılınca hemen görülmez ve biz çoğunlukla balıkları öldürmeden, can­lı olarak cinsiyetlerini ikinci cinsel özelliklerden anlayabiliriz.

Bu nedenle akvaryum balıkçılığında ikinci cinsel özellikler cinsiyet ayırımında çok önem­li konudur ve ele alınan her tür için bu özelliklerin bilinmesi yararlı olacaktır.

Bazı balıklarda özellikle genç yaşta dıştan bakılınca gerek birinci, gerek­se ikinci cinsel özellikleri bakımından bir ayırım yapmak ve balıkların cinsi­yetini tayin etmek mümkün olamaz. Ancak balığın karnı yarılıp yumurta­lık veya testise malik olduğu görüldüğü zaman cinsiyeti belli olur. Akvar­yum balıkçılığında hiç bir zaman bu tür bir öğrenim uygun olmıyacağından bazen güçlüklerle de karşılaşabiliriz.

Fakat bu tür balıklarla çalışan çok tec­rübeli kişiler, çoğunlukla birçok kişi tarafından bilinmeyen çok küçük ay­rıntılardan, ikinci cinsel özelliklerden yararlanarak cinsiyet tayini yapmada başarılı olabilmektedirler.

Genel bir tanım olarak canlı doğuran tüm balıklar için cinsiyet ayırımın­da yararlanılabilecek bir organ gonopodium'dur. Bu organ sadece erkekler­de bulunur ve erkeğin anal yüzgecinin az kalın, bir boru şeklini almasından oluşmuştur. Dişilerde ise anal yüzgeç normal bir yapıdadır.

Birçok balıkta da cinsiyet tayinine yarayan pek çok ikinci cinsel özel­likler vardır.

Örneğin çok tanınan lepistes balıklarını ele alalım. Bunlardan erkekler her zaman çok güzel renklere sahiptirler. Ayrıca kuyrukları ve yüz­geçleri de uzundur. Bunun yanında dişiler daha iri hemen hemen erkeğin 2 misli irilikte olabilirler. İşte burada cinsiyet ayırımına katkıda bulunan ikinci cinsel özellikler renk, yüzgeçlerin uzunluğu ve vücut iriliği olmak­tadır.

Yumurta ile çoğalan balıklar ise ikinci cinsel özellikler bakımından bi­raz daha farklı özelliklere sahiptirler. Örneğin çiklit grubuna giren balıklar­da cinsiyet ayırımı pek çoğunda ancak farklı renklerde olmalarından yarar­lanılarak yapılır. Genellikle erkekler daha koyu ve güzel renklere sahiptirler. Yüzgeçleri de çoğunlukla daha uzun olmaktadır. Genç çiklit'lerde ise bu renkler belirgin olarak ortaya çıkmadığından dış yapı bakımından cinsiyet ayırımı da zor ve çoğunluğunda da mümkün değildir.

CİKLİD NİTELİK                       CİNS               GRUP

========================== ====================

DAHA BELİRGİN ALIN/ÖN SIRT   ERKEK              AMERİKA-AFRİKA

SIRT YÜZGECİNDE SİYAH          DİŞİ                TILAPINES

NOKTALAR

DAHA UZUN YÜZGEÇLER              ERKEK              AMERİKA

KARIN ARKA YÜZGEÇTE               ERKEK              AFRİKA GÖLLERİ

YUMURTA DESENLERİ

DAHA ÇOK RENKLİLİK                 ERKEK              DvarF CICHLIDS

                                                               DİŞİ                PELVIVACHROMIS

İKİ RENKLİLİK                               ERKEK-DİŞİ      MELANOCHROMIS

Bazı durumlarda cinsiyet ayırımı birçok balık için mümkün olamamak­tadır.

ÜREME BÖLGESİNE BAKARAK KESİN CİNSİYET TESPİTİ :

        Balıkların cinsiyet tespitinde en emin yol üreme organlarına bakmaktır. Yetişkin olmayan genç balıklarda bile bu yöntem kesin cinsiyet tespiti sağlar. Bu yöntem; ele almakla strese giren ve kendini kasan balıklarda doğru sonuç vermeyebilir.

        Bu metod, balıkların üreme bölgesine bakılarak dişilerde olan siyah çizginin yakalanmasından ibarettir. Balıkta bu çizgi varsa dişidir, yoksa balık erkektir.

        Küçük olan balıklarda, üreme bölgesine, küçük bir fırçayla hint mürekkebi sürmek, bu çizginin daha belirgin olarak ortaya çıkmasını sağlar. Bir büyütecin kullanılmasıda yararlı olur.

        Cinsiyet tespitinde bazı nitelikler renk ve büyülük gibi daha belirgindir. Genellikle dişiler, baskın olmayan erkekler ve gençler aynı renktedirler.

DİSKUSLARDA CİNSİYET TANIMI

Çiftlerin birleşebilmesindeki en önemli konu cinsiyet belirlenmesidir.Çiftlerin dişi mi erkek mi olduğunu dışardan tahmin etmek çok zordur.Ancak zamanla üretici bu yeteneği kazanabilir.Cinsiyet tayini için hangi karakteristikleri kullanabilirsiniz?

        Herseyden önce balığın genel görünümü. Aynı yaşta olan bir çiftten iri olanı erkektir.Özellikle önden bakıldığında erkeklerin daha geniş ve çıkık güçlü yuvarlak başları vardır.erkeklerin sırt yüzgeçleri daha sivri ve yukarı kavislidir. Dişilerin sırt yüzgeçleri ise daha yuvarlaktır. Erkek discusun kuyruk yüzgeçi daha geniştir.

        Erkeğin kanatları daha uzun ve geniştir. Güçlü kafatası ve kalın dudakları, boyun altının daha belirgin olması yine erkeklere ait özelliklerdendir. Ancak iri dişiler de bu özelliklere sahiptirler.

        Doğada sürü halindeyken liderleri hem dişi hem de erkek olabilir.Genelde aynı tankdaki discuslarda erkek öncü durumdadır. Normalde çift birbirlerinin ağızlarını çekmeyecektirler. Erkek dişiyi yavaşça kenara itecektir. Hızla ona yüzecektir. Ve aniden geri dönecektir. Dişinin üzerindeki çizgiler belirginleşecektir. Eğer erkek eşini beslemek için takip ederse bu hareket onların iyi bir çift olduğunu gösterir. Akvaryuma yem atıldığında balıklardan biri kenara saklanırsa, ikiside aynı cins demektir.

        En iyi metodlardan biri de çift olarak seçtiğiniz balıkları bir kaç gün aynı tankda tutmaktır. Böylece cinsiyetleri belirleyebilirsiniz. Eğer kavga ederlerse ayrı tanklara koyarız. Çift oluşturacağımız zaman erkek daha önce tanka konulmuş dişinin yanına konmalıdır.

        Konulan erkek tankdaki dişiyle derhal ilişkiye girer. Ancak discus dişi ise saldırır ve günlerce akvaryumun bir köşesinde saklanır.

Paylaşım için sağolun Mehmet Bey.Özellikle yeni başlayanlar için çok iyi bir kaynak.

Saygılar,

Arkadaşlar, cinsiyet konusunda zaman içinde elime geçen bilgileri sizinle paylaşmak istedim. İhtiyaç duyanların faydalanması dileğiyle.

[/QUOTE]

Ama kaynak belirterek değil mi? Lütfen yazınızın kaynağını belirtiniz. Kaynak belirtmediğiniz takdirde başlığınız silinecektir.

Saygılarımla...