Akvaryum Dekorasyonu
Kjell Fohrman`ýn Back to Nature Aquarium Guide`indan akvaryum dekorasyonu ile ilgili bolümün çevirisidir. Ozellikle yeni baþlayan akvaristler için güzel bi kaynak olacaðýný umuyorum.
Ýç Dekorasyon
Akvaryum dekorasyonu konusu, onu yapmak isteyen kiþinin fikirlerinin uzanabileceði yere kadar geniþleyebilecek bir konudur.Birkaç sayfada bu konuyu tüm incelikleriyle ele almak elbette mümkün deðidir. Tankýnýz için seçeceðiniz dekorasyon, tankýnýzýn boyutu, hangi balýklarý besleyeceðiniz, neleri görsel olarak çekici bulduðunuz ve bunun gibi parametrelerle yakýndan ilgilidir. Bu yazýda genel seçeneklere ve temel bilgilere konsantre olacaðým.
Bir akvaryumu dekore ederken göz önünde bulundurduðum 3 temel nokta;
1. Görünüm ve kondisyon olarak doðal hayatý örnek almak,
2. Akvarymu, balýklarýn ihtiyaçlarýný göz önünde bulundurarak hazýrlamak,
3. Ýþ bittiðinde görüntünün göze ve ruha hitab etmesidir.
Ne yazýk ki günümüz standart akvaryumlarýnda yüksekliðin geniþlikten fazla olmasý, dekorasyonu zor ve baþlangýçta kayýplý hale getirmektedir. Dekorasyonun kendini göstermesi için akvaryum geniþliðinin de en az yükseklik kadar olmasý gerekmektedir.
Arkaplan
Akvaryum içerisinde ya da arka cam dýþýnda kullanýlan arka planlar, akvaryumun güzel ve uyumlu bir görünüme sahip olmasý için gereklidir ( Bizler için gözlem, balýklarýmýz için uyumlu bir yaþam alaný açýsýndan önemlidir. ). Gün geçtikçe, akvaryumcularda, doðal kök ya da kaya imutasyonlarýný içeren birçok farklý model ve renkte arka plana rastlamamýz mümkün oluyor (Yazarýn burada bahsetmiþ olduðu arka planlar akvaryumun içerisinde kullanabilecegimiz türlerdir.). Bu tip arka planlarýn kendine özgü avantaj ve dezavantajlarý vardýr. Avantajlarýna en bilinen örnek, bu tip arka planlarýn arkasýna,akvaryumda görmek istemeyeceginiz ýsýtýcý, filitre ve kablo gibi unsurlarýn saklanabilir olmasýdýr. Akvaryum içerisinde görünen bir filitre yada kablodan daha sinir bozucu birþey düþünmek zordur. Dezavantajlarýna bir örnek ise bu arka planlarýn tank hacminden çalýyor olmasý ve balýklarýn yüzme alanlarýný kýsýtlýyor olmasýdýr (Dekore edeceðimiz akvaryumun ölçülerini, bunu göz önünde bulundurarak belirlersek, konu bir dezavantaj olmaktan çýkacaktýr.). Þayet bu iþe bu kadar para harcamak istemiyorsanýz arka camý dýþardan koyu bir renge boyayabilirsiniz. Renk seçiminde koyu renklere aðýrlýk vermeniz, görsel açýdan daha tatmin edici sonuçlar verecektir. Bunun yanýsýra arka cama yapýþan tek renkya da renkli fonlarý da kullanabilirsiniz. Seçeceðiniz fonun, tenk rengin tonlarýný içeren bir kaya ya da kütük imutasyonu olmasý yine görsel açýdan güzel sonuçlar verecektir. Her akvaristin zevkleri elbetteki farklý olacaktýr ancak güzel bir resif akvaryumunun arka fonundaki bitki ve benzeri imutasyonlar çok fazla karmaþýk ve uyumsuz bir görüntüye sebeb olabilir. Yine ayný þekilde güzel bir tropik akvaryumun arka fonuna da mercanlarý içeren bir konu iþlenmemelidir. Kýsacasý kurduðumuz akvaryumun görsel öðelerini göz önünde bulundurarak fonumuza karar vermeliyiz.
Kum
Zeminin çok parlak olmasý balýklarýmýzýn olduklarýndan daha utangaç bir hale bürünmelerine yol açabilir. Dolayýsýyla zeminde kullanacaðýmýz malzemenin rengini, çok fazla parlamaya neden olmayacak bir skaladan seçmemiz iyi olacaktýr. Kullanýlacak malzemenin taneciklerinin büyüklüðü, akvaryumda bitki besleyip beslemeyeceðimize ve besleyeceðimiz bazý balýklarýn ihtiyaçlarýna göre farklýlýklar göstermektedir. Örneðin bazý ciklet türleri (örn. Geophagus) ve kimi kedi balýklarý (örn. Corydoras) zemin malzemesini oral yoldan alýp içerisindeki kullanýlabilir partikülleri süzdükten sonra kumu solungaçlarýndan býrakýrlar. Bu gibi balýklarýn daha rahat etmeleri için zemin malzemesinin boyutu 2 mm.yi geçmemelidir. Bitkili bir akvaryumda ise malzemenin birim boyutu (tanecik boyutu) 2 - 3 mm.yi geçmemelidir. Kumun akvaryum içerisindeki kalýnlýðý ise yine bitki besleyip beslemeyeceðimiz ile alakalýdýr. Þayet bitkili bir akvaryum söz konusu ise kumun tabandan yüksekliði 6 - 10 cm.,deðilse 3 - 6 cm. olmalýdýr.
Bazý zemin malzemeleri kalsiyum içermektedir (örn. mermer, mercan ve mercan kumu) ve içerikteki kalsiyum, suyun bazik deðerlerini yükseltmektedir. Beslediðimiz balýklarýn doðal ortamlarýndaki koþullarýný göz önünde bulundurarak bu konuyu dikkatlice ele almalýyýz. Doðal ortamda asidik suda yaþayan canlýlarýn bulunduðu bir akvaryumda,suya bazik salýným yapacak olan bu malzemelerin kullanýlmasý oldukça sakýncalýdýr. Kullanacaðýnýz malzemenin kalsiyum içerip içermediðini üzerine hidroklorikasit damlatarak görebilirsiniz. Eðer malzemede köpürme ya da kabarcýklanma gibi belirtiler varsa içeriðinde kalsiyum olduðundan emin olabilirsiniz. Elinizde her an hidroklorik asit olmasý elbette beklenemez, piyasada kolaylýkla bulabileceðiniz kireç çözücü de ayný iþi görecektir. Kireç çözücünün kabarma ya da köpürme etkisi saf hidroklorik asit kadar belirgin olmayabilir yine de %100 fikir verecektir. Bu uygulamayý yapmadan önce ellerinizi ve gözlerinizi mutlaka koruyunuz. Bir akvaryumu dekore ederken, arka camdaki kum kalýnlýðýnýn ön camdakinden daha fazla olmasýna (arkadan öne doðru eðimli olmasýna) özen gösterin. Bu, görünüm açýsýndan oldukça önemlidir ve iyi sonuçlar vermektedir. Bu eðimi saglamak ve korumak için agaç köklerinden ya da kayalardan teraslar yapabilirsiniz.
Kuru Aðaçlar
Kuru aðaçlar, kökler ve dallar akvaryum dekorasyonunda oldukça güzel sonuçlar vermektedir ve bazý balýk türleri için gereklidirler.(örn. bazý kedi balýðý türleri). Akvaryum dekorasyonunda kullanacaðýmýz bu malzemelerin %100 ölü olduklarýndan emin olmamýz geremektedir. Tam anlamýyla ölmemiþ ve kurumamýþ köklerin kullanýmý, içerdikleri bazý toksik bileþenlerden dolayý oldukça tehlikelidir. Bir çok kuru aðaç muhtevasýnda tanik asit içerir ve bu durum akvaryum suyunun ph seviyelerinde düþmelere sebep olacaktýr. Uygun türler için bu gerekli olsada özellikle orta amerika ve afrika cikletleri besliyorsanýz bundan kaçýnmanýz gerekmektedir. Akvaryumda kullanacaðýnýz kuru aðaçlarý ve benzer malzemeyi þayet konu hakkýnda derin bilgileriniz yok ise doðadan toplamanýz önerilmez. Bunun yerine akvaryumcunuzda bulunan malzemeleri tercih etmeniziöneririm. Böylece malzemenin balýklara zarar vermeyeceðinden %100 emin olmuþ olursunuz. Kuru aðaç kullanýmý konusunda dikkat etmemiz gereken baþka bir konu ise niceliktir. Çok fazla dal ve kök kullanýmý suyun asidik açýdan tolere edilebilir sýnýrlarýn dýþýna çýkmasýna ve suyunuzun kahverengi bir renk almasýna sebep olabilir. Kuru aðaçlar konusunda bir baþkaproblem ise bazýlarýnýn suda ilk baþlarda batmayacak olmaladýdýr. Suyun içerisinde bulunduklarý birkaç gün ya da hafta içerisinde daha çok su çekecekler ve bir yerden sonra batacaklardýr. Batmayan bir kütüðü bir kaya ya da benzer aðýr bir malzeme ile destekleyebilirsiniz ancak bunu yaparken de dalýn kayadan kurtulma ihtimalini ve olasý zararlarý göz önünde bulundurmanýzý tavsiye ederim.
Kayalar
Akvaryumda kullanabileceðiniz kayalarý, akvaryumcunuzda ya da herhangi bir peyzajcýda rahatlýkla bulabileceðiniz gibi doðadan kendiniz de toplayabilirsiniz. Elbette bu konuda dikkat etmeniz gereken bazý konular var; Þayet beslediðiniz balýklar bazik suyu (ph 7+ -->14) sevmiyorlarsa içeriðinde kireç bulunan kayalar kullanmamalýsýnýz. Kireç taþý ve mermer içerisinde önemli oranlarda kalsiyum vardýr ve daha önceden de ele aldýðýmýz gibi bu kalsiyum, suyunuzun bazik deðerlere doðru kaymasýna sebep olacaktýr. Lav taþlarý, bazalt ve granit içeriðinde kalsiyum bulunmaz. Koyu renkli kayaðan taþlara daha fazla özen göstermeniz gerekmektedir. Ýçeriðinde yað ve metal oksit bulunabilir ki bu da akvaryumunuz için ölümcül bir hata olur. Dere kenarlarýndan taþ toplarken taþý topladýðýnýz alana yakýn ve yüksekte bakýr madeni olmamasýna dikkat etmelisiniz.
Dekorasyonda farklý birkaç çeþit kaya kullanmamaya da özen göstermelisiniz (En fazla iki uyumlu türü kullanmanýz tavsiye edilir.). Þayet akvarumda bol miktarda kaya kullanmayý düþünüyorsanýz zemine, kumun altýna (akvaryumun içine) 1 cm. kalýnlýkta bir strafor yerleþtirmeniz iyi olacaktýr. Kayalarýn kumun üstüne deðil zemine yerleþtirilmeleri ve alt katman yerleþtikten sonra kumun konulmasý, kumu didikleyen ve kazan balýklarýn yol açabileceði olasý kazalarý yok etmektedir.
Diðer Dekorasyon Malzemeleri
Akvaryum kurulurken dekorasyon iþinde kullanýlabilecek daha bir çok malzeme vardýr. Sonbaharda kurumuþ kayýn aðacý yapraklarý toplayabilirsiniz. Eðer akvaryumda hemen batmazlarsa sýcak suda bir kaç dakika bekleterek batar hale getirebilirsiniz. Bunun yaný sýra bambu gibi diðer bazý malzemeler de kullanabilirsiniz. Akvaryumcunuzdan edinebileceðiniz hazine sandýklarý, dalgýçlar, renkli kumlar vb. malzemeler ile de akvaryum dekoruna katkýda bulunabilirsiniz. Ancak unutmayalým ki doðal hayatý ve bir biyotopu simule ettiðimiz akvarumlarýmýzda doðal olmayan birþey varsa o da yukarý aþaðý sallanan bir dalgýçtýr. Doðal görünümü bozacak olan tüm bu malzemelerden uzak durmanýzý tavsiye ederim. Akvaryumlar için üretilen bu malzemeler suya ya da balýklara bir zarar vermeseler de doðal görünümü bozacaklardýr. Dondurmayla ketçabý ayný anda yemekten zevk alan bir çok insan olabilir ama ben bu karýþýmý sevmiyorum ve doðallýk güdüsüyle hareket eden bir akvarist de böyle bir hata yapmayacaktýr.
Kjell Fohrman Back to Nature AquariumGuide
Çeviren : Bahadir Bahadir
Not : Ekteki resimler kaynakta yer almamaktadir. Konunun daha iyi anlaþýlmasý açýsýndan seçilmiþlerdir.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Yeni bir üye olarak çok faydalı bir çeviri yapmışsınız, teşekkür ederiz.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir