Akvaryum Balıkları Ve Hastalık Tedavileri Hakkında

Merhabalar,

Akvaryumlarımızda herşeyden sakınarak ve tüm yapılması gereken prosesleri yerine getirdiğimiz halde, balıklarımız bazen sebepsiz yere bile parazit enfeksiyonlarına yakalanabiliyorlar.

Mesleki tecrübelerime dayanarak sizlere pratikte üretim çiftliklerinde ve Dünya'da yetiştiricilerin kullandığı ilaç isimleri ve hangi parazit cinslerine karşı kullanıldığına dair bilgiler yazacağım. Ancak bilmelisiniz ki; yazdığım türlerin tamamı akvaryum içerisinde görülebiliyor. Kesin tanı için mutlaka bir veteriner hekim muayenesi, su ürünleri müh. veya biyolog tavsiyesi ile laboratuar koşullarında kesin tanı konulmadan bu ilaçları bilinçsiz dozlarda kullanmak toksisiteye sebep olacak, balıklarınızın hatta akvaryumunuzdaki tüm canlılarınızın ölümüyle sonuçlanacaktır.

[B]Oodinium pillularis:[/B] Flagellatta ailesine mensuptur. Genellikle solungaç ve deriye yerleşirler. İmmun sistemin zayıfladığı dönemlerde ( çevresel şartların elverişsiz olması, ısı yetersizliği, nitrat birikimi vs) fırsatçı konakçı olarak özellikle deriyi istila eden bir parazit türüdür. İlaç olarak ; Quinine kullanılır. Bu ilaç aynı zamanda insanda da Malaria hastalığı tedavisinde de kullanılmaktadır. Aslında protoplazmik bir zehirdir.

[B]Haemogregarina :[/B] Coccidia ailesine aittir. Genellikle böbrek ve barsaklara yerleşen bir iç parazittir. Kan hücrelerinden biri olan eritrositlerin yapısını bozar ve bu yolla taşınmayı sağlar. Balıklara ise sülüklerden geçtiği tespit edilmiştir. Bir kaç tane ilaç kullanılmaktadır ancak etken madde olarak toksisite riski en az olan Toltrazuril kullanılmaktadır.

BEYAZ BENEK HASTALIĞINA SEBEP OLAN PARAZİT TÜRLERİ

[B]I. multifiliis :[/B] Ciliates ailesine ait olan bu tür hareketli ve hareketsiz formlarda olabilmektedir. deri ve solungaç parazitidir. Çok çabuk üreyebildiğinden dolayı bu parazitin virülensi oldukça yüksektir. Bu nedenle sık sık duyduğunuz parazit hastalıklarında su değişimlerinin önemi bu çabuk üremesindeki etkiyi azaltmak için önemlidir. Epitel dokuda tahribat (deri) pul döküntüleri gibi semptomlarla karşılaşabilirsiniz. Ronidizole, Toltrazuril, Quinine kullanılabilir. Ancak Ronidizole kullanıyorsanız dozuna çok dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu ilaç yararlı dozun üzerine çıkıldığı anda %35'lere kadar ölüme sebep olur. Hatta ilacın inkübasyon süresini iki katına çıkarttığınız takdirde ölüm oranı %100 olacaktır. [U]MUTLAKA BİR UZMANA DANIŞARAK KULLANILMASI GEREKEN BİR İLAÇTIR![/U]

[B]Tricodina sp.[/B] : Ciliates ailesinden gelen bir dış parazittir. I. multifiliis ile hemen hemen aynı semptomlar ortaya çıkar. Düşük dereceli enfeksiyon olgularında diğer patojenlere karşı korunma sistemini tahrip eder. Bağışıklık sistemini hastalıklara açık hale getirir. Havuz dip çekiminin önemi bu noktada devreye girer. Bu parazitin kistleri akvaryum tabanlarına yerleşirler ve üreme akvaryum tabanında gerçekleşir. İlaç olarak Toltrazuril kullanılmaktadır.

[B]Apiosoma sp. :[/B] Ciliates ailesinin başka bir parazit türüdür. Semptom olarak diğer beyaz benek hastalığına sebep olacak parazitlerle aynı etkiye sahiptir. Solungaç ve deri üzerinde hareketsiz formda görülmüştür. yüzen safhalarında solungaç ve deriyi istila etmiştir. İlaç olarak yine Toltrazuril kullanılmaktadır.

GÖZ HASTALIĞINA SEBEP OLANLAR

Digenean Trematoda

[B]1.Diplostomum spathaceum : [/B] Göz iç parazit
[B]2.Posthodiplostomum cuticola :[/B] Kas ve deri

Bu trematodlar özellikle sazan balıklarında hastalığa sebep olurlar. tatlı su canlılarının tamamını etkileyebilirler ancak dış ortamdan izole bir sistem kurduğunuz takdirde kolay kolay akvaryumunuza gelmeyecektir. 1. etken göz lenslerine 2. etken iskelet kası ve deriye etki eder. İlaç olarak Levamisole kullanılabilir.

Bu yazmış olduğum ilaçları kesinlikle ama kesinlikle bir uzman yönlendirmesi ile kullanmanız gerekmektedir. Aşırı dozları bir çok parazit ilacında olduğu gibi hayvanların sinir sistemlerine kadar etki edebilir. Oldukça yüksek toksisiteye sahiptir. Özellikle tüm hobicilerin başına gelebilecek beyaz benek hastalığının bilimsel olarak tür, özellik ve tedavisi belirttiğim şekilde tüm Dünya'da yapılmaktadır. Bu konulara meraklı ve türkçe kaynak bulamayan arkadaşların bilgilenmesi için 23 farklı kaynaktan yıllardır mesleki olarak topladığım bilgilerin derlemesidir.

Akvaryumlarınızdan balıklarınız eksik olmasın dostlar :)

Erdi CAN
Veteriner Hekim

[EDIT]VetCan,2018-01-18 14:40:33[/EDIT]

Emeğinize sağlık çok güzel bir bilgilendirme olmuş.. Hastalıklar ile ilgili konular açılmadan önce bakılası bir konu :)

[QUOTE=cnsu108]Emeğinize sağlık çok güzel bir bilgilendirme olmuş.. Hastalıklar ile ilgili konular açılmadan önce bakılası bir konu :) [/QUOTE]

Uzmanlık alanım su canlıları ancak ülke şartlarında iş bulmak oldukça zor :) Ben de bilgilerimi hobicilerle paylaşmayı tercih ederek en azından yararlı birşeyler yapmak istedim. İşe yararsa ne mutlu bana :)

[QUOTE=VetCan]Merhabalar,


BEYAZ BENEK HASTALIĞINA SEBEP OLAN PARAZİT TÜRLERİ

[B]I. multifiliis :[/B] Ciliates ailesine ait olan bu tür hareketli ve hareketsiz formlarda olabilmektedir. deri ve solungaç parazitidir. Çok çabuk üreyebildiğinden dolayı bu parazitin virülensi oldukça yüksektir. Bu nedenle sık sık duyduğunuz parazit hastalıklarında su değişimlerinin önemi bu çabuk üremesindeki etkiyi azaltmak için önemlidir. Epitel dokuda tahribat (deri) pul döküntüleri gibi semptomlarla karşılaşabilirsiniz. Ronidizole, Toltrazuril, Quinine kullanılabilir. Ancak Ronidizole kullanıyorsanız dozuna çok dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu ilaç yararlı dozun üzerine çıkıldığı anda %35'lere kadar ölüme sebep olur. Hatta ilacın inkübasyon süresini iki katına çıkarttığınız takdirde ölüm oranı %100 olacaktır. [U]MUTLAKA BİR UZMANA DANIŞARAK KULLANILMASI GEREKEN BİR İLAÇTIR![/U]

[B]Tricodina sp.[/B] : Ciliates ailesinden gelen bir dış parazittir. I. multifiliis ile hemen hemen aynı semptomlar ortaya çıkar. Düşük dereceli enfeksiyon olgularında diğer patojenlere karşı korunma sistemini tahrip eder. Bağışıklık sistemini hastalıklara açık hale getirir. Havuz dip çekiminin önemi bu noktada devreye girer. Bu parazitin kistleri akvaryum tabanlarına yerleşirler ve üreme akvaryum tabanında gerçekleşir. İlaç olarak Toltrazuril kullanılmaktadır.

[B]Apiosoma sp. :[/B] Ciliates ailesinin başka bir parazit türüdür. Semptom olarak diğer beyaz benek hastalığına sebep olacak parazitlerle aynı etkiye sahiptir. Solungaç ve deri üzerinde hareketsiz formda görülmüştür. yüzen safhalarında solungaç ve deriyi istila etmiştir. İlaç olarak yine Toltrazuril kullanılmaktadır.



Erdi CAN
Veteriner Hekim

[/QUOTE]

Merhaba Erdi Bey,
Tam da yaşadığım bir sorunun üzerine bu konuyu açmanız çok iyi oldu. 1 Yıldır bu hobinin içindeyim. İlk kez dün başıma Beyaz Benek illeti geldi. 6 adet EBJD balığım var. 2 hafta oldu alalı. Aldığım kişi 27 derecede bakıyordu bende akvaryumu 27 e ayarlayıp olması gereken şekilde akvaryuma koydum balıkları. Bu süre zarfında tek problemim fazla saklanıyor olmalarıydı. Yavru oldukları için alışma sürecindeler diyerek çok üstüne gitmemiştim.Dün akşam eve gittiğimde farkettim ki 6 balığın tümü tamamen bu hastalığa yakalanmıştı. Bütün vücutlarını kaplamıştı. Hemen Balıkları karantina akvaryumuna aldım. %50 Dinlenmiş %50 akvaryum suyunu doldurdum. Metilen Mavisi ve kaya tuzunu eritip karantina tankına ekledim. Isıyı kademeli 30 derece yaptım. Konuyu okuyan herkese sormak istediğim 2 soru var.

1.Soru: İlk foto benekleri farkettiğim ana ait. 2 ve 3 ise uygulamadan sonraki halleri.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/192491/180120181504301.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/192491/180120181505241.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/192491/180120181505321.jpg[/IMG]
Sanırım ısıyı yükselttikten sonra parazitler balığın üzerinden zemine düştüler. Zeminde üremek için bekledikleri anda metilen mavisi ve tuzdan etkilenerek bu parazitler ölmüş olacak. 3-4 gün bu şekilde dipten su çekip bu ölü parazitleri toplamam gerekli. Burda emin olamadığım şey eğer balıkların üzerinde benek kalmadı ise bu hastalığı atlatmışlar demek mi oluyor? Çünkü 2-3 saat içinde benekler tamamen temizlendi. Ben ne olur ne olmaz diye 3-4 gün daha tedaviye devam etme niyetindeyim. Fikri olanlar varsa dinlemek isterim.

2.Soru: Ana tanktaki tüm suyu boşalttım. Taşlarımı yeniden kaynattım. Kumumu FX6 nin Dip çekim aparatı ile tertemiz yaptım. Yararlı bakterilerimi kaybetmemek adına o sıra Filtremi bir kovada çalışır halde bıraktım. Bakterilerim ölmesin diye ana tanka metilen dökmek istemediğimden dolayı bu şekilde bir uygulama yaptım. Bir yerde okuduğuma göre Beyaz benek paraziti ortamda canlı yok ise 3-4 gün sonra kendiliğinden ölüyorlarmış. Süreci daha garanti hale getirmek için Isıtıcıyı 30 dereceye ayarladım ve kaya tuzu attım. Tank tüm ekipman ile karantinadaki balıklar düzelene kadar boş bir şekilde aktif kalacak. Burada sormak istediğimse Filtreyi temizlememiş olmam sorunu tekrar ortaya çıkarır mı?(En son temizliği yapalı 1 ay kadar oluyor)

Son olarak da balıkları ana tanka eklerken gece eklemeyi ve karantina sürecindeki kaybettikleri enerjiyi toparlamaları açısından Bemiks ampul atarak takviyede bulunmayı düşünüyorum. Yanlış yaptığım ya da eksik yaptığım birşey varsa lütfen beni aydınlatın. İlk kez böyle birşey ile karşılaştığım yanlış yaptığım çok şey olabilir...

[QUOTE=Ches]

Merhaba Erdi Bey,
Tam da yaşadığım bir sorunun üzerine bu konuyu açmanız çok iyi oldu. 1 Yıldır bu hobinin içindeyim. İlk kez dün başıma Beyaz Benek illeti geldi. 6 adet EBJD balığım var. 2 hafta oldu alalı. Aldığım kişi 27 derecede bakıyordu bende akvaryumu 27 e ayarlayıp olması gereken şekilde akvaryuma koydum balıkları. Bu süre zarfında tek problemim fazla saklanıyor olmalarıydı. Yavru oldukları için alışma sürecindeler diyerek çok üstüne gitmemiştim.Dün akşam eve gittiğimde farkettim ki 6 balığın tümü tamamen bu hastalığa yakalanmıştı. Bütün vücutlarını kaplamıştı. Hemen Balıkları karantina akvaryumuna aldım. %50 Dinlenmiş %50 akvaryum suyunu doldurdum. Metilen Mavisi ve kaya tuzunu eritip karantina tankına ekledim. Isıyı kademeli 30 derece yaptım. Konuyu okuyan herkese sormak istediğim 2 soru var.

1.Soru: İlk foto benekleri farkettiğim ana ait. 2 ve 3 ise uygulamadan sonraki halleri.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/192491/180120181504301.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/192491/180120181505241.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/192491/180120181505321.jpg[/IMG]
Sanırım ısıyı yükselttikten sonra parazitler balığın üzerinden zemine düştüler. Zeminde üremek için bekledikleri anda metilen mavisi ve tuzdan etkilenerek bu parazitler ölmüş olacak. 3-4 gün bu şekilde dipten su çekip bu ölü parazitleri toplamam gerekli. Burda emin olamadığım şey eğer balıkların üzerinde benek kalmadı ise bu hastalığı atlatmışlar demek mi oluyor? Çünkü 2-3 saat içinde benekler tamamen temizlendi. Ben ne olur ne olmaz diye 3-4 gün daha tedaviye devam etme niyetindeyim. Fikri olanlar varsa dinlemek isterim.

2.Soru: Ana tanktaki tüm suyu boşalttım. Taşlarımı yeniden kaynattım. Kumumu FX6 nin Dip çekim aparatı ile tertemiz yaptım. Yararlı bakterilerimi kaybetmemek adına o sıra Filtremi bir kovada çalışır halde bıraktım. Bakterilerim ölmesin diye ana tanka metilen dökmek istemediğimden dolayı bu şekilde bir uygulama yaptım. Bir yerde okuduğuma göre Beyaz benek paraziti ortamda canlı yok ise 3-4 gün sonra kendiliğinden ölüyorlarmış. Süreci daha garanti hale getirmek için Isıtıcıyı 30 dereceye ayarladım ve kaya tuzu attım. Tank tüm ekipman ile karantinadaki balıklar düzelene kadar boş bir şekilde aktif kalacak. Burada sormak istediğimse Filtreyi temizlememiş olmam sorunu tekrar ortaya çıkarır mı?(En son temizliği yapalı 1 ay kadar oluyor)

Son olarak da balıkları ana tanka eklerken gece eklemeyi ve karantina sürecindeki kaybettikleri enerjiyi toparlamaları açısından Bemiks ampul atarak takviyede bulunmayı düşünüyorum. Yanlış yaptığım ya da eksik yaptığım birşey varsa lütfen beni aydınlatın. İlk kez böyle birşey ile karşılaştığım yanlış yaptığım çok şey olabilir...[/QUOTE]

Taner Bey Merhaba,

Anlattığınıza göre herşeyi eksiksiz olarak yerine getirmişsiniz. Kısa zamanda toparlayacaklarına inanıyorum. Fotoğraflarda da belirgin bir şekilde görülüyor zaten.
Eklemek istediğim birkaç husus var. Akvaryum kumunuzu ve filtrelerinizi de steril etmeniz gerekmektedir. İmkanınız varsa evinizdeki fırında 100'C üzerinde 10-15dk kadar ısıtabilirsiniz. Bu parazitin kistleri ve yumurtaları ışığa ve sıcaklığa direnç sağlayamıyor. Aslında 30-35 derece üzerinde yaşaması pek mümkün değil ancak garanti olsun. Filtre konusunda çeşitli kaynaklar var. Kimisi kültür ortamını koruma taraftarı kimisi tamamen steril etme taraftarı. Bende ikincisinden yanayım. Bence tamamen steril etmeliyiz. Maalesef tüm yararlı bakteri kolonisini kaybetmemize sebep olacak ancak bunun telafisi mümkün ileriki süreçlerde. Bu filtreler içerisine yerleşen oosit ve kistler fırsatını bulduğu anda tekrar nüks edecektir. Benim başıma gelse böyle bir durum kaynamış suda tüm filtrelerimi hava hortumlarımı kepçelerimi tüm malzemelerimi steril ederim. Eşin dostun sağlıklı olduğuna güvendiğim akvaryumundan da 1-2 damacana su rica eder kültür ortamını yeniden oluşturmaya çalışırım.

İstanbul'da olsaydınız sıcak bir çay ve sohbet karşılığında gelip yakından seve seve yardımcı olurdum :)[EDIT]VetCan,2018-01-18 15:32:05[/EDIT]

[QUOTE=VetCan]

Taner Bey Merhaba,

Anlattığınıza göre herşeyi eksiksiz olarak yerine getirmişsiniz. Kısa zamanda toparlayacaklarına inanıyorum. Fotoğraflarda da belirgin bir şekilde görülüyor zaten.
Eklemek istediğim birkaç husus var. Akvaryum kumunuzu ve filtrelerinizi de steril etmeniz gerekmektedir. İmkanınız varsa evinizdeki fırında 100'C üzerinde 10-15dk kadar ısıtabilirsiniz. Bu parazitin kistleri ve yumurtaları ışığa ve sıcaklığa direnç sağlayamıyor. Aslında 30-35 derece üzerinde yaşaması pek mümkün değil ancak garanti olsun. Filtre konusunda çeşitli kaynaklar var. Kimisi kültür ortamını koruma taraftarı kimisi tamamen steril etme taraftarı. Bende ikincisinden yanayım. Bence tamamen steril etmeliyiz. Maalesef tüm yararlı bakteri kolonisini kaybetmemize sebep olacak ancak bunun telafisi mümkün ileriki süreçlerde. Bu filtreler içerisine yerleşen oosit ve kistler fırsatını bulduğu anda tekrar nüks edecektir. Benim başıma gelse böyle bir durum kaynamış suda tüm filtrelerimi hava hortumlarımı kepçelerimi tüm malzemelerimi steril ederim. Eşin dostun sağlıklı olduğuna güvendiğim akvaryumundan da 1-2 damacana su rica eder kültür ortamını yeniden oluşturmaya çalışırım.

İstanbul'da olsaydınız sıcak bir çay ve sohbet karşılığında gelip yakından seve seve yardımcı olurdum :)[/QUOTE]

Allah razı olsun bende çok isterdim [:)] Şuan akvaryumu su ile doldurdum sizin söylediğinize uyarak filtreyi temizlersem suyu da tekrar boşaltmam gerek değil mi? Yani baştan sıfırdan kurulum gibi mi olmalı. Yoksa suyu elleme sadece filtreyi temizle derseniz onu yapması daha masrafsız. Malum 300 litre su ve bunu ısıtmak için harcanan elektrik masrafı[:D]

[QUOTE=Ches]

Allah razı olsun bende çok isterdim [:)] Şuan akvaryumu su ile doldurdum sizin söylediğinize uyarak filtreyi temizlersem suyu da tekrar boşaltmam gerek değil mi? Yani baştan sıfırdan kurulum gibi mi olmalı. Yoksa suyu elleme sadece filtreyi temizle derseniz onu yapması daha masrafsız. Malum 300 litre su ve bunu ısıtmak için harcanan elektrik masrafı[:D][/QUOTE]

Abi maalesef dediğim gibi herşeyiyle sıfırdan kurmamız gerekiyor :) Biraz masraflı olacak ama temiz olacak emin ol.

[QUOTE=VetCan]

Abi maalesef dediğim gibi herşeyiyle sıfırdan kurmamız gerekiyor :) Biraz masraflı olacak ama temiz olacak emin ol.[/QUOTE]

Anladım peki ortamda Canlı olmayınca bu parazitler ölüyor diye okumuştum bu doğru değil mi yani?

[QUOTE=Ches]

Anladım peki ortamda Canlı olmayınca bu parazitler ölüyor diye okumuştum bu doğru değil mi yani?[/QUOTE]

Bu biraz komplike bir konu. bu parazitler uygun ortam bulamadığı takdirde kist formuna dönüşürler. Ortam şartlarının olgunlaşmasını bekleyebilirler. Canlı kalmayıp da su sıcaklığı, ışık nem vs eğer öldürmeyecek kadar uygunsa uzun süreler canlı kalabilirler. Ancak bu şartlarını sağlayamazsa yumurtaları dahi canlı kalmaz. Çok ince bir nokta yani. Ben açıkcası kendi akvaryumlarımda böyle bir risk hiçbir zaman almıyorum. Hiçbir akvaryum malzememi de bir diğerine kullanmıyorum. (Bu hayat kurtarır) Başıma gelirse akvaryumu sıfırdan steril edip, diğer sağlıklı akvaryumumdan kültür hazırlayıp yeniden kurulum yapıyorum. Tercih meselesi. Böyle yapmayanlarda gayet başarılı sonuçlar alabiliyor. Ancak ben riske etmem. Tercih sizin :)

[QUOTE=VetCan]

Bu biraz komplike bir konu. bu parazitler uygun ortam bulamadığı takdirde kist formuna dönüşürler. Ortam şartlarının olgunlaşmasını bekleyebilirler. Canlı kalmayıp da su sıcaklığı, ışık nem vs eğer öldürmeyecek kadar uygunsa uzun süreler canlı kalabilirler. Ancak bu şartlarını sağlayamazsa yumurtaları dahi canlı kalmaz. Çok ince bir nokta yani. Ben açıkcası kendi akvaryumlarımda böyle bir risk hiçbir zaman almıyorum. Hiçbir akvaryum malzememi de bir diğerine kullanmıyorum. (Bu hayat kurtarır) Başıma gelirse akvaryumu sıfırdan steril edip, diğer sağlıklı akvaryumumdan kültür hazırlayıp yeniden kurulum yapıyorum. Tercih meselesi. Böyle yapmayanlarda gayet başarılı sonuçlar alabiliyor. Ancak ben riske etmem. Tercih sizin :)[/QUOTE]

Ne kadar teşekkür etsem az. İlaç gibi yetiştiniz. Söylenenleri yerine getireceğim bu akşam. Sevgilerle.