Akvaryum Gübreleme Rejimi

Selamlar…
Yıllar boyu çeşitli kaynaklardan toplamış olduğum çeşitli bilgileri bilgisayar harddiskimden çıkarıp buraları bir bilgi yumağı haline getirmeyi hedefledim. Bu hedefimin sebebi ise sürekli sorulan sorular, cevaplanmamış konular, eksik yada yanlış bilgilerin sonucudur. Hobinin bitkili akvaryumlar alanında kendimi uluslar arası kulvarlarda kanıtlayamamış olmamın sebebini şahsım adına sürekli bir şeyleri araştırıp, irdeleyip, deneylemeye ve sonucunda kimi zaman güzel sonuçlar alsam da kimi zaman akvaryumlarımı çöplüğe çevirmeme bağlıyorum. Gönül isterdi ki insanlarda hayranlık uyandıran akvaryumlara imza atayım ama ne yazık ki yaradanın bu lütfundan nasibimi alamamışım. Canım sağolsun, hobinin DİY’ciye de ihtiyacı var. En azından 4 taş dizip aquascaper’ım diye kendimi göklere çıkarmıyorum. Neyse o konuya sonra geliriz. [:devil:]

-----TEMEL BİTKİ BESLENMESİ-----
-Bir bitkinin %95’i organik, %5’i inorganik maddedir ve organik maddenin büyük kısmı Karbondioksit (Co2) den köken alır.
-Bitkilerde mevcut inorganik maddeler arasında 50’den fazla kimyasal element tanımlanmış olmakla birlikte bu elementlerin tümü gerekli değildir. Kökler mineralleri bir ölçüde seçici olarak absorblar. Bu seçici alış bitkinin toprakta ve suda çok küçük miktarda bulunan elementleri biriktirebilmesini sağlar.
-Bitkiler fotosentez için karbon kaynağını oluşturan Co2’nin stomalar aracılığı ile çevredeki O2 ile difüzyon yaparak yapraklara girer ve bitkiler inorganik besin elementlerinden kendileri için gerekli organik maddeyi üretirler. Her ne kadar bitkiler O2 üreticisi olsalar da hücre solunumu için O2’ye gereksinim duyarlar.
-Bitkiler 9 makro besin ve en az 8 mikro besine ihtiyaç duyarlar. Eğer bir element bir bitkinin yaşam döngüsünü tamamlayabilmesi için gerekliyse o element yaşamsal öneme sahip elzem besin maddesi olarak kabul edilir. Günümüzde karasal ve sucul bitkilerin zorunlu mineral gereksinimlerini bazı bilim insanları hidroponik kültür yöntemi ile tanımlamış ve 17 elzem element olduğuna karar vermişler.
-Bitkilerin nispeten fazla miktarlarda ihtiyaç duydukları elementlere makro elementler denir. Bu elementler 9 adettir ve ana bileşenleri, karbon, oksijen, hidrojen, azot, kükürt ve fosfor’dur diğer 3’ü ise potasyum, magnezyum ve kalsiyumdur.
-Bitkilerin çok az miktarda ihtiyaç duydukları elementlere ise mikro elementler denir. Bu elementler ise 8 adettir demir, klor, bakır, mangan, çinko, molibden, bor ve nikelden oluşur. Bu elementler bitkilerin enzimleme reaksiyonlarının yardımcı maddeleridir.

Bunları neden anlatıyorum ? Bir bitkiyi beslemek için önce bitkinin besin temelini anlamak gerekiyor yani aç ayı oynamaz. Bunları bilirseniz iyi olur, bilmezseniz kısaca özetleyeyim. [:)]

Bir bitki Liebig’in çıkarmış olduğu minimum yasasına göre beslenir. Suda bulunan minimum elemente göre enzimleme yapar. Yani bitkinin temel besinlerini enzimleyebilmesi için ihtiyaç duyduğu her elementten belirli bir miktarda ortamda bulunması gerekiyor. Hani zincirleme diyoruz ya işte o zincirleme bu zincirleme, devamı da donanım zincirlemesi (ışık, co2, gübre). Bu zincirleme bozulursa ne olur? Bitki yemek yiyemez açlıktan ölür, arta kalanlarla ise yosunlar akvaryumda bağımsızlığını ilan eder. [:)]
Her zaman diyoruz “Sağlıklı bir bitkili akvaryum için önce bilinçli bir hobici olacaksınız sonra ise sağlıklı bir bitki kütleniz olacak” [:P]

Bittiyse şimdi gübreleme rejimlerine geçebiliriz.
Nedir bu gübreleme rejimleri ?
Ünlü araştırmacı akvaristlerin geliştirmiş oldukları bazı gübreleme yöntemleri. Estimative İndex, PPS pro, PMDD, Lean

---Estimative İndex---
Adından da anlaşılacağı üzere cömert bir gübreleme yöntemi. Herşeyden bol bol ver, bitki işine yarayanı alsın yaramayanı ise su değişimleri ile seyrelt. Hepimiz biliyoruz bunu çok fazla irdelemeye gerek yok. Yüksek ışık + iyi bir filtrasyon + stabil yüksek co2 ile haftalık 20-30ppm nitrat, 5-7ppm fosfat, 20-30ppm potasyum, 0.5-1ppm kadar da iz element dozlayıp sık sık da su değişimi yapmak.
İyi yanı nedir ? Hayvani bir bitki gelişimi elde edersiniz yani öyle böyle değil haftalık stem bitki budarsınız.
Kötü yanı nedir ? Bilinçli bir hobici değilseniz bol bol yosunla uğraşırsınız.
Tekrar söylüyorum, bu sadece Eİ method için değil tüm gübreleme rejimleri için geçerli. İyi bir filtrasyon, düzenli dip çekim ve su değişimi, uyarıcı bir aydınlatma, stabil bir co2, düzenli budama.

SAĞLIKLI TANK İÇİN OLMAZSA OLMAZ..! “ya bugün su değiştirmeyim de yarın yaparım gibi bahaneleri bitkili bir akvaryum kabul etmez. Pek balıktan anlamam ama balıklar da kabul etmez. Ne kadar bahaneniz varsa o kadar pis bir tankınız olur.”

---PPS PRO---
Amacı ; Minimum çaba ile sağlıklı bitki yetiştirmek.
PPS-Pro gübreleme sisteminin kullanımı kolaydır ve diğer gübrelere kıyasla en ucuz sistemdir. Çok fazla test ve ince ayar gerektirmez, tüm ışıklar ve her toprakla çalışır. Ucuz bir yöntemdir çünkü Makro ve Mikrolarınızı kendiniz yaparsınız.
500ml su içine;
Potasyum Nitrat – 32,6gr 1 ppm
Potasyum BiFosfat – 2,9gr 0,1 ppm
Potasyum Sülfat – 29,3gr 1,3ppm
Magnezyum Sülfat – 20,2gr 0,1ppm
Karıştırıp 40lt’ye günlük 1ml eklerseniz akvaryumunuzu PPS- Pro yöntemi ile gübrelemiş olursunuz. Mikro için bulabilirseniz 500ml’e 29gr Csm+b yada Tnc Trace karıştırıp onu da 40lt’ye günlük 0,5ml dozlamanız gerekir. Mikro için gereken malzemeleri bulamıyorsanız kaliteli bir mikro karışımı ve demir temin edip önerilen dozu güne bölüp kullanabilirsiniz. Su değişimleri ise haftada 1 %50

---PMDD---
Neredeyse herkesin en kolay yapabileceği gübreleme rejimi, bunda da gübrenizi kendiniz hazırlıyorsunuz.
500ml suya şunları karıştıracaksınız ve 50Lt'ye 6damla olarak dozlayacaksınız
Potasyum Nitrat – 1 Yemek Kaşığı
Potasyum Sülfat – 2 Yemek Kaşığı
Magnezyum Sülfat – 1 Yemek Kaşığı
Csm+B yada Tnc Trace – 1 Yemek Kaşığı
Bu yöntemi çıkaran Colin ve Sears bu formülü yoklukta ürettikleri için adını da Zavallı adamın dozaj rejmi koymuş heralde. İçerikte fosfat yok nedenini soracak olursanız balık ve yem’den karşılamayı düşünmüşler. Bu yöntemi ben hiç kullanmadım, kullanana da karışmam. [:D]

---LEAN DOSİNG---
İki gözümün çiçeği, hiç denemediğim ama en verimli bulduğum ve en çok sevdiğim gübreleme rejimi. [:lol:]
Lean Dozlamanın olayı çok basit, hazır gübre kullanıp önerilen doz’u 3 gün’e bölüyorsunuz. Mesela Pazartesi, Çarşamba, Cuma, Her dozlama gününde %25 kadar bir su değişimi yapıp önerilen dozu akvaryuma basıyorsunuz. Sonuç mu ? Sonuç yavaş ama sağlıklı ve yosunsuz bir gelişim oluyor. Cuba gibi enzim metabolizması hızlı bitkileriniz varsa lean dozlama öncesi güçlenene kadar kullandığınız besinin önerilen dozunu biraz göz ardı edip npk seviyelerini biraz artırmak gerekebilir.

Sonuç ? sonuç size bağlı valla, bunlar hep neredeyse sabit ve kendi akvaryumunuza uyarlanabilecek bilgiler, ben yazdım gerisi sizi ilgilendirir. Selametle… [:cool:]
Not : Konu sanki biraz yavan kalmış gibi hissettim o yüzden ara ara güncelleme yaparım gibime geliyor.

Hobiyi hobi olarak yapın bu iş size bir stres yüküyse bu faktörlerden uzaklaşın. Bu hobi bizim için bir rahatlama eylemidir.
Hobi nedir ?
https://tr.wikipedia.org/wiki/Hobi

Eline, emeğine sağlık Hocam. İyi ve verimli bir derleme olmuş.

Ben genel anlamda "EI" metodunu kullanan biriyim. Ama "Lean Dosing" metodunu, daha çok yarışmalara katılan insanların uyguladıklarını biliyorum. Biraz zahmetli geliyor bana ama sonuçları çok iyi.

Ben "PPS PRO" yöntemini çok anlamadım. Gübrelerin belirli oranda karıştırılıp dozlanması sanırım ama bunun haricinde başka bir püf noktası yada diğer yöntemler gibi farklı bir uygulama yöntemi var mı?

[QUOTE=rifai]Eline, emeğine sağlık Hocam. İyi ve verimli bir derleme olmuş.

Ben genel anlamda "EI" metodunu kullanan biriyim. Ama "Lean Dosing" metodunu, daha çok yarışmalara katılan insanların uyguladıklarını biliyorum. Biraz zahmetli geliyor bana ama sonuçları çok iyi.

Ben "PPS PRO" yöntemini çok anlamadım. Gübrelerin belirli oranda karıştırılıp dozlanması sanırım ama bunun haricinde başka bir püf noktası yada diğer yöntemler gibi farklı bir uygulama yöntemi var mı?[/QUOTE]

Teşekkür ederim hocam.

Pps pro yöntemi neredeyse çoğu bilindik all in one markaların önerilen gübreleme rejimi, örnek vermek gerekirse tropica tam olarak pps pro rejimine göre gübreleme öneriyor yani günlük ihtiyaç kadar minimum doz kullanarak su da ki kirliliği bir anda artırmaktansa yavaş yavaş bir seviyeye getiriyor ve haftanın sonunda bu kirlilik seyreltiliyor.

Kısaca bu methodun temeli, ihtiyaç kadar günlük ver fazlası birikip yosuna yol açmasın.

Burada ihtiyacı kime göre, nasıl belirleyeceğimizi soracak olursanız tamamen gözlem'e dayalı. Mesela en başta bahsettiğim gibi Co2+O2 difizyonu sonrası stomalar açılıp bitki zincirleme besini enzimleyip fotosenteze başlıyor. Yani test kiti kullanmadan girdiğiniz dozlarda bitki hafta boyunca fotosentezi kesmiyorsa ideal seviyeleri yakalamış oluyorsunuz.